|
‘Enerji tiramollasına' rağmen güneş enerjisi branşı
hayatta kalma mücadelesi veriyor. Solarworld adlı Alman
fotovoltaik holdinginin yönetim kurulu başkanı Frank Asbeck,
"Bir şirketin fırtınalı havada da yönetilip yönetilemeyeceği bu yıl belli
olacak. Sakin havada herkes yelken basar" diyor. Bu sözler, yıllardır üzerinde
güneşin batmadığı bu sanayi branşının ne kadar zor durumda olduğunu göstermeye
yeter.
Deutsche
Welle Türkçe'nin haberine göre, ilkbaharda herkes, enerji
politikasındaki sert dönüşten güneş enerjisi branşının kârlı çıkacağını
söylüyordu. Ancak büyük paralar kazanmayı uman bir çok şirket kendini batmama
mücadelesinin içinde buldu. Bunun nedeni ise güneş panellerini çok ucuza
satabilen Çin şirketlerinin yoğun rekabet baskısı. ABD’de birçok şirket iflas
etti. Almanya’da da Q-Cells, Conergy ve Solon gibi fotovoltaik branşının dev
isimleri köşeye sıkışmaya başladı.
Damping rekabeti öldürüyor
Kriz Solarwold’u da vurdu. Amerikan piyasasında uğranılan
kayıplar yüzünden bu Alman şirketi de yılın üçüncü çeyreğinde zarara girdi.
Güneş modülü fiyatları yıl başından bu yana üçte bir oranında düştü. Alman güneş
teknolojisi branşı sözcüsü Carsten Körnig son aylardaki
ucuzluğun bu boyutlara varabileceğini tahmin etmediklerini söylüyor.
Çinli üretici oldukça rahat. Devlet teşvikleri sayesinde ucuz kredi bulmakta
zorlanmıyor. Şirketlerin milyarlarca euroluk kredi limiti Avrupalı rakiplerine
parmak ısırtıyor. Asbeck, Çin şirketlerinin bu avantajı arsızca kullandıklarını
ve ürünlerini maliyetin altındaki fiyattan pazarlayarak rakiplerini piyasadan
kovduklarını, belirtiyor. Solarworld'un patronuna göre, Çin şirketleri
rakiplerini dize getirdikten sonra fiyatlarla istedikleri gibi
oynayabilecek.
Solarworld şirketi, ticari dürüstlüğe aykırı davranıldığı gerekçesiyle ABD'de
bir girişim başlattı. Batılı şirketler Çin malı güneş panellerinin ucuza
satılmasını önlemek amacıyla cezai gümrük vergilerinin arttırılmasını istiyor.
Bu yolla Çin'in piyasayı istila etmesinin önlenmesine çalışılıyor. Amerikan
Enerji Bakanlığı'nın verilerine göre Çin şirketleri son altı yılda piyasa payını
yüzde 6'dan yüzde 54'e çıkardı. Dünyanın en büyük on solar enerji şirketinden
beşi Çin sermayesiyle çalışıyor.
İflaslar zinciri
Fiyat baskısı ABD'de daha da fazla. İflaslar birbirini izliyor.
Stirling Energy, Evergreen Solar ve
Spectrawatt gibi şirketler piyasadan silindi.
Solyndra adlı şirket ise, Beyaz Saray'a kadar uzanan bir
skandala kurban gitti. Amerikan yönetimi, hızla büyüyen Solyndra'nın 535 milyon
dolarlık kredi kefaletini üstlenmiş ve Başkan Barack Obama çiçeği burnundaki
şirketin Kaliforniya'daki gösterişli üretim tesislerini ziyaret etmişti. Aradan
bir yıl geçmeden Solyndra iflas etti, bin 100 kişi işsiz kaldı. Şirketin, daha
Obama'nın ziyaretinden önce iflas etmek üzere olduğuna dair iddialar
Washington'u karıştırdı.
Güneş enerjisi branşının tek problem kaynağı Uzakdoğu rekabeti değil. Arz
aşırı boyutlara varırken, güneş panellerine olan talep geriliyor. Yılın ikinci
yarısında rüzgârın değişeceği umutları suya düştü. Küresel panel piyasasındaki
büyüme oranı devede kulak kalırken, fiyatların düşmesi bile Almanya'daki panel
satışlarının azalmasını önlemeye yetmedi. Euro bölgesindeki borç krizi
yatırımcıyı ürkütüyor. Büyük güneş enerjisi projeleri için finansman kaynağı
bulmak zorlaşıyor. Solar enerji branşını güneşli günlerin beklediği
söylenemez.
|
