Gökçek'e İhale Eleştirisi

Ankara Belediyesi’nin 108 ihalesinden 61’ini belediye şirketleri aldı. Uzmanlar yapılanın mevzuata uygun olmasına karşın, Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkesine karşı olduğu görüşünde.

Kamu İhale Kurumu (KİK) verileri, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin (ABB) son beş yılda yaptığı ihalelerin parasal olarak yüzde 74’ünün belediye şirketlerine verildiğini ortaya koydu. ABB Başkanı Melih Gökçek’in ihale uygulamaları da tartışma yarattı. KİK’in 2004 başından 2008’in ilk 9 ayını kapsayan döneme ilişkin ihale verilerine göre, ABB, KİK’e bildirilmesi zorunlu olan 108 ihale gerçekleştirdi. Bunlardan 61’ini belediye şirketleri aldı.

Belediyenin 2004-2008 arasında ihale ettiği toplam iş büyüklüğü, 1 milyar 422 milyon TL’ye ulaştı. Bu ihalelerin 1 milyar 44 milyon TL’lik bölümünü, belediye şirketleri kazandı. Belediye şirketleri parasal olarak ihalelerin yüzde 74’ünü üstlenmiş oldu. ABB’nin iştirakleri arasında ihalelerde ilk sırayı, park ve bahçelerle ilgili belediye iktisadi teşebbüsü olan ANFA (Ankara Altınpark İşletmeleri) aldı. 15 ihale kazanan ANFA, 612 milyon 175 bin TL’lik iş üstlendi. Bu işler arasında pek çok farklı yere gidecek hizmetleri birleştiren, "Ankara parkları, refüjleri, piknik alanları, mezarlıkları ve barajları; bitkisel, yapısal, elektrik; bakım-onarım işleri" yer aldı.

ANFA’yı, 285 milyon 287 bin TL’lik ihale bedeli ile kömür dağıtımı işini üstlenen BELKO (Kömür ve Asfalt işletmeleri) ve 41 milyon TL ile tören ve kutlama gibi işleri takip eden ANKET (Ankara Kültür Turizm Tekstil Organizasyon A.Ş.) şirketleri izledi. Belediye şirketlerinin ihaleye katılmasına, mevzuat açısından engel bulunmuyor. Ancak KİK verilerine bakıldığında, ABB’nin belediye iştiraklerinin kazandığı 61 ihalenin 56’sında tek geçerli teklif sahibi olduğu görülüyor.

"Temel ilkeye ters"

Uzmanlar, ihalelerde belediye iştiraklerinin öne çıkmasını, çevre tanzimi, temizlik, bakım-onarım, inşaat ve güvenlik gibi ihtiyaçların ya da farklı yerlerdeki yapım işlerinin tek ihale ile karşılanmasına bağlıyor. Söz konusu ihalelerin gerektirdiği iş deneyim belgesi de büyük olduğundan, bu kriteri karşılayan başka şirket bulunmuyor. Uzmanlar, bu durumun, Kamu İhale Yasası’nın temel ilkelerine ters olduğunu belirtiyor.

Belediye iştiraklerinin kazandığı ihaleler

2008’de, Ankara parkları, yeşil alanları, piknik alanları, mezarlıkları, barajları koruma ve güvenlik hizmeti ihalesine çıkıldı. 45 milyon TL’lik iş için tek geçerli teklifi veren ANFA, işi üstlendi.
2008’de, Ankara parkları, refüjleri, yeşil alanları, mezarlıkları bitkisel yapısal tesisat elektrik bakım onarım ihalesi 200 milyon TL ile tek geçerli teklifi sunan ANFA’ya verildi.
2006’de, 365 bin paket gıda dağıtımı işi ihalesini tek teklif veren ANKET kazandı.
2004’de, 50 bin ton ithal kömür alımı ihalesine çıkıldı. İhaleyi BELKO aldı.