|
Maliye Bakanlığı'ının 5 No'lu sirkülerin ikinci bölümünde yer alan işlerin
Gelir Vergisi Yasası'nın 42. maddede tanımı yapılan ve çerçevesi ile koşulları
belirlenmiş bulunan ‘Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve
onarım işleri' ile ilgisi yoktur.
Biz beton üretimini
gerçekleştirip, kendi mikser ve pompalarımızla müşterilerimize satmaktayız. Bazı
müşterilerimiz kamu kuruluşlarına yıllara sari iş yapan müteahhitlerdir. Bizim
müşterilerimize sözleşme kapsamında takvim yılını aşan hazır beton teslimleri
dolayısıyla yaptığımız iş yıllara sari inşaat işi olarak değerlendirilebilir mi?
(5) nolu katma değer vergisi sirkülerinde "Başkanlığımızca Bayındırlık
ve İskan Bakanlığı'nın görüşü çerçevesinde inşaat taahhüt işi kapsamında
değerlendirilebileceği anlaşılan işler belirtilmiştir" denilmekte ve
hazır beton imal edilip mikserlerle götürülerek kalıplara dökülmesi işi
(çimento, çakıl, kum ve suyun trans mikserle karıştırılarak ve şantiyeye
nakledilerek pompalarla daha önce hazırlamış betonarme kalıplara basılması)
inşaat taahhüt işi olarak sayılmıştır. Bu çerçevede tünel, stat gibi projelerde
alt yüklenici olarak gerçekleştirdiğimiz hazır beton teslimleri yıllara sari
inşaat işi olarak değerlendirilebilir mi?
Gelir Vergisi Yasası'nın 42
inci maddesi hükmü gereği olarak "Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat
ve onarım işlerinde kâr veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve
tamamı o yılın geliri sayılarak mezkûr yıl beyannamesinde
gösterilir."
Mükellefler bu madde kapsamına giren hallerde her inşaat ve
onarım işinin hâsılat ve giderlerini ayrı bir defterde veya bir defterde veya
tutmakta oldukları defterlerin ayrı sayfalarında göstermeye ve düzenleyecekleri
beyannameleri işlerin ikmal edildiği takvim yılını izleyen yılda, ilgili vergi
tasalarındaki süreleri içersinde vermekle yükümlüdürler.
Yasal düzenleme
gereği olarak bir inşaat ve onarma işinin Gelir Vergisi Yasası'nın 42 inci
maddesi kapsamında yıllara sâri inşaat işi sayılabilmesi için;
* İş,
inşaat ve onarım işi olmalıdır. Bu bağlamda dekapaj işleri de inşaat işi olarak
kabul edilmiştir.
* İnşaat ve onarım işi başkalarının hesabına ve taahhüde
bağlı olarak yapılmalıdır.
* İnşaat ve onarım işi birden fazla takvim yılına
sirayet etmelidir.
Yasa maddesinde yer alan inşaat
kavramı "Malzeme ve işçilik kullanılmak suretiyle, meydana getirilen
bir gayrimenkulün yapı kısmına ait faaliyetlerin tümünü" kapsamaktadır. Onarım
ise, bir gayrimenkulünün iskeleti dışında harap olan kısımlarının yeniden
yapılması ile ilgili büyük boyutta tamirat ve yenileme faaliyetlerini ifade
etmektedir.
Karada, denizde, yeraltında, yerüstünde yapılan inşaat ve
onarım işini mükellef kendisi için yapıyorsa bu işi Gelir Vergisi Yasası'nın 42
inci maddesi kapsamında değerlendirmek mümkün değildir. Dolayısıyla bu madde
kapsamındaki bir işin başkasına yapılmasının taahhüt edilmiş olması gerekmekte
olup söz konusu işin yılı aşacak şekilde yapılmak üzere üstlenilmesi
halinde "Birden fazla takvim yılına sirayet eden" işten bahis
edilebilecektir.
Diğer yandan Katma Değer Vergisi Yasası ile ilgili
olarak Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 5 numaralı sirküler konut yapı
kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinin katma değer vergisinden
istisna tutulması ile ilgili olup, bu bağlamda katma değer vergisi açısından
istisna kapsamında olduğu kabul edilen işler yer almaktadır. Bu bakımdan söz
konusu sirkülerin ikinci bölümünde yer alan işlerin Gelir Vergisi Yasası'nın 42
inci maddesinde tanımı yapılan ve çerçevesi ile koşulları belirlenmiş bulunan
"Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarım işleri" ile ilgisi
yoktur. (V. Seviğ)
DEKAPAJIN
KAPSAMI
Gelir Vergisi Kanunu'nun 42 inci maddesinde yıllara
sirayet eden inşaat ve onarma işleri arasında "Dekapaj" işlerinden bahis
edilmektedir. Dekapaj işi içersinde bir sahanın tesviyesi dâhil
midir?
Gelir Vergisi Yasası'nın (GVY) 42 inci maddesinde 5035 sayılı
yasanın 48 inci maddesiyle yapılan değişiklikle dekapaj işleri inşaat ve onarım
işi kapsamına alınmıştır.
Dekapaj işi, genellikle baraj inşaatlarında ve
yeryüzüne yakın olup galeriler açılmak suretiyle işletilmesi rasyonel sayılmayan
kömür yataklarının üzerini açmak suretiyle yapılmaktadır. Bir başka açıdan
dekapaj, kazı ve döküm sahalarında yol, su, kanal yapımına kadar uzanan bir dizi
işi de içeren faaliyetleri kapsamakta ve yapılan bütün işler ile bir bütünlük
oluşturmaktadır. İnşaat yapılacak alanda öncelikle bu alanın inşaata müsait hale
getirilmesi işleri de bu kapsamda mütalaa edilmektedir. Kayalık arazide inşaat
yapımı için söz konusu taş ve kayaların temizlenmesi dekapaj olarak kabul
edilmektedir.
Yukarıdaki nedenlerle GVY'nin 42. maddesi uyarınca "Birden
fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır)
ve onarım işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve
tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkûr yıl beyannamesinde gösterilir.
|
