BR> 'Robust noise
monitoring' olarak adlandırdıkları yöntemin ve oluşturdukları
teknolojinin, yerin derinliklerindeki sismik hareketler öncesinde meydana gelen
ve 5-6 km derinlikte yayılan sismo-akustik dalgaların gözlemlenmesi ve analiz
edilmesine dayandığını belirten Aliyev, bu dalgaların yerin yüksek sıklıklı
katmanlarında yayıldığını, ancak yer yüzeyine ulaşmadığını aktardı. Sismo
akustik dalgaları algılayabilmek için içerisinde su bulunan 5 ila 3 km
derinlikteki petrol kuyularını kullandıklarını belirten Aliyev, planladıkları 4
kuyulu tahmin sisteminin hazır olmamasına rağmen, çalışan iki istasyonla 5 ila
20 saat öncesinde 500 kilometre yarıçapındaki bölgede minimal şiddetini bularak
deprem olacağına ilişkin tahminler yaptıklarını ve bu tahminlerde yüzde 92
oranında başarıya ulaştıklarını söyledi.
Azerbaycan'ın güneyindeki Şirvan şehrinde ve Hazar denizindeki Gum adasında
kurdukları 2 istasyonun çalıştığını, kuzeydeki Siyezen bölgesinde kurdukları
istasyonun ise daha devreye girmediğini belirten Aliyev, ülkenin batısındaki
Naftalan kentinde kuracakları dördüncü istasyonla deprem tahmin sistemini
tamamlayacaklarını kaydetti. Sistemi, 10 yılı aşkın çalışmalar sonrasında
bilimsel teorilere dayandırarak oluşturduklarını belirten Aliyev, varılan
noktada Azerbaycan'a komşu Gürcistan, İran, Türkmenistan gibi ülkelerdeki
depremlerin de minimal şiddetini tahmin etmedeki başarılarına kendilerinin bile
inanamadıklarını ve 'mucize' olarak değerlendirdiklerini bildirdi.
Uyguladıkları sistemden emin olduklarını, ancak
henüz tamamlanmaması nedeniyle temkinli yaklaştıklarını vurgulayan profesör
Telman Aliyev, "kardeş Türkiye'nin deprem nedenli acılarına son vermek" için
bilgilerini Türkiye'deki değerli meslektaşlarıyla paylaşmaya ve istasyonlarını
bilimadamlarının incelemesi için açmaya hazır olduğunu söyledi. Türkiye'de,
300-500 km mesafeli istasyonlar kurularak "Robust noise monitoring" yönteminin
uygulanması halinde, depremlerin önceden tahmin edilebileceğini savunan Aliyev,
İstanbul depremini en az 5 saat önceden bilmek için ise İstanbul'da kazılacak
5-6 km derinlikteki bir kuyunun yeterli olabileceğini iddia
etti.
|