Her Şey Dahil Sistemi Pansiyona Kadar İndi

Deniz, kum ve güneş... Türkiye, 20 yıl içinde bu üçlüyle yılda 20 milyona yakın turist çekip 18 milyar dolarlık gelir elde eder hale geldi. Ancak Bodrum Deniz Ticaret Odası Başkanı Gündüz Nalbantoğlu'nun dediği gibi, "Deniz- kum-güneş turizmi doyum noktasına ulaştı. Arz fazlası var ve fiyatlar dibe vurdu." Durum öyle kritik bir noktaya ulaştı ki, herkesin isyan ettiği 'her şey dahil' sistemi Bodrum'da pansiyonlara kadar nüfuz etmiş durumda. Bodrum'un turizmdeki en büyük silahı olan Mavi Yolculuk da koyların yapılaşmaya açılmasıyla birlikte, Hırvatistan'ın bakir koylarının rekabetiyle karşılaşmaya başladı. Üstelik Hırvatistan ve komşu Yunanistan'ın Mavi Yolculukları, Bodrum'da inşa edilen teknelerle yapılıyor. Turizmciler "Deniz bitti" diyerek işte bunu anlatıyor.

Türkiye'nin ciddi rakipleri

Akdeniz çanağında, Türkiye'nin çok ciddi rakipleri var. Tunus, uzun sahil şeridiyle ve maliyet avantajıyla Türkiye'ye bir alternatif oluşturuyor. Üstelik Türkiye arzı artırma yoluna gidince, fiyatlar düşüyor ve turizmcilerin söylediği gibi gelen turist de ülkeye ve tatil yöresine bir şey bırakmıyor. Deniz turizmi işletmeciliği yapan Arif Yılmaz, Mavi Yolculuk için gelen turistin, her şey dahil için gelenlerden 10 kat daha fazla bıraktığını söylüyor. Sevinç Gökbel, Bodrum efsanesinin 5 bin kişi yaşarken yaratıldığını ve şanının varlığından daha büyük olduğunu söylüyor. Yarımadanın kalabalıklaştıkça efsaneden uzaklaştığını söyleyen Gökbel'e göre Bodrum zaten butik bir yer. Her ne kadar butik ve kitle turizmi dengesi son zamanda bozulmuş olsa bile, bu denge akıllıca davranıldığında kontrol edilebilir.

Umutlu olanlar da var

Gökbel, 'her şey dahil'in faydalı olacağı görüşünde: "Eskiden isteyen fiyatlarla istediği gibi oynuyordu. Artık her şey dahilden insan çekebilmek için farklı şeyler geliştirmek zorunda kalıyorlar." Arif Yılmaz ise her şey dahilin tüm eksilerine rağmen charter seferlerini artırdığını ve bu fırsatla da öteki turistlerin de Bodrum'a gelme şansını yakaladığını söylüyor. Bodrum Kempinski Otel'in Genel Müdürü Axel Ludwig de Bodrum'a direkt uçuşların çok sınırlı olmasından şikâyetçi. Ludwig, "Turist, İstanbul üzerinden gelerek zaman kaybetmek istemiyor. Direkt uçuş otel doluluklarını da artıracaktır" diyor.