Ankara 12. İdare Mahkemesi, Akay
Kavşağı’nın “bariyer” konularak kapatılmasına ilişkin Anakent
Belediye Meclisi kararını esastan da iptal etti. Kararın gerekçesinde,
yargı kararlarının uygulandığı iddiasıyla Akay Kavşağı’nın bariyerle trafiğe
kapatılmak istenmesinin kamu yararına aykırı olduğuna dikkat çekildi. Kararla
birlikte Anakent Belediye Başkanı Melih Gökçek’in kavşağı
kapatma gerekçesi şimdilik kalmadı.
Anakent Belediyesi’nin yaptırdığı, Dikmen Caddesi, İnönü Bulvarı, Atatürk
Bulvarı, Akay Caddesi ve Tunus Caddesi’ni birbirine bağlayan tartışmalı Akay
Katlı Kavşağı, tüm yargı kararlarına rağmen 2001 yılında açılmıştı. Ancak,
kavşak projesinin yürütmesi Ankara 3. İdare Mahkemesi
tarafından iptal edilmişti. Ankara Belediye Meclisi de mahkeme kararına uymak
zorunda olduğundan, kavşak girişlerine bariyer koyma kararı almıştı. Avukat
Sedat Vural, Ankara 12. İdare Mahkemesi’ne bu bariyer kararının
iptali için dava açtı ve mahkeme yürütmeyi iptal etti. İptal kararının
gerekçesi, hem Akay Kavşağı’nın neden başkent trafiğine çözüm getiremeyeceğini
anlatıyor hem de yargı kararlarına karşın yürütülen bir idari işlemin “hukuk
devleti ilkesi ve hukuka bağlı idare” anlayışına neden aykırı olduğu yönünde
idare hukuku dersleri içeriyor.
‘Geri dönüşü olmayan geçici çözüm’
Mahkeme, Akay Katlı Kavşağı’yla, “kentsel ölçekte ulaşım sistemini
düzenlenmediği, kamu önceliği göz önüne alınarak toplu taşımaya öncelik
verilmediği, kent içi ulaşımda özel araç ile seyahatin özendirildiği, yaya
hareketlerinin kısıtlandığı, kent merkezine daha çok taşıt getirileceği, trafik
sıkışıklığının giderilmeyeceği, geri dönüşü olmayan müdahale ile geçici çözüm
yaratıldığı” gerekçesiyle yürütmeyi iptal etmiş ve karar Danıştay tarafından da
onaylanmıştı. Buna karşın, kavşak tamamlanarak 2001 yılında açılmıştı.
‘Kavşak, iptal edilen plana dayanıyor’
Ayrıca Ankara 3. İdare Mahkemesi, 9 Mart 2009 tarihinde, Akay Kavşağı’nın
inşa edildiği şekliyle planlara işlendiği, oysa kavşağın mevcut halinin İdare
Mahkemesi kararıyla iptal edilmiş planlara dayandığı, bu durumun yargı
kararlarına aykırılık taşıdığı, kapsamlı bir nazım imar planına ve ulaşım
planına dayanmadan geliştirilen projenin ulaşım ve trafik planlama ilkelerine
aykırı olduğu gerekçesiyle projenin yürütmesini iptal etmişti. Gökçek
yönetimindeki Anakent Belediye Meclisi de bu karara uymak zorunda olduğu
gerekçesiyle kavşağın bariyer konularak kapatılmasına karar vermişti. Avukat
Sedat Vural bariyer kararının yürütmesinin durdurulması ve iptali için Ankara
12. İdare Mahkemesi’ne dava açtı ve mahkeme Vural’ı haklı bularak önce yürütmeyi
durdurdu, son olarak da kararı esastan iptal etti.
İptal kararının gerekçesinde, Anakent Belediyesi’nin bariyer koyarak kavşağı
kapatma girişiminin, iptal kararının uygulanması amacıyla alındığının ileri
sürüldüğü anımsatılarak, “Kavşağın Ankara’daki trafik sorununun en yoğun
yaşandığı yerlerden biri olduğu, bu kavşağın trafiğe kapatılması halinde Ankara
trafiğinin çok ciddi şekilde etkileneceği” belirtildi. İptalin gerekçesi şu
ifadelerle özetlendi:
“Ankara 3. İdare Mahkemesi’nin kararı ile ilgili imar planlarının iptal
edilmesi üzerine, kavşağa ilişkin önceki mahkeme kararlarının gerekçeleri ve
imar planlarının esasları dikkate alınarak şehircilik ilkeleri, planlama
esasları ve kamu yararına uygun bir düzenleme getirilmesi gerekirken, mahkeme
kararının uygulandığı ileri sürülerek Akay Kavşağının trafiğe kapatılması hukuka
ve kamu yararına aykırıdır.”
‘İdare serbest değildir’
Kararda Anakent Belediyesi’nin, idare mahkemelerince alınan iptal veya
durdurma kararlarına uymamasının anayasaya aykırılığı şu ifadelerle
belirtildi:
“İdare, iptal kararının gereği olan işlemleri tesis edip etmemekte, eylemleri
yapıp yapmamakta serbest değildir. Anayasa, idareyi mahkeme kararlarına uymakla
zorunlu kılar, ayrıca, idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle
değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği
açıklamasında bulunur. Bu zorunluluk, ‘hukuk devleti ilkesi ve hukuka bağlı
idare anlayışının’ vazgeçilmez koşuludur.”
|