|
Muğla Milas’ta tarihi eser kaçakçıları tarafından bulunarak
talan edilen Karia Kralı Mausolos’un babası
Hekatomnos’un mezarı için kurtarma çalışmaları başlatıldı. İlk
etapta Muğla Müze Müdürlüğü başkanlığında dört uzmandan oluşan bir Bilimsel
Danışma Kurulu oluşturuldu. Muğla Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Abuzer
Kızıl’ın koordinasyonunda çalışmalarına başlayan kurulda Akdeniz
Üniversitesi Klasik Arkeoloji ABD Başkanı Prof. Dr. Fahri Işık,
Başkent Üniversitesi Kültür ve Sanat Araştırmaları Merkezi Müdürü Prof.
Dr. Cengiz Işık ve Prof. Dr. Adnan Güler yer aldı.
Yüksek nem esere zararlı
Bilimsel Danışma Kurulu’nun kararları doğrultusunda altı gün önce başlanan
çalışmalarda öncelikle mezardaki nem oranının düşürülmesi hedefleniyor. Yüksek
nemin nedeni ise definecilerin bir metre kalınlığındaki mermer tavanı delmek
için su kullanmış olmaları. Su nedeniyle oluşan buharlaşma lahit için en büyük
tehlike. 2 bin 400 yıllık eser yüksek nem karşısında hızla tahrip olabilir ve
mermerlerdeki resimler bozulabilir.
Kovalarla toprak taşınıyor
İki katlı lahit mezar, üst oda - mezar odası ve 'dromos' adı verilen yoldan
oluşuyor. Bütün bu alanların kazılan toprakla dolu olduğunu belirten Dr. Abuzer
Kızıl "Görüştüğümüz uzmanlar birikmiş olan toprağın kururken dışarıya nem
verdiğine dikkat çektiler. Toprağı dışarı atmak için üç işçi zor koşullarda
çalışarak toprağı kovalarla taşıyor. Dromos’ta 2-3 römork toprak var. Toprak
önce ana mezar odasına, açılan delikten üst odaya, oradan da dışarıya
çıkarılacak. Mezarı temizleyip nem oranının sabit hale gelmesi beş ila sekiz ayı
bulabilir" dedi.
Tüm eserlerin fotoğrafları çekildi
2 metre 75 santim uzunluğunda, 2 metre 15 santim genişliğinde, 1 metre 85
santim yüksekliğindeki lahit, birinci sınıf mermer işçiliğiyle dört yüzü birden
kabartmalarla işlenmiş bir mezar odası içinde bulunuyor. Mermerlerdeki
kabartmalar da nem karşısında tehlike altında. Kabartmaları olduğu haliyle
korumaya gayret ettiklerini ifade eden Dr. Kızıl "Odanın girişinde ve girişin
karşısındaki cephede lahit seviyesinden itibaren komple kabartmalar var.
Bunlarla ilgili belgeleme çalışması yaptık. Savaş sahnesinin canlandırıldığı bu
kabartmalar tek tek fotoğrafları çekildi. Bilgisayar ortamında bu kabartmalar
birleştiriliyor ve çizim haline getiriliyor. Rutubetli ortam ortadan kalktıktan
sonra konservatörler işleme başlayacaklar" diye konuştu.
Mezardaki toprağın atılmasının ardından lahit merkezde olmak üzere geniş
alanda kazı çalışması başlatılacak. Çevredeki kalıntılar ve tek başına duran
onur sütunu, mezardan aşağı yukarı 350 yıl sonrasına ait. Bu tür sütunların
çoğunlukla kent merkezine konulması nedeniyle eski şehir merkezinin burada
kurulu olduğu düşünülüyor.
|
