En Büyük 500'deki Çimentocular İhracatla Coştu

Daralmayı gören çimentocular kurdaki düşüşle, gıdacılar artan tarım ürünleri fiyatlarıyla kârlılıkta fark attı. Tekstilciler yine zararına çalıştı. En büyük 500 firma listesinde yer alan şirketlerin aktif, özsermaye ve satış kârlılıklarında ipi göğüsleyen çimento ve gıda sektörlerden firmalar oldu. 2007 yılının ikinci yarısından itibaren daralma yaşayan çimento sektörünü kur farkı kurtarırken, gıda firmalarının şansı ise global ölçekte de yaşanan yüksek gıda fiyatları oldu. Geçen yıl Çin'in artan talebiyle karlılıkta önde giden demir çelik sektöründe faaliyet gösteren firmalar, satış kârlılığında birinci olan Ereğli Demir-Çelik haricinde bu sene oldukça gerilere düştü. Kârlılık listelerinin sonunda ise ağırlıklı olarak tekstil ve enerji firmaları yer aldı.

2007 yılında özvarlılık karlılığında ilk sırayı bir yüzde 113'lük artışla yüzde 50'si TMSF'de olan BİS Enerji aldı. Aktif karlılığında yüzde 55'lik oranla Koza Altın işletmesi olurken, satış kârlılığında ise yüzde 63 ile Ereğli Demir Çelik birinci oldu.
 
Satıştan kârlılıkta çimentocular önde

Şirketlerin satışlarından elde ettiği kârlılık göstergesi olan satış karlılığına göre İSO 500'de bu sene de geçen yıl olduğu gibi çimentocular öne çıktı. Son dönemlerde gereğinden fazla kapasite artırıcı yatırım yaptıkları için eleştiri oklarına maruz kalan çimento şirketleri, artan satış kârlılıkları ile dikkat çekti. İSO 500 listesinde satış kârlılıkları sıralmasında ilk sıralarda yer alan çimento şirketleri bu haliyle diğer reel sektör hisselerine de fark atmış oldu. Satış kârlılığı listesinin ikinci sırasında yer alan Ünye Çimento'nun satış kârlılığı yüzde 63, Adana Çimento'nun yüzde 57, Mardin Çimento'nun ise yüzde 55 oldu. İSO 500 listesindeki şirketler satış kârlılıklarına göre sıralandığında skalanın ilk 10 şirketinin 5'i, çimento şirketlerinden oluştu.

Şirketlerin, varlıklarını kârlı bir şekilde kullanıp kullanmadığını gösteren aktif karlılık oranına göre, Koza Altın yüzde 55 ile ilk sırada yer aldı. Aktif yatırımlarından daha fazla kâr eden Denizli Çimento'nun aktif kârlılığı yüzde 49, üçüncü sırada yer alan Samsun Makina'nın ise yüzde 48 oldu. Philip Morris'in aktif kârlılığı yüzde 47, Ünye Çimento'nun yüzde 46, Şenpiliç Gıda ve Mardin Çimento'nun yüzde 42 oldu. Özsermayesine yapılan yatırımı kâra dönüştüren ve daha kârlı kullanan firma ise BİS Enerji oldu. BİS Enerji özvarlık kârını geçen yıla göre yüzde 113 oranında artırdı. Philip Moris, özvarlık kârını yüzde 89 artırırken, İbrahim Ethem Ulagay İlaç yüzde 86, Major Oto yüzde 78, İdeal Gıda ise yüzde 77 artırdı.
 
2008'de çimentoda karlılık hayal olur

Çimentodaki kârlılığın kesinlikle operasyon karlılığı olmadığının altını çizen Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Adnan İğnebekçili, bunun kur farkından ya da mali ve finansal gelirlerden kaynaklandığını söyledi. 2008 yılında bu kârlılıkların sağlanmasının mümkün olmayacağını belirten İğnebekçili, "Şu andaki fiyatlar geçen seneki fiyatların gerisinde. Ayrıca yakıt ve enerji maliyetlerinden kaynaklanan yüzde 20 civarında bir maliyet artışı daha var. 2008 yılında yüksek kârlılıklar mümkün değil" diye konuştu. "Bu kârlılıkları son defa görüyoruz" diyen İğnebekçili, 2007'nin son çeyreğinden bu yana sıkıntıda olduklarını belirterek, 2008'in 6 aylık verilerinin çok daha kötü sonuçlar göstereceğini kaydetti.

Altındaki artış Koza'yı aktifte birinci yaptı

Yükselen altın fiyatları, Koza Altın'ı aktif karlılıkta birinci yaparken, özvarlık ve satış karlılığında da ilk ona soktu. Koza Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Akın ipek, "Biz altın satıyoruz, altın fiyatlarındaki artış da bizi olumlu etkiledi. Bizim hedeflerimizde tesislerimizin sayısını artırmak var. Sayı artınca daha da iyi olacağız. Bu yıl sonunda bitireceğimiz Gümüşhane'deki yeni tesisimiz, büyümemizi daha da katlayacak" diye konuştu.
 
TMSF şirketleri uçurdu

İstanbul Sanayi Odası'nın Türkiye'nin ilk 500 Büyük Sanayi Kuruluşu listesinde yönetimi TMSF'de olan 4 şirket yer aldı: BİS Enerji, Sider, Göltaş Çimento ve Sivas Demir Çelik. Bunların arasında sağladığı yükseliş ile en dikkat çeken şirketlerden birisi TMSF bünyesindeki Sider Dış Ticaret oldu. Sider, özvarlık karlılığını yüzde 57, aktif karlılığını yüzde 21, satış karlılığını ise yüzde 4 artırdı. 234 sıra birden yükselen ve 348'inci sıradan 114'e yükselen Sider Dış Ticaret, aslında Erol Evcil ve kardeşleri tarafından kuruldu. Erol Evcil'in hakkında yürütülen dava nedeniyle iki yıl önce Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'na (TMSF) devredilen şirkette tasarruf, verimlilik, müşteri ve pazar odaklı çalışma gibi konularda düzenlemeler yapıldı. 2008 yılında eski sahibi Şevket Demirel'e devredilen Göltaş Çimento da 2007 yılını, aktif karlılıkta yüzde 7, satışta yüzde 10, özkaynak karlılığında ise yüzde 8 ile kapadı. Diğer TMSF şirketlerinden olan Sivas Demir Çelik'in özvarlık karlılığı yüzde 13 oldu.
 
Samsunlu firmalar basamak yükseltti

İSO 500'de Samsunlu şirketler de dikkat çekti. Geçen yıl listede 124'üncü sırada yer alan Samsunlu Yeşilyurt Demir Çekme Şirketi 403 milyon 277 bin 977 YTL net üretimden satışla tam 11 basamak yükselerek 113. sıraya gelirken Samsun Makine Sanayi AŞ'de 145 milyon 250 bin 142 YTL net üretimden satışla İSO listesindeki sıralamadaki yerini 394 basamaktan 331. sıraya taşıdı. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Sakoğlu, şehrin üretim ve ihracatını artırarak ülke sıralamasındaki yerini sürekli olarak artırma mücadelesi verdiğini kaydetti.
 
Adana 10 şirketle listede  

Adana Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Şaban Baş, İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından açıklanan Türkiye'nin en büyük 500 sanayi kuruluşu arasında, Adana'dan sadece 10 firmanın bulunmasının tekstil sektöründe son yıllarda yaşanan sıkıntılardan kaynaklandığını bildirdi. Baş, listeye 2007 yılında Adana'dan 7 firmanın girdiği düşünüldüğünde bu yılki rakamın sevindirici olarak değerlendirilebileceğini, ancak aynı listede 1998 yılında 16 Adana firmasının bulunduğunu anımsattı.

Adana'dan listeye giren firmalar arasındaki Sabancı Holding kuruluşlarının sayısına da dikkat çeken Şaban Baş, bu kuruluşların merkezlerinin Adana'dan çekilmesiyle önümüzdeki yıllarda Adana'nın listedeki ağırlığının daha da düşebileceğinin kaygısını yaşadıklarını söyledi.

İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan Türkiye'nin en büyük 500 sanayi firması arasında, Adana'dan Temsa 72, Gıdasa 97, Advansa 101, Bossa 140, Adana Çimento 145, Artenius Türk Petrol 168, isminin açıklanmasını istemeyen bir firma 270, Pilsa 323, Beyteks Tekstil 480, Oyka Kağıt Ambalaj ise 489'ncu sırada yer aldı.