|
irleşmiş Milletler Kalkınma Programı'nın (UNDP) "2009 İnsani Gelişme
Endeksi" yayımlandı. Buna göre, Norveç, "yaşamak için en iyi ülke" sıfatını
korurken, Nijerya, 182 ülkenin bulunduğu listenin sonunda yer aldı. Yüksek
insani gelişim kategorisinde yer alan Türkiye ise 79. sırada bulunuyor.
İnsani Gelişim Endeksi, Türkiye'nin, yüksek gelir düzeyine
rağmen hala eğitim ve sağlık hizmetleri alanlarında yapması gerekenler olduğunu
işaret ediyor.
"Yüksek İnsani Gelişim" kategorisinde yer alan Bulgaristan,
Romanya ve Makedonya gibi 18 ülke, daha düşük gelir seviyelerine rağmen
Türkiye'den üst sıralarda bulunuyor. Bunun, Türkiye'nin yüksek gelir düzeyini
insani gelişime dönüştürmek için daha fazla çaba harcaması gerektiğine dikkat
çektiği ifade ediliyor.
İndekse göre "Çok Yüksek İnsani Gelişim" kategorisinde Norveç'i
Avustralya ve İzlanda takip ederken, Nijerya'dan sonra Afganistan ve Sierra
Leone "Düşük İnsani Gelişim" kategorisinde yer aldı.
UNDP'den yapılan açıklamada, "Zaman içerisinde kayda değer
gelişmelere rağmen ilerleme düzensiz oldu. Birçok ülke son yıllarda ekonomik
darboğaz, savaş, AIDS salgını karşısında gerileme yaşadı ve bu hissedilen
küresel ekonomik krizin etkisinden önceydi" denildi.
En uzun yaşayanlar Japonlar
İndekse göre, Nijerya'da ortalama yaşam süresinin 50 olduğu,
bunun Norveç'ten 30 yıl daha kısa olduğu belirtiliyor. "Orta seviyede insani
gelişim" kategorisindeki ülkelerin yüzde 20'si ile karşılaştırıldığında, yoksul
24 ülkedeki halkın yarısının okuma yazma bilmediği kaydediliyor. Japonlar, 82.7
ortalama ile diğer ülkelerdekilerden uzun yaşadığı, savaş gören Afganistan'da
ortalama yaşam süresinin 43.6 yıl olduğu belirtildi.
En fakir Kongo
Yıllık kişi başı gelirin ortalama 298 dolar olduğu Demokratik
Kongo Cumhuriyeti'nde yaşan insanların ise en fakir insanlar olduğu ifade
edildi.
Çin, Venezuela, Peru, Kolombiya ve Fransa'nın daha fazla gelir
ve uzun yaşam süresi ile önceki yıla göre listede 3-4 sıra üste çıktığı
kaydedildi. Çin, Kolombiya ve Venezuela'nın ayrıca eğitimde daha da geliştiği
belirtildi.
1990 yılından bu yana yıllık insani gelişim indeksi yayımlayan
UNDP, 1980 yılından bu yana insani gelişimin küresel olarak yüzde 15 oranında
ilerlediğine dikkati çekiyor.
|
