|
Saraybosna Film Festivali'nden İnsan Hakları Ödülü’yle dönen, SİYAD En İyi Belgesel ödüllü "Ekümenopolis: Ucu Olmayan Şehir", İstanbul’u