Kaldırımlarda ‘Tek Sıra’ Yürüyüş

STRONG>Kent merkezinde Ankaralı’nın rahatça yürüyebileceği geniş kaldırımlar yok...

Ankaralı yurttaşlar belediyenin yaptığı çalışmalar sonucu 50 santimetreye kadar daraltılan kaldırımlarda yürümek zorunda kalırken, kaldırımların çoğu bugün otopark ya da büfe olarak kullanılıyor. Bu durum yurttaşların kaldırımlarda yürümesini zorlaştırıyor.

Ankara’da kent içi yaya ulaşımlarının vazgeçilmezi olan kaldırımlar gittikçe yok oluyor. Kaldırımlar, ya işgal ediliyor ya da belediyelerin yaptığı çalışmalar sonucunda daraltılıyor. Anakent Belediye Başkanı tarafından 2007 yılında yaşama geçirilen Kuğulu Altgeçitleri nedeniyle, önceden yurttaşların rahatlıkla yürüyebildiği Kuğulu Park’taki kaldırımların genişliği bugün 50 santimetre. Kaldırımlarda iki insan yan yana zor geçiyor. Çankaya’daki bazı sokaklarda da kaldırımların genişliği yine 50 santimetre civarında. Üstelik kaldırımların sadece genişliği daraltılmıyor, kaldırımlar otopark olarak da kullanılıyor. Kentin pek çok cadde ve sokaklarında yer alan Anakent Belediyesi’ne ait büfeler de kaldırımları adeta “işgal” ediyor. Bu durumlar beraberinde kentte “yaya ağırlıklı değil, taşıt ağırlıklı ulaşıma öncelik verildiğini” kanıtlıyor.

‘Kaldırımları kullanamaz olduk’

Peyzaj Mimarları Odası Genel Sekreteri Redife Kolçak, kaldırım sorununun sosyolojik ve politik süreçlerin yaşamımıza yansıdığı en küçük kentsel unsurlardan biri olduğunu belirtti. Yaya değil, taşıt ağırlıklı planlamalar yapıldığını belirten Kolçak, “Sadece Kuğulu Park ve çevresinden örnek verecek olursak, Melih Gökçek’in yönetiminden önce Ankara’da insanlar geniş kaldırımlarda yürüyebiliyordu. Toplumsal birlikteliğin ve paylaşımın yaşandığı kaldırımlarımız bugün 50 santimetre genişliğe düşürülerek, iki insanın yan yana geçemeyeceği alanlar haline getirilmiş”diye konuştu. Ankara’nın halen bir ulaşım planının olmadığını da belirten Kolçak, sözlerine şöyle devam etti:

“Kaldırımların daralmasını ve yok olmasını ideolojik planlama olgusu olduğunu düşünüyorum. Kaldırımların yok olması kentliyi sosyalleşmeden ve toplumsallaşmadan uzaklaştıran ve düşünen, paylaşabilen toplulukları birbirinden uzak tutabilmenin en etkili aracıdır. Gerici zihniyetler için de önemli bir araç olarak ortaya çıkmaktadır. Bu sorunun kent yöneticilerinin merkezi planlamasıyla alakalı olarak ortaya çıkıyor. Özellikle son 10 yılda kaldırımları kullanamaz olduk.”

‘Yayalar unutuldu’

Şehir Plancıları Odası Ankara Şube Başkanı Orhan Sarıaltun, Ankara’da yayaların unutulduğunu belirtti. Ankara’da tüm ulaşım anlayışının özel araçlara göre planlandığını söyleyen Sarıaltun, “Hem kent merkezinde hem de mahallelerde, sokaklarda kaldırımlar işgal altında. Maalesef kaldırımlarda özel araçları, trafoları, taksicileri görüyoruz. Bu da yayaların hakkı olan kaldırımların gittikçe yok olmasına neden oluyor” diye konuştu. Tüm dünya kentlerinde ulaşımın öncelikle yayalara ait olduğunu dile getiren Sarıaltun, “Bazı semtlerde ya kaldırım yok ya da kaldırımlar büfe ve reklam panoları tarafından kullanılıyor. Yayaların hakkı olan kaldırımlar belediyeler tarafından düzene sokulmuyor. Eski alışkanlıklar devam ediyor” dedi. Her zaman yaya öncelikli düşünmek gerektiğini söyleyen Sarıaltun, “Kaldırımı olmayan sokaklara kaldırım yapılması ve kaldırımlara otopark yapılmaması için otopark sorunun çözülmesi gerekiyor. Planlama anlayışının düzelmesi gerekiyor” görüşünü dile getirdi.

‘Rahat yürünebilecek yollar olmalı’

Çevre Mühendisleri Odası Ankara Şube Başkanı Mehmet Gölge, Ankara’da kaldırımsız sokakların çok olduğunu ve kaldırım bulunan sokakların çoğunda da bu kaldırımların işgal edildiğini belirtti. Gölge, “Çoğu kaldırımlar sağlıksız olarak yapılıyor. Engelli vatandaşlarımız geçmesi şöyle dursun sağlıklı vatandaş bile kaldırımlardan geçemiyor” dedi. Gölge, insanların rahat yürüyebileceği alanların oluşmasını belediyelerin kavraması gerektiğini belirtti. Kaldırımların daha insancıl bir konumda olması gerektiğini kaydeden Gölge, “Örneğin Tunalı Hilmi Caddesi bölgesindeki kaldırımların genişliği yarım metreye kadar düşmüş. İnsanlar rahat ve sağlıklı yürüyemiyor. Kentte taşıt ağırlıklı değil, yaya ağırlıklı ulaşımın olması gerekiyor” diye konuştu.