|
illi Emlak Genel Müdürü İlyas Arlı, siyasi ve ekonomik istikrarın, Hazine arazilerinin değerini artırdığını belirterek, "İstanbul, dünyada ilgi odağı haline geldi."
Konu ile ilgili denetimlerini sıklaştıran Milli Emlak Genel Müdürlüğü, uydudan farklı zamanlarda çekilen fotoğrafları karşılaştırarak işgal olup olmadığını kontrol ediyor. Uydu aracılığıyla coğrafi yapı ve yerleşim birimlerini kuşbakışı izleme imkanı sunan 'Google earth' internet sitesinden faydalandıklarını belirten Milli Emlak Genel Müdürü İlyas Arlı, "Son olarak söz konusu site sayesinde daha önce uydu fotoğrafı çekilmiş yerlerde kaçak yapılaşma tespit ettik." diyor. Arlı, 81 il ve 860 ilçede tam otomasyon sistemleri olduğunu ve anlık arsa değişikliklerini öğrenebildiklerini ifade ediyor.
Yabancılara mülk satışı konusundaki endişelere katılmadığını ifade eden Arlı, Antalya'da yaklaşık 7 bin yabancıya satılan daireler hakkındaki eleştirileri haksız buluyor. Arlı, "Adam emeklilik maaşını burada yiyor. Yabancıya satışta herhangi bir risk söz konusu değil. Çocukları bile yok. Çoğunun mirasçısı yok, sadece köpekleri var. Belki de bu yerler devlete kalacak." diyor. İspanya'ya 10-15 yılda 2 milyon adetlik konut satışı ile 380 milyar Euro gelir getiren modelin Türkiye'de de uygulanabileceği yaklaşımına destek veren İlyas Arlı, 'İspanya modeli' için Turizm Bakanlığı, planlama çalışmalarının yanı sıra Antalya, Didim ve Çeşme'de pilot uygulaması yaptığını kaydetti.
Hazine'nin mülkiyetinde ve devletin hüküm ve tasarrufu altındaki gayrimenkullerin satışı, kiralanması, trampası ve gerekli görülen hallerde kullanıma ilişkin izin verilmesi işleriyle görevli Milli Emlak'ın Genel Müdürü Arlı, Zaman'a önemli açıklamalarda bulundu. Kurumun arsa tahsisi, yabancılara mülk satışı, Hazine işgalleri ve Türkiye'de gayrimenkul hareketleri konusunda bilgi veren Arlı, İstanbul'da Hazine'ye ait Seyrantepe arazisi üzerinde Galatasaray için yeni bir stat ve hastane inşa edilmesi projesinde son noktaya gelindiğini kaydediyor. Geçen hafta, söz konusu arazinin 120 bin metrekarelik bölümü Toplu Konut İdaresi (TOKİ)'ne bedelsiz devredildi. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'ne ait olan Ali Sami Yen Stadı ise Toplu Konut'a devredilecek. Seyrantepe'de yapılacak yeni stadın mülkiyeti ise Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'ne ait olacak ve Galatasaray'a 49 yıllığına kiralanacak. Eski stadın ve Seyrantepe'deki arazinin 120 bin metrekarelik bölümünün TOKİ'ye devredilmesi karşılığında, idare 'en az 50 bin kişilik, üstü kapalı, çok amaçlı spor kompleksi' inşa edecek. İdare, 2007 yılı başında spor kompleksi için inşaata başlamayı ve 2 yıl içinde tamamlamayı planlıyor. Spor kompleksi için kaynak, Ali Sami Yen'de gerçekleştirilecek rant projesinden sağlanacak. Toplam 35 bin metrekare alana sahip bu bölgede, rezidans ve lüks otel yapımı üzerinde duruluyor. Bunun için İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile imar planı üzerinde görüşmeler yapılıyor. Öte yandan, 45 yıllık Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi de proje kapsamında Seyrantepe'de inşa edilecek modern binaya taşınacak. Hastanenin bugünkü yerine ise yürüyüş parkurları, yeşil alanlar, voleybol ve basketbol sahaları inşa edilecek.
