|
Türk Mimar Mühendis Odaları Birliği (TMMOB) Jeofizik Mühendisleri Odası,
Kimya, Maden, Makine ve Petrol Mühendisleri Odaları ile birlikte
Jeotermal Kongresi'ni düzenledi. 23-25 Aralık'ta yapılan
kongreye 507 delege katılırken 34'ü sözlü, 2'si poster sunum olmak üzere toplam
36 bildiri sunuldu. Ayrıca kongrede "Jeotermal Kaynaklar ve Doğal
Mineralli Sular" Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği'nden kaynaklanan
sorunlar ve sonuçların tartışıldığı bir panel yapıldı.
TMMOB Jeotermal Kongresi sonuç bildirgesinde şunlar
özetlendi:
- Türkiye, jeotermal kaynaklardan doğrudan faydalanma konusunda dünyada
beşinci sırada olup jeotermal enerjiden yeterince yararlanılmıyor. Mevcut
jeotermal potansiyelimiz bütüncül bir planlama ile özellikle sanayi, konut,
tarım, sağlık ve turizmde ivedilikle değerlendirilmeli.
- Jeotermal Kanunu ve Uygulama yönetmeliğinde yetki konusu karışık. İl özel
idareleri hem ruhsat sahibi, yatırımcı ve işletmeci hem de karar verici,
koruyucu ve denetleyici olabiliyor. Yetki ve sorumlulukların tanımlanması
gerekiyor.
- Jeotermal kaynaklarla ilgili olarak oluşturulan liberal ruhsat düzenlemesi,
ülkemizde "ruhsat pazarı"nın oluşmasına neden oluyor. Yetki ve sorumluluklarda
yaşanan çok başlılığı ortadan kaldırmak için işlem ve uygulamalarda eşgüdüme
gidilmeli.
- İlk müracaat aşamasında kaynak cinsi belirtilmeli. Jeotermal kaynak, doğal
mineralli su, jeotermal kaynaklı gazlar olmak üzere üç gruba ayrılmalı. Kaynak
cinsine göre de projelendirilerek ruhsatlandırılmalı.
- Doğal mineralli sular tanımının yeniden gözden geçirilmesi ve mineral
içeriğinin belirlenerek doğal mineralli sular ve doğal kaynak suları arasında
tanım ve uygulama konularında yoruma yer bırakılmayacak şekilde
tanımlanmalı.
- Yasa ve yönetmelikte mineralli su işletmelerinde, kaplıca ve tedavi merkezi
kuyularının çevresinde alınması gereken koruma önlemleriyle, elektrik santralini
beslemek üzere işletilen sahalar arasında bir ayrım yok. Bu da koruma alanı
uygulamasında sorunlar çıkarıyor. Bu konuda uygulama birliğini sağlamak için
mevzuatta, düzenlemeler yapılması zorunlu.
- Jeotermal kaynak yönetimi, benzeri pek çok alandan daha fazla meslek
ve uzmanlık alanının katkısını gerektirmektedir.
- Jeotermal sondajların başarı ile tamamlanması için yetkin personel
(mühendisler, sondörler ve kalifiye işçiler) çalıştırılması zorunluluğu
getirilmeli. Bununla birlikte kuyu derinliğe/çapına uygun sondaj makine ve
donanımın seçimi ve kuyu dizaynına yönelik konular yasal mevzuat haline
getirilmeli.
- Jeotermal kaynak kullanımının çevreye olan etkilerini azaltacak yöntemlerin
geliştirilmesi ve yasal düzenlemelerin yapılması zorunlu.
- Jeotermal kaynak ve doğal mineral sularla ilgili mevzuatta yapılacak tüm
değişiklikler, başta TMMOB ve ilgili Odalar olmak üzere konunun uzmanları ve tüm
tarafların görüşleri alınarak yapılmalı.
|
