İSKİ Yönetmeliği'nin 9 Maddesi İçin "Yürütmeyi Durdurma" Kararı

6. İdare Mahkemesi, İstanbul’un içme suyu kaynaklarını ve havzalarını tehdit eden son İSKİ Yönetmeliği’nin bazı hükümleri hakkında "yürütmeyi durdurma" kararı verdi. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi ve TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi, konuyla ilgili ortak bir açıklama yaptı.

Yapılan açıklamada, "Türkiye, uluslararası kuruluşlarca 2005 yılından itibaren 'su krizi'ne girme tehlikesi olan ülkeler arasında gösterilmesine rağmen, İstanbul’un içme suyu havzaları, yasa dışı yapılanmanın yarattığı kirlenmenin yanı sıra, yasal mevzuatın yol açtığı kirlenmenin de sonuçlarını ve tehdidini yaşamaktadır" denildi.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

"1995’ten bu yana yaşanan süreçte, İstanbul’un içme suyu kaynaklarını kirlenmeye karşı koruyacak önlemleri almakla sorumlu İSKİ tarafından hazırlanan ve İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nce kabul edilerek yürürlüğe giren bir dizi yönetmelik değişikliği ile bir yandan içme suyu havzalarındaki yasa dışı kirletici kullanım ve yapılaşmalar kalıcılaştırılırken, bir yandan da yeni kirletici kullanım ve yapılaşmalara yasal kılıflar hazırlanmıştır.

Bu konudaki son yönetmelik de 25 Mayıs 2006 tarihli Gazete 34’de yayınlanarak uygulamaya girmiş olan "İçmesuyu Havzaları Koruma ve Kontrol Yönetmeliği"dir. İçme suyu havzalarımızdaki sakıncalı yapılaşmayı daha da artıracak, içme suyu kaynaklarımızı daha da kirletecek olan bu son yönetmeliğin iptali talebiyle, Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi ve Şehir Plancıları Odası’nın birlikte açtıkları davada, İstanbul 6. İdare Mahkemesi yönetmeliğin bazı hükümleri hakkında "yürütmeyi durdurma" kararı vermiştir."

İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nin, hakkında "yürütmeyi durdurma" kararı verdiği yönetmelik maddeleri şunlar:

"Koruma Altına Alınan İçmesuyu Havzaları ve Dereler" başlıklı Liste-1’in, "Aşağıdaki derelerin mutlak koruma alanları, Çevre Düzeni Planları hazırlanıncaya kadar derelerin her iki tarafındaki 100 m’lik alandır" şeklindeki ilk cümlesinde yer alan "Çevre Düzeni Planları hazırlanıncaya kadar" ibaresi.

"Yüzeysel İçmesuyu Kaynaklarında (Maksimum Su Kotu İçinde) ve Koruma Altındaki Derelerde Uyulması Gereken Esaslar" başlıklı 5. Maddenin "İdare için gerekli tesisler dışında herhangi bir yapı yapılamaz" şeklindeki (e) bendi.

"İçmesuyu Havzalarında Yapılaşma ile İlgili Uyulması Gereken Esaslar" başlıklı 6. Maddenin "İmar Planlarında Konut bölgelerinde; Liste-2’de verilen yoğunluk değerleri ve bu değerlere karşılık gelen KAKS değerleri, Konut dışı yapılaşmalarda; KAKS:0.20 değeri aşılamaz" şeklindeki (b) bendinin ikinci cümlesi ve Liste-2.

"İçmesuyu Havzalarında Yapılaşma ile İlgili Uyulması Gereken Esaslar" başlıklı 6. Maddenin "Bu Yönetmelik ve Liste 2’de belirtilen yoğunluk değerleri planlar onanıncaya kadar geçerlidir" şeklindeki (h) bendi.

"Madencilik ve Döküm Faaliyetleri" başlıklı 7. Maddenin "Madencilik Faaliyetleri" alt başlıklı 7.1. maddesinin "Mutlak ve Kısa mesafeli koruma alanlarında ocak açılamaz, işletilemez. Ancak kısa mesafeli koruma alanlarında, maden ruhsatı alındıktan sonra, kısa mesafeli koruma alanı ilan edilen sahalarda, Valilik ya da Maden İşleri Genel Müdürlüğünce kirlilik oluşturmayacağı bilimsel ve teknik olarak ve/veya çevresel etki değerlendirmesi raporu ile ortaya konulan galeri yöntemi ile patlamalar dışındaki maden istihracına ve kimyasal madde kullanılmadan işletilen tesislere izin verilir. Faaliyet sırasında alıcı ortama yapılacak deşarjlarda Atıksuların Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği hükümlerine uyulması zorunludur" şeklindeki (a) bendi.

"Madencilik ve Döküm Faaliyetleri" başlıklı 7. Maddenin "Madencilik Faaliyetleri" alt başlıklı 7.1. maddesinin "Orta mesafeli koruma alanı içinde maden ruhsatı ile arama faaliyetleri yapılır. Maden ruhsat sahibi kazı gerektirmeyen arama faaliyetleri için, gerekli belgelerle valiliğe veya Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne ya da ilgili kuruma bilgi verir. Valilik ya da Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nce, kirlilik oluşturmayacağı bilimsel ve teknik olarak belirlenen veya çevresel etki değerlendirmesi raporuna göre yapılması uygun bulunan galeri yöntemi ile patlatmalar dışındaki maden istihracına ve kimyasal madde kullanılmadan işletilen tesislere izin verilir. Ancak faaliyet sırasında alıcı ortama yapılacak deşarjlarda Atıksuların Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği hükümlerine uyulması zorunludur" şeklindei (b) bendi.

"Madencilik ve Döküm Faaliyetleri" başlıklı 7. Maddenin "Madencilik Faaliyetleri" alt başlıklı 7.1. maddesinin "Orta mesafeli koruma alanlarında 14.08.1998 tarihinden önce mevcut olan ocakların faaliyetlerine, ruhsat sahası içinde Yönergede belirtilen tedbirleri almak, erozyon kontrolü ve sediment taşınmasını önlemek ve sahayı bilahare ağaçlandırmak şartıyla 21.02.2007 tarihine kadar izin verilebilir" şeklindeki (d) bendi.

"Madencilik ve Döküm Faaliyetleri" başlıklı 7. Maddenin "Döküm Faaliyetleri" alt başlıklı 7.2. maddesinin "Uzun mesafeli koruma alanlarında; döküm faaliyetlerine, kimyasal atık, çöp vb suyun kalitesine olumsuz etki edecek malzeme dökülmemesi kaydıyla izin verilebilir" şeklindeki (c) bendi.

"Yürürlük" başlıklı 15. Maddesinin ikinci cümlesinde yer alan "Dönemindeki yönetmeliklere göre ilgili prosedürden geçerek İSKİ görüşü alan ve yürürlüğe giren imar planları müktesep hak olarak geçerlidir" hükmü.