Everest Dünya Mirası'na Yine Aday Olamadı

itvanya'da toplanan Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü Dünya Mirası Kurulu, 18 yeni yeri resmi kayda alarak Dünya Mirası listesini 830 yere çıkardı. Ama dünyanın zirvesi Everest hala listede yok.

UNESCO uzmanları, Umman'ın bugün hala kullanılan eski çağdan kalma Aflaj sulama sisteminin korunmaya muhtaç nadide insan eserlerinden biri olduğunu teyit etti.

İspanya'da Bilbao-Vizcaya Köprüsü, Suriye'de Ortaçağ Haçlı Seferleri'nden kalma iki kale, İngiltere'de Cornwall ile Batı Devon maden alanlarının kır görünümleri Dünya Mirası korunma cetveline alındı.

Şili'de Sewell madencilik kenti, Çin'de Yi Shu arkeolojik alanı, Almanya'da Regensburg-Eski Şehir koruma altına alınması gereken Dünya Mirası'na kaydoldu.

İran'da Büyük Darius alçak kabartması, İtalya'da Cenova kentinin eski yapıları, Polonya'da Wroclaw 100'üncü Yıl Salonu listeye alındı. Hafta içinde Çin'de Siçuan Panda Sığınağı da cetvele dahil edilmişti.

Everest hala listede değil
Doğa koruma uzmanları ise dünyanın en yüksek noktası olan Himalaya Dağları'ndaki Everest'in UNESCO Dünya Mirası listesine alınmamasını büyük tepkiyle karşılıyor. Tibetli şerpa Tenzing Norgay'la birlikte 1953'te Everets'e tırmanan ilk kişi olan Yeni Zelandalı Sir Edmund Percival Hillary de Everest'in listeye alınmamasından çok üzgün. Bu hususta hassas olanlar, dünyanın başta karbondioksit olmak üzere sanayi atıklarından giderek ısınması yüzünden yeryüzü buz kütlelerinin giderek yok olduğunu her gün hatırlatıyor.

Huzurlarınızda Çomolungma
Adını İngiliz jedodezi uzmanı Sir George Everest'ten (1790-1866) alan Everest'in Tibet dilindeki adı Çomolungma. Çomolungma'nın anlamı ise dünyanın ana tanrıçası.

Çomolungma'nın, dünyanın en yüksek zirvesi olduğu, Hindistan kadastro idaresi tarafından 1852 yılında yapılan ölçümlerle belirlendi. 1852'den sonra Çomolungma için kullanılan 15'inci Doruk adı, 1830-1843 arasında Hindistan'ın kadastro işlerini yöneten topografya uzmanı Sir George Everest'in anısına, 1865 yılında değiştirildi.

Çok genç dağlar olan Himalaya Sıradağları, orta Pleyistosen döneminden (yaklaşık 1.5 milyon yıl önce) beri en az bin 500 metre yükseldi. Uzmanlar, giderek kirlenen dünyada bu yaşamsal sorunda çok daha hassas olunmasını istiyor. Çünkü bir yerin UNESCO tarafından korumaya alınması, ilgili ülke üzerinde etkin baskı oluşturuyor.