Merkez Bankası ve Ziraat Bankası'nın İstanbul'a taşınması ile gündeme gelen yer sorunu hakkında da değerlendirmede bulunan Arlı, kamu arazilerine büyük ilgi olduğunu, ancak arsa bulma problemi yaşandığını ifade ediyor. Arlı'nın verdiği bilgiye göre, siyasi ve ekonomik istikrar, Hazine arazilerinin değerini artırdı. İstanbul ise dünya genelinde ilgi odağı haline geldi. Hazine arazisi satışları, gayrimenkul piyasası için önemli. Çünkü yükselen fiyatlar bu sayede aşağı çekilebiliyor. İlyas Arlı'ya göre arsa sıkıntısı, belediyelerin mikro ölçekli planlar yapmasından kaynaklanıyor. "En az 1/5000'lik planı olmayan yeri satmıyoruz." diyen genel müdür, rantı oluşmadan hiçbir Hazine arazisini elden çıkarmayı düşünmediklerini aktarıyor. Belediyelerin imar planlarını bitirmelerinin kendi menfaatlerine olduğunu dile getiren Arlı, "Destek verseler bizim 100 liralık satış gelirimizin 46 lirası onlara gidiyor." tespitini yapıyor. İzmir ve Ankara imar sorununu büyük ölçüde çözerken, İstanbul'da problem devam ediyor. Türkiye genelinde tapulu 2 milyon 60 bin gayrimenkul bulunuyor. Hazine'ye ait arazinin toplam yüzölçümü 118 milyar 439 milyon 973 bin 893 metrekare. Bunun 84 milyar metrekaresi orman, 1,8 milyar metrekaresi mera.
Milli Emlak Genel Müdürü Arlı, yabancılara mülk satışı konusundaki endişelere katılmıyor. Antalya'da yabancılara satılan yaklaşık 7 bin daire hakkında yapılan eleştirilerin doğru olmadığını ifade eden Arlı "Adam emeklilik maaşını burada yiyor. Yabancıya satışta herhangi bir risk söz konusu değil. Çocukları bile yok. Çoğunun mirasçısı yok, sadece köpekleri var. Belki de bu yerler devlete kalacak." diyor. Arlı, sıkça gündeme gelen "Hatay elden gidiyor" haberlerinin de gerçekleri yansıtmadığı görüşünde. Hatay'ın 1939 yılında Türkiye'ye ilhak edildiğine işaret eden Arlı, konuyu şu sözlerle özetliyor: "Orada oturanlara 'Türkiye mi yoksa Suriye vatandaşı olmayı mı seçiyorsunuz?' diye sorulmuş. Suriye vatandaşlığını seçenlerin malları geride kalmış. 5 bin civarında. Tapulu alanların yüzde 13'üne tekabül ediyor. Suriye bizim vatandaşlarımızın mallarına, biz de onların mallarına el koymuşuz o zaman. Yeni bir mal edinme yok." 1939'dan beri yeni bir mal edinmenin söz konusu olmadığının altını çizen Arlı, yabancıların yanı sıra yerliler için de Hatay'da Hazine'nin gayrimenkul satışının gerçekleşmediğini dile getiriyor. İstanbul'da, göç eden Rumlardan kalan yerlerin de hâlâ onların üzerinde gözüktüğünü aktaran Arlı, yapılan eleştirilere, "İstanbul Rumların ellerine falan geçmiyor. 1923'ten kalan yerler. Osmanlı'dan beri onların tapulu malları. Yeni yer almıyorlar." sözleriyle karşı çıkıyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde de Hazine arazisi satışının yapılmadığını dile getiren genel müdür, konunun sıkı takip edildiğini söylüyor.
İspanya modeli başarılı olur
İspanya'ya 10-15 yılda 2 milyon adetlik konut satışı ile 380 milyar Euro gelir getiren modelin Türkiye'de de uygulanabileceği görüşüne Milli Emlak Genel Müdürü İlyas Arlı da katılıyor. 'İspanya modeli' için Turizm Bakanlığı, planlama çalışmalarının yanı sıra Antalya, Didim ve Çeşme'de pilot uygulaması yapıyor. İspanya'ya alternatif oluşturmak istediklerini ifade eden Arlı, konuyla ilgili olarak 2-3 milyon metrekarelik bir alanda çalışma yaptıklarını dile getiriyor. Planlar tamamlandıktan sonra ihaleye çıkılarak Hazine arazisi hasılat paylaşım yöntemi ile satış gerçekleşecek. Yöntemin mevzuatı ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Proje kapsamında Turizm Bakanlığı 'turizm kent projesi' yapıyor.
Ceyhan'da Hazine arazisi satışı yok
Milli Emlak Genel Müdürü İlyas Arlı, Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'nın devreye girmesinin ardından önemi artan ve daha sonra Doğan Holding ve Çalık Grubu'nun rafineri kurma çalışmaları ile gündeme gelen Adana Ceyhan'da şimdilik herhangi bir Hazine arazisi satışı düşünmediklerini ifade ediyor. İlgili bakanlıkların burada makro düzeyde bir plan yaptığı, neyin nereye inşa edileceği (liman, tersane, rafineri) belli olduktan sonra arazi satışının gündeme geleceğini aktaran Arlı, "Milli Emlak, Ceyhan'daki arazisinin değerini bulmadan gerekli master planını yapmadan satışa çıkarmayacak." şeklinde konuşuyor. Arlı, yatırım ve istihdamı desteklemek amacıyla çıkarılan 5084 sayılı Teşvik Yasası ile verilen bedelsiz araziler konusunda herhangi bir sıkıntı yaşamadıklarını belirterek, "Bizim talebe göre yerimiz var. Düzce dışında arazi sıkıntımız yok. Hatta 54 ilde ilanla reklamını yapıp arazi verdik, ancak talipli bile çıkmadı." diyor.
Asıl özelleştirmeyi biz yapıyoruz
Genel Müdür İlyas Arlı, Milli Emlak'ın gerçek anlamda özelleştirme yaptığı görüşünde. "1924'ten beri özelleştirme yapıyoruz. Bizim attığımız her imza özelleştirme." diyen Arlı, turizm, eğitim ve konut için sürekli yer temin ettiklerini, sanayicilere, ağaçlandırma, zeytin, ceviz, fındık ve hayvan yetiştiricilerine yer tahsis ettiklerini ifade ediyor. Genel Müdürlük, geçen yıl satış, kira, irtifak hakkı tesisi gibi işlemler neticesinde 676,1 milyon YTL gelir elde etti. Taşınmazların satışından elde edilen 155,3 milyon yeni lira il özel idaresi ve belediyelere aktarıldı. 4,5 milyon yeni lira bölünmüş yol yapımı için Karayolları Genel Müdürlüğü bütçesine özel ödenek olarak kaydedilirken, 13,6 milyon yeni lira sit sertifikalarından mahsup yapıldı. Toplamda ise 849,5 milyon yeni lira gelir elde edildi. Teşvik Yasası kapsamında 163 adet 3,1 milyon metrekare yüzölçümlü taşınmaz bedelsiz devredildi.
Sülün Osman çetesi 430 milyon YTL'lik hayali sit sertifikası satmaya kalkıştı
1950'lerde Dolmabahçe Sarayı'nın saatini, Galata Kulesi'ni satma olaylarıyla adından söz ettiren ünlü dolandırıcı Sülün Osman çetesinin benzerlerinin sayısı her geçen gün artıyor. Son olarak Galatasaray Kulübü'nün Florya tesislerinin bulunduğu araziyi satmaya kalkışan çetenin bir benzeri şimdi de sanal ortamda ortaya çıktı. Dolandırıcılar birçok internet sitesinde yer alan 'Acil sit alanı sertifikası aranıyor' ilanlarıyla vatandaşı kandırmaya çalışıyor. Ellerinde 430 milyon YTL'lik evrak olduğunu ve yüzde 80'le devredeceklerini belirten çete üyeleri, Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nce tespit edildi. Kayıtlar incelendiğinde ise 1998'den beri verilen sertifika tutarının 120 milyon YTL'yi geçmediği ortaya çıktı. Ayrıca bir şahsın adına verilen sit sertifikası bir başka kişiye devredilemiyor. Kayıtlarda bu büyüklükte bir sertifikanın olmadığını tespit eden yetkililer konuyu emniyete intikal ettirirken, vatandaşlara "Bu tarz ilanlara itibar etmeyin." uyarısında bulundu. Milli Emlak Genel Müdürü İlyas Arlı, dolandırıcılık olayının tespitini şöyle anlatıyor: "Arama motoru Google'a sit sertifikası yazdım. Birilerinin elinde 430 milyon yeni liralık sertifika olduğu ve devretmek istediğine yönelik siteler ortaya çıktı. Kayıtlarda böyle bir sertifikanın olmadığını gördüm." Sit sertifikası, arazisi sit alanı ilan edilerek kamulaştırılan kişilere yerin değeri miktarında verilen belge. Belge ile kişi Hazine'ye ait taşınmazların satış ihalelerine katılabiliyor. Örneğin Aydın'daki arazisi için 10 bin YTL'lik sertifika alan biri İstanbul'da değeri 15 bin yeni liralık Hazine arazisi için 5 bin yeni lira fark ödeyerek araziyi satın alabiliyor.
Hüseyin Sümer - Ercan Baysal
|
