1999'daki Körfez depreminden sonra gözlerin çevrildiği
Marmara Denizi'nde önemli ve derin bir araştırma sessiz sedasız
sürüyor. Ekipte bulunan Türk bilim adamlarının açıklamalarıyla gündeme gelen
araştırma ünlü bilim dergisi Geo'nun
Almanya'da bu ay çıkan, Türkiye'de gelecek ay yayınlanacak
sayısında geniş yer aldı. Bilim adamları arasında tartışmalara yol açan olası
depreme 6 sayfa ayıran dergi, Fransa ve Avrupa Birliği bütçeli projeyle geçen
yıl denizin 1200 metreden fazla derinliğinde yapılan araştırmanın sonuçlarını
yazdı. L'Atalante gemisinde; Fransa Bilimsel
Araştırmalar Merkezi'nden 9 kişi ve İTÜ'den Prof. Dr. Celal
Şengör'ün de aralarında bulunduğu bilim adamlarının ortaklaşa yürüttüğü
araştırma sonucunda Marmara Denizi'nde yüzde 70 ihtimalle 30 yıl içerisinde
deprem olacağını söylediklerine yer veriliyor.
En tehlikeli sistem bozukluğu
Her yıl Asya ile Avrupa kıta yamaçlarının 2.4 cm birbirinden ayrıldığının
tespit edildiğini belirtilen habere göre; araştırmayı yürüten Pierre Henry,
Marmara Denizi'nde bulunan fay hattının Avrupa'nın en tehlikeli "sistem
bozukluğu" olduğunu söyledi. Le Atalante gemisiyle yapılan araştırmalarda
Nautile adlı 6 bin metre denizin dibine gidebilen kapsülle denize inen Henry ve
kapsülün pilotu Jean Paul Justiniano olmuştu.
251 milyon yaşında taş
Araştırmayı yürüten Pierre Henry Marmara'dan çıkardığı paleozoik taş üstünde
araştırmalar yapacak.
Nautile kapsülü
18.5 ton ağırlığındaki insanlı kapsül Nautile'den dünyada dört adet var.
Marmara'da kullanılan kapsül 6 bin metreye inebiliyor.
Marmara'da yeni fay hattı bulundu
Deniz tabanındaki sismik hareketler ile su ve gazın çıktığı yer arasındaki
ilişkiyi inceleyeceklerini belirten Fransız bilim adamı Henry, bu bölümün
Marmara'daki ekosistemi de etkilediğini bildirdi. Henry, araştırmayı yaparken
haritalarında olmayan yeni bir fay hattı daha keşfetti. Fay hattının hangi
dönemlerde aktif olduğu bilinmezken incelemek üzere bazı parça lar alındı. Net
bir şeyler söylenebilmesi için çok fazla araştırma gerektiğini vurgulayan Pierre
Henry, 29 kez daha deniz altına dalacaklarını belirtti.
Depremle ilgili net bilgiler yakında çıkar
"220 yılda birikmesi gereken enerji 55 saniyede Marmara'ya yüklenmiştir.
Kurşun namluya verilmiştir" ifadeleriyle, beklenen Marmara depremininin
gerçekleşme olasılığının arttığını belirten Prof. Dr. Naci Görür, denizaltına
yerleştirilen cihazlardan gelen verilerin işlenmesiyle, birkaç ay içinde çok
daha net konuşabileceklerini söyledi. Geçtiğimiz yıl "L'Atalante" adlı araştırma
gemisiyle Kuzey Anadolu fay hattının Marmara'da, deniz dibinde kalan bölümleri
üzerinde çalışma yaptıklarını hatırlatan İTÜ öğretim üyesi Prof. Görür,
"İncelemek için yerleştirdiğimiz cihazları yavaş yavaş denizden çıkartıp,
ölçümlerini yapıyoruz. Elde edilen sonuçları yorumlayarak birkaç ay içinde
Marmara'da deprem riski hakkında çok daha net konuşulabileceğiz" dedi.
Durum endişe verici
"Kurşun namluya verilmiştir" ifadesinin eleştirildiğini kaydeden Görür,
birçok bilim adamının, olası bir depremle ilgili endişe verici tablo olduğu
hakkında bilimsel görüşleri olduğunu, yeni araştırma sonuçlarının da bunu
değiştirmeyeceğini ifade etti. L'Atalante'deki ekipten, İTÜ Jeoloji'den Dr.
Sinan Özeren de, geçen seneki sualtı araştırmalarının sonuçlarının, ilgi çekici
ve "endişe verici" olduğunu kaydetti.
|