|
emir-çelik, çimento ve hazır betona gelen zamlar inşaatçıları harekete geçirdi. Fiyat artışlarının ek maliyet getirdiğini ve yeni inşaatların fiyatının yükseleceğini savunan inşaat müteahhitleri, hükümete mektup yollayarak fiyat kararnamesinin açıklanmasını istedi. Türkiye İnşaat Müteahhitleri İşveren Sendikası (TİMSE) Başkanı Nazım Aygün, Türkiye Müteahhitler Birliği ve İNTES yöneticileri ile görüştükten sonra sektörün zamlarla ilgili sıkıntısını hükümete bir mektupla aktardı. Aygün, "Tekelci bir zihniyetle fiyatların kontrolsüz hareket etmesi engellenmeli. Aksi takdirde kamuda pek çok inşaat bitirilemeyecek" dedi. Hükümet üyeleriyle birlikte Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Müsteşarlığı'na ve Kamu İhale Kurumu'na gönderilen mektupta, 2006 yılı başından beri inşaat girdilerinde, enflasyon artış hızının çok üzerinde artış olduğuna dikkat çekildi.
Karaborsa oluştu, inşaatlar bitmeyecek
Nazım Aygün imzalı mektupta, dövizin YTL karşısındaki artışı ile dengenin, inşaat sektörü aleyhine bozulduğu öne sürülerek "Özellikle demir, çimento, alçı, akaryakıt ve dolara bağlı bazı malzeme fiyatlarında yüzde 30-50 arasında artış oldu. Demir ve çimento sektöründe spekülatif olarak yaratılan arz-talep dengesizliği karaborsaya yol açtı. Şu anda müteahhitler, malzeme sıkıntısından dolayı hem zaman kaybetmekte hem de karaborsa fiyatına malzeme temin etmektedir. Çimento ve demir üreticilerinin, konut sektöründeki talep patlamasından istifade ederek, ürünlerine zam yapmak amacı ile çimento ve demir darboğazı yaşandığını iddia etmeleri, tamamen bir manipülasyon olup bu konu ciddi bir şekilde araştırılarak sonuçlandırılmalı ve ilgili sektörlerdeki kartelleşmenin önüne geçilmelidir. Oldukça düşük bedellerle iş yapan müteahhitlerin, enflasyonun çok üzerindeki malzeme fiyat artışlarından kaynaklanan zararlarının telafisi için acilen fiyat farkı kararnamesinin çıkarılması gerektiği kanısındayız. Aksi halde kamu yatırımları tamamlanamayacak" denildi.
Demir yüzde 57 zamlandı
Uygun kredi koşulları ve taksitlendirme seçenekleriyle özellikle son iki yılda yükselişe geçen inşaat sektörü, inşaat malzemelerinin fiyatındaki artışla sıkıntılı bir döneme girdi. Yılbaşından bu yana inşaatta kullanılan demirin tonu yüzde 57 zamlanarak 535 YTL'den 840 YTL'ye çıktı. Konutta kullanılan C30 sınıfı hazır beton son 8 ayda yüzde 35 zamla 85 YTL'ye çıktı.
İnşaat maliyetinin son 5 ayda enflasyon rakamlarının üzerinde artış sergilediğini açıklayan Anadolu Yapım Müteahhitleri Federasyonu Genel Başkanı İsmail Babacan, sadece demir fiyatındaki artışın daire başına 3-5 bin YTL arasında ek maliyet getirdiğini savundu. Babacan, "Bu şartlar altında sektör temsilcilerinin özel veya resmi taahhütlerini yerine getirebilmeleri mucize olacak. Fiyatlardaki aşırı artışın iç piyasadaki yüksek talep ve ihracattaki bağlantı oranlarının yüksek olmasını göstermelerini fırsatçılık şeklinde görüyoruz" dedi.
İthalat esnetilirse bina güvenliği sarsılır
Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün de inşaat sektörünü çok zor günlerin beklediğini, inşaat sektörü çöktüğünde, en az 40 sektörün daha çökeceğini söyledi. Aygün, çimentonun karaborsaya düştüğünü, piyasada demir, alçı, bakır ve alüminyum bulmakta zorluk yaşandığını açıkladı. Mimar ve İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan, inşaat malzemeleri fiyatında yaşanan bu artışın yürüyen inşaatları değil ama yeni başlayacak inşaatların fiyatlarını etkileyeceğini savundu. İnan, "Malzeme üreticileri günü kurtarıyorlar, tekel konumunu kullanarak fahiş fiyat açıklıyorlar. Bu, ithalat esnetilerek önlenebilir. İthal çimentoda 28 gün olan test süresi aşağı çekilirse, fiyatlar aşağı gider. Yoksa insanların ucuz konut bulmaları giderek zorlaşıyor" dedi.
Ancak ithalatla ilgili bu öneriye TİMSE Başkanı Nazım Aygün karşı çıktı. Aygün, "Bugünkü sıkıntının çözümü ithalatın esnetilmesi değil. Biz Marmara depreminde Romanya'dan gelen çimentonun ve Rusya'dan gelen demirin ne sonuçlar verdiğini hep birlikte yaşayarak gördük. Binaların güvenliğinin bozulacağından endişeliyiz" dedi. Türkiye deprem bölgesinde olduğu için ithalat sırasında çimentonun 28 gün süren testlere tabi olması gerekiyor.
"İnşaatçılar fiyat artışlarını bize mal etmeye çalışıyor"
Müteahhitlerin inşaat malzemelerindeki artışla ilgili eleştirilerini reddeden Demir Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan, "İnşaatçıların kendi aşırı fiyat artışlarını bir yerlere mal ederek durumu açıklamaya çalıştıklarını" öne sürdü. Yayan, "Demir çelik fiyatları dolar cinsinden belirlenir. Fiyatların yurtdışı piyasalardan bağımsız oluşması mümkün değildir. Dünya fiyatlarının oluşmasında girdi ve navlun fiyatları da etkili olmaktadır. Son 5 ayda hurda fiyatları yüzde 30 artış gösterdi. Bugün doların fiyatı 1.300'den 1.600'e çıkarak en az yüzde 25 arttı. Demir çeliğin fiyatı ise yüzde 29 arttı. Yani fiyatımız dolardaki enflasyon kadar artış gösterdi.
150 metrekare bir dairede demirden dolayı 5 bin YTL maliyet artışı olduğunun söylenmesi yanlış. Bu, kullanılan toplam demirin maliyetidir; farkı değildir. 150 metrekare dairede ortalama 6.5 ton demir kullanılır. Bugünkü zamlı fiyattan bu, 6 bin 500 YTL anlamına gelir. Zamsız fiyattan tutar ise 5 bin YTL idi. Buna rağmen zamlar tartışılıyorsa o zaman ben de şunu soruyorum: 150 metrekare bir ev bir yıl önce 100 bin YTL iken bugün 200 bin YTL'ye satılıyor. Onlar bu farkı nasıl izah ediyor?" dedi.
|
