b>Avrupa Komisyonu, ABD'li Bechtel'in Türk şirketi Enka'yla birlikte Romanya'da inşa edeceği otoyol projesini incelemeye aldı. Görünen gerekçe 'kontratın şeffaf olmaması'. Ancak incelemenin ABD'nin kimi Avrupalı şirketleri Irak'ın yeniden inşa işine sokmamasına bir misilleme olabileceği konuşuluyor.
ABD'nin Irak'ın yeniden yapılandırılmasında görevlendirdiği en büyük şirketlerden biri olan Bechtel ile Enka arasında yapılan Romanya'daki ortaklık Avrupa Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Günther Verheugen'e takıldı. Verheugen, Romanya'nın Orta Avrupa ile ana ulaşım hattı olacak 450 kilometrelik yol yapımını öngören kontratın, şeffaflığı ve yolsuzluk yapılıp yapılmadığı konusunda tereddütlü.
'İhale şüpheli'
Financial Times'ın haberine göre, Avrupa Komisyonu, 2.5 milyar dolarlık Romanya otoyolu için politik açıdan iyi ilişkileri olan Amerikan şirketi Bechtel'le anlaşma kararını inceliyor.
Bükreş'te kıdemli bir Avrupa Komisyonu memuru özellikle uluslararası mali kuruluşlarla olan bağlantının eksikliği nedeniyle bütün ihalenin şüpheli olduğunu belirtti.
ABD ve Romanya hükümetleri arasında alınan kararlara öncelik verilerek Bechtel'le anlaşma imzalandığının ifade edildiği haberde şöyle denildi:
"Bechtel otoyolunun, Romanya ve Avrupa Birliği (AB) tarafından ortaklaşa planlanan bir başka Bükreş - Budapeşte otoyolundan önce inşa edilecek olması AB diplomatlarını kızdıran bir diğer husus. AB sponsorluğundaki diğer güzergâhın gecikebileceği ve nakit sıkıntısı çeken Romanya hükümetinin aynı anda batıya doğru iki otoyol inşaatı düşüncesi, paraların boşa harcanacağı konusunda diplomatları kaygılandıryor."
'Üyelik şansı azaldı'
Bükreş'teki kıdemli bir AB diplomatı, "Romanya'daki bu karar göstermiştir ki siyaset ticari kararların önüne geçebilmektedir" dedi. Haberde, bunun AB'ye üyelik öncesi bir test olduğu ve bu durumun AB gözünde Romanya'nın şansını azalttığı vurgulandı.
Şeffaflıktaki eksiklik ve yolsuzlukların Romanya'nın 2007 yılında aday gösterilme ihtimalini azaltması nedeniyle Romanya hükümeti Brüksel tarafından uyarıldı. AB uzun süredir Romanya'nın yolsuzluklar ve şeffaflık konusunda başını ağrıtıyor ve bu konuyu 2007'ye kadar olan üyelik sürecinin önündeki en büyük engel olarak gösteriyordu.
'Misilleme mi' kuşkusu
Irak savaşı sırasında ABD'ye AB'den sadece İngiltere, İspanya ve İtalya destek verirken diğer üye ülkeler mesafeli durmayı tercih ettiler, hatta kimileri bu savaşa karşı olduğunu dile getirdi. Savaşın ardından Irak'ın yeniden yapılandırılması için açılan ihalelerde ise Avrupalı şirketlere fazla iş verilmediği gözlendi. Avrupa Komisyonu'nun Romanya otoyolu ile aldığı son kararın da ABD'ye misilleme olabileceği belirtiliyor.
Bush'un en büyük destekçisi
Irak'ın yeniden yapılandırma çalışmalarında, politikalarına destek veren firmaları görevlendiren ABD hükümetinin ilk iş verdiği firma olan Bechtel, ABD'nin köklü şirketlerinden biri. Bechtel, 1898 yılından bu yana yedi kıtada 20 binden fazla projeye imza attı. Ama Bechtel'i Bechtel yapan, ABD'de 2000'deki seçimde Cumhuriyetçiler'e ve George W. Bush'a en büyük desteği veren şirketlerden biri olması. Reagan döneminin Dışişleri Bakanı George Schultz'un yönetici olduğu Bechtel, Irak konusunda Türk firmalarıyla da işler yapıyor.
Enka hisseleri değer kaybetti
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören Enka hisseleri, Avrupa Komisyonu'nun Bechtel - Enka ortaklığı ile yapılacak olan otoyolun anlaşmasını incelediği haberiyle düşüş kaydetti. Dün Enka İnşaat hisseleri 31 bin 500 liraya kadar inerek yüzde 2.33 değer kaybederken grubun bir diğer şirketi olan Kelebek Mobilya'da düşüş yüzde 2.13 oldu. Enka Grubu şirketlerinden Pimaş hisselerinin fiyatı ise değişmedi.
|