|
Bilirkişi Macahel de HES kurmada kamu yararı yok dedi. Vadi, UNESCO
tarafından Dünya Biyosfer Rezerv Alanı ilan edilmişti. FOTOĞRAF: DHA
UNESCO’nun ‘Dünya Biyosfer Rezerv Alanı’ ilan ettiği Macahel’de
Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu bile istemeden hidroelektrik
santral izni verildi. İzin mahkemeye takıldı.
Artvin’in Borçka ilçesine bağlı Macahel’e
(Camili Vadisi) sekiz HES birden kurulmak isteniyor. Bunlardan
5.05 megavatlık Düzenli HES projesi için Rize 1. İdare
Mahkemesi nisan ayında yürütmeyi durdurma kararı vermişti. Kararın ardından
bilirkişi raporu da açıklandı.
İçlerinde KTÜ’den mimarlık, mühendislik
ve şehir bölge planlanma uzmanlarının da yer aldığı 12 kişilik heyet, özetle
şöyle dedi:
‘Projeyle vadideki 11 ufak derenin 10 kilometrelik
tünellerle santrallara taşınması planlanıyor. Macahel, ekolojik ve biyolojik
açıdan çok değerli bölge. HES projeleri, sürdürülebilir planlama anlaşıyına
uygun değil, projelerde kamu yararı yok.’
Davanın avukatı ve Türkiye Su
Meclisi Yürütme Kurulu Üyesi avukat Yakup Şekip Okumuşoğlu da ilginç bir noktaya
dikkat çekti:
“Çevre ve Orman Bakanlığı, Camili’ye UNESCO’nun verdiği
‘Biyosfer Rezerv Alanı’ statüsünü tanıdı. Ancak nasıl korunacağına dair
yönetmeliği çıkarmadı. Böyle olunca da Camili’de sekiz HES için izin
verilebiliyor. Bilirkişi incelemesi yapılan proje ÇED’den muaf! Yani hem ÇED’den
muaf, hem biyosfer rezerv alanında, hem de 11 derenin suyunu toplayan bir proje.
Proje ÇED’den muaf olsa bile Çevre Kanunu’nun 1’inci ve 3’üncü maddeleri gereği
her tür çevresel riskler dikkate alınmalıydı.”
ÇED projelerin
çevreye etkilerinin daha hassas değerlendirmesi için isteniyor. ÇED onayı
çıkmazsa, proje değişiyor veya iptal ediliyor.
Yönetmeliği olmayan
Macahel, 2005’te ‘Dünya Biyosfer Rezerv Alanı’ ilan edilmişti. Biyosfer rezerv
alanı ilanında amaç, bir yandan bu alanın biyolojik zenginliğini ve yerel
kültürlerini korurken bölge insanının da ‘sürdürülebilir’ yöntemlerle
kalkınmasını sağlamak. Tüm bunları yapabilmek için şeffaf ve katılımcı
yönetim modelleri geliştirmek. Biyosfer rezerv alanlarını koruma yöntemleri
ülkeden ülkeye değişiyor. Kimi ülkeler yeni yasal düzenlemeler çıkarıyor, kimi
ülkeler var olan yasalarına dayanıyor. (dha,
Radikal)
|
