Kent Müzesi’nde Geçmiş Onarılıyor

Kent Müzesi’nde, kentin kültür varlıklarını arşivleme ve toplama süreci büyük özenle devam ediyor. Toplanan eserler, titiz ve yorucu bir laboratuvar sürecinden sonra sergilenmeye uygun hale getiriliyor. Müze bünyesinde açılan laboratuvar da büyük bir eksiği tamamlamış oluyor. Kent müzesinde sergilenen bütün materyaller restoratör Aysel Aksüt'ün elinden geçiyor.

Profesyonel olarak 15 yıldan beri Türkiye'nin birçok müzesinde tarihi obje ve eserleri aslına uygun bir şeklide onaran ve korumasını sağlayan Aysek Aksüt, Cemil Paşa Konağı Diyarbakır Kent Müzesi'nin laboratuvarında, yüzyıllardır saklı kalmış tarihi belge ve envanteri onarıp gün yüzüne çıkarıyor.

Konağın geniş avlusunda bulunan bir oda Restorasyon ve Konservasyon Laboratuvarı olarak kullanılıyor. Müzeye gelen organik malzeme kapsamına giren ahşap, tekstil, çömlek ve inorganik olarak sınıflandırılan demir, cam, metal bütün malzemelerin onarımını Aksüt burada yapıyor. Koruma işlemi için de müze bünyesinde ayrı bir bölümde mevcut.

1998'de mezun olduktan sonra, Topkapı Sarayı merkez laboratuvarı Harem Dairesi ve Ayasofya Müzesi taban mozaikleri restorasyonunda üç yıl çalışan, ardından Zeugma kazılarına katılan Aksüt, Zeugma'yı hayatının dönüm noktası olarak tanımlıyor. Aksüt, "Zeugma kazısında dört yıl boyunca İtalyan bir ekiple çalıştım. Bu alanla hem onarım hem korumaya dair gerekli eğitimimi orada aldım. Orası benim için çok iyi bir okul oldu, " diyor. Üniversitede restorasyonun bütün alanlarıyla ilgili eğitim gördüğünü belirten Aksüt, “Yabancı ekiplerle çalışmaya başlayınca aslında üniversitede hiç bir şey öğrenemediğimizi anladım" diyor.

Çoğu Cemil Paşa ailesine ait kaşıtlı bin 500 envanter var

Diyarbakır Kent Müzesi'ne gelen tarihi malzemenin bir bölümünün yurttaşlar tarafından hibe edildiğini bir bölümünü ise belediyenin satın alma yoluyla temin ettiğini belirten Aysel Aksüt, Diyarbakır'ın kültürüne ait her türlü malzemeyi kabul ettiklerini, çoğu Cemil Paşa ailesine ait olmak üzere şu an kayıtlı bin 500 envanterin olduğunu söylüyor.

Aksüt, "Ellerindeki tarihi malzemeyi bağışlama ya da satmaları konusunda insanları ikna etmeye çalışıyoruz. Başta tedirgin oluyorlar, malzemeyi koruyamayacağımızı düşünüyorlar, ama buraya gelip gördükten sonra rahatlıyorlar" diyor.

Gazete ve tekstil malzemelerinin onarım ve korunmasının daha zahmetli olduğunu belirten Aksüt, çok çeşitli malzemeyle hassas bir şekilde tarihi belgeleri onarıyor.

Bu işin zor, zahmetli olduğunu, sabır ve intizam gerektiğini, sevmeden yapmanın çok zor olduğunu söyleyen Aksüt, "Yabancılar objeye çok değer veriyor; ama ülkemizde durum tam tersi. Tarihin, arkeolojinin hiç değeri yok. Sıradan plastik malzeme gibi bakıyorlar. Eskinin kıymetinin anlaşılması için maalesef ki o objenin para getirmesi gerekiyor" diyor.

Kent Müzesindeki laboratuvar ortamının ve eline gelen malzemeleri onarmanın çok keyifli olduğunu söyleyen Aksüt, "Burada önüme gelen objelerin hikayelerini bilerek çalışmak çok daha önemli. Bu gazete, bu obje, bu belgeler, her şeyin burada bir duygusu var. Bu yüzden yaptığım iş benim için çok daha anlamlı" diyerek dişçilerin kullandığı malzemelerle elindeki figürün üzerindeki pas ve lekeleri milim milim temizlemeye devam ediyor.

Türkiye’nin diğer kent müzeleri Diyarbakır’ın örnek almalı

Bu tür laboratuvarların kurulmasının kültür varlıklarının korunması için çok önemli olduğunu ifade eden Aysel Aksüt, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin bu laboratuvarı açarak bir ilke imza attığını dile getiriyor. "Umarım Türkiye'deki diğer kent müzeleri Diyarbakır'ı örnek alır. Tarihi eserleri görmek gelecek nesillerin de hakkı. Bu yüzden onları korumamız gerekiyor. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi de bu konuda çok değerli bir işe öncülük etti. Umuyorum diğer şehirlere örnek olur" diyor.