|
erel yönetimlere kaynak yaratma yolları arayan hükümet, emlak vergisinde yüzde 100 artışa gidiyor. Bazı vergilerden ise geri adım atıldı.
Belediye gelirlerini artırmak için arayışa giren hükümet, çözümü belediye vergilerini artırmakta buldu. Bina, arsa ve arazi vergisinde yüzde 50-100 arasında değişen oranlarda, çöp vergisi olarak bilinen çevre temizlik vergisinde de konutlarda yüzde 15-25 arasında değişen oranlarda artışa gidildi. İşyerlerinden alınan çöp vergisi miktarları ise düşürüldü.
TBMM Başkanlığına sunulan İl Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanun Tasarısı'nın Bakanlar Kurulu'ndaki imza aşamasında, kamuoyundan tepki çeken şişe ve damacanayla satılan içme suları, şans oyunları, motorlu taşıtlar ve hayvan kesimi vergileri ile imarla ilgili bazı harçlarda geri adım atıldı. Buna karşılık, doğalgaz ve tüpgaz tüketim vergisi, eğlence, konaklama vergileri ile taksilerden alınacak yıllık 30 YTL'lik harç korundu.
Genel bütçe vergi gelirlerinden belediyelere ve il özel idarelerine aktarılan paylar da yükseltildi. Vergi gelirlerinin aslan payı, İstanbul'a ayrıldı.
Tasarı, Emlak Vergisi Kanunu uyarınca toplanmakta olan bina, arsa ve arazi vergilerini Belediye Gelirleri Kanunu içerisine alıyor. Bina vergisinin oranı yüzde 50 artırılarak konutlarda binde 1'den binde 1.5'e, konut dışındaki binalarda ise binde 2'den binde 3'e çıkarılacak. Büyükşehir sınırlarında alınacak bina vergisi ise konutlarda binde 2'den binde 4'e, diğer binalarda da binde 4'ten binde 6'ya çıkarılıyor. Ödenecek verginin hesaplanmasında binanın değeri, şehir veya semtin durumuna göre belirlenecek arsa bedeline ilave olarak Bayındırlık Bakanlığı inşaat birim fiyatları dikkate alınarak saptanacak.
Fahiş değere yine çözüm yok
Arsa değeri mevcut uygulamada olduğu gibi yetkili idareler tarafından dört yılda bir belirlenecek ve her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak. Tasarı, belediyelerin yüksek vergi için fahiş arsa değeri belirlemesi karşısında bireysel dava açma hakkı bulunmayan yurttaşların sorununa yine çözüm getirmiyor.
Hiç bir geliri olmayanlarla gaziler ile şehitlerin dul ve yetimlerinin brüt 150 metrekareyi geçmeyen tek konutları bina vergisinden muaf olmaya devam edecek.
Tasarı arsa ve arazi vergisini de yüzde 50 ile yüzde 100 arasında değişen oranlarda artırıyor. Buna göre, arsa vergisinin oranı binde 3'ten binde 5'e, arazi vergisinin oranı da binde 1'den binde 2'ye yükseltilecek. Büyükşehirlerde ise bu oranlar iki kat artırımlı olarak uygulanacak. Belediye veya mücavir alan sınırlarındaki arazilere tanınan 250 YTL'lik vergi istisnası ise tasarıyla ortadan kaldırılıyor.
Okullardan da alınacak
Konutlara ait Çevre Temizlik Vergisi, su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına, büyükşehir belediyelerinde 20 yeni kuruş, diğer belediyelerde 15 yeni kuruş olarak hesaplanacak.
Halen büyükşehirlerde 16, diğer belediyelerde ise 13 kuruş çöp vergisi alınıyor. TBMM'ye sunulan tasarıyla çöp vergisi büyükşehirlerde yüzde 25 oranında, diğer yerlerde ise yüzde 16 oranında artmış olacak. Okullar da dahil olmak üzere kamuya ait binalardan, konutlara uygulanan çöp vergisi alınacak. Umuma açık ibadet yerleri ile öğrenci yurtlarından ise çöp vergisi alınmayacak.
İşyeri için indirim
Konuttan alınan çöp vergisindeki artışa karşılık, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çöp vergisi miktarları ise düşürüldü. İşyerleri için çöp vergisi, yedi ayrı grup ve her grup içinde beş dereceye göre belirlenen maktu miktarlar üzerinden ödenecek. Halen birinci grup, birinci derecedeki işyeri için 1.537 YTL olan çöp vergisi, tasarıyla 1.400 YTL'ye indirilecek. Yedinci grup beşinci derecede yeralan işyerleri için en düşük çöp vergisi ise 13 YTL'den 12 YTL'ye indirilecek.
Bu vergiler büyükşehir belediyeleri sınırlarında yüzde 25 artırımlı uygulanacak. Buna göre, birinci grup, birinci derecedeki birişyeri büyükşehirde ise 1.400 YTL yerine 1.750 YTL vergi ödenecek.
Öte yandan, genel bütçe vergi gelirlerinden yerel yönetimlere aktarılacak pay da yüzde 11'e çıkarılıyor. Tahsil edilen verginin yüzde 5'i büyükşehir belediyelerine, yüzde 1.65'i büyükşehir belediye sınırları içindeki ilçe ve ilk kademe belediyelerine, yüzde 3.20'si diğer belediyelere ve yüzde 1.15'i il özel idarelerine ayrılacak. Bakanlar Kurulu, oranı iki katına kadar artırmaya yetkili olacak.
|
