Kamuoyunda ''mortgage'' olarak bilinen tutsat konut
kredisinin erken ödenmesi durumunda, tüketiciden yüzde 2'ye varan oranda
''erken ödeme ücreti'' alındığı belirtilerek, bu durumun
Anayasa'ya aykırı olduğu iddia
edildi.
AA
Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mustafa
Topaloğlu, 5582 sayılı 'Konut Finansmanı Sistemine İlişkin Çeşitli
Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun''un 6 Mart 2007 tarihinde
yürürlüğe girdiğini kaydetti.
Kamuoyunda ''Mortgage Kanunu'' olarak bilinen söz konusu
kanunun, ''kira öder gibi ev sahibi olunacağı'' şeklinde lanse edildiğini
belirten Topaloğlu, şöyle devam
etti: ''Ancak, kanunun
ardından konut faizleri düşmedi. Çünkü gerçek bir mortgage ortamı oluşmadı. Bu
durum yaşanırken, mortgage nedeniyle dünya genelinde global kriz ortaya çıktı.
Türkiye ise gerçek bir mortgage sistemine sahip olmadığından krizden fazla
etkilenmedi. Türkiye'nin 'güvenli liman' olarak görülmesi sonucu Türk bankaları
yurt dışından uygun kredi temin ettiler ve konut faizlerini düşürdüler. Bu düşüş
nedeniyle de tüketiciler kredilerini yeniden finansman yoluyla kapatmak
istediler. Bu sefer de tüketiciler, mortgage'in olumsuz yanı olan 'erken ödeme
ücreti' ya da aslında 'cezası' ile karşı karşıya
kaldılar.''
Anayasa'ya aykırılık
Erken ödeme ücreti konusunda, Anayasal bir aykırılık bulunduğunu vurgulayan
Topaloğlu, şöyle devam etti:
'Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da konulan 10/B maddesine göre
kayıtsız şartsız her halükarda yüzde 2 oranında erken ödeme ücreti
alınabilmekte. Anayasanın 172. maddesine göre, 'devlet tüketiciyi koruyucu ve
aydınlatıcı tedbirler alır, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini
teşvik eder.' Batıda söz konusu ücret sadece belli durumlarda ve miktarda
alınabilirken, Türkiye'de her halükarda yüzde 2'ye varan ücret alınması,
Anayasa'nın tüketicinin korunmasıyla ilgili maddesine aykırı. Ayrıca kanunun
temel esprisiyle de çelişki
yaratmakta.'' Başka
ülkelerde uygulanan, kalan ödemenin belli bir miktarda olması halinde ücret
alınmaması şeklindeki kolaylığın da Türkiye'de bulunmadığını belirten Topaloğlu,
şöyle devam etti:
''Türkiye'de halihazırda, kredi verilirken gerçekleştirilen kesintiler ve
alınan ücretler, örtülü bir erken ödeme ücreti. Erken ödeme ücretinin
alınmasının nedeni, kredi veren kuruluşun erken ödeme nedeniyle zarar
edeceği varsayımıdır. Ancak, tüketici kurumun zarar etmediğini ispatlarsa,
ücretin iadesini isteme hakkına
sahip.'' Topaloğlu,
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'da, erken ödeme ücreti konusunda başta ABD
olmak üzere dünyada tüketiciyi koruyan uygulamaları dikkate alan ve AB'ye de
uyumlu özel düzenlemelerin yapılması gerektiğini kaydetti.
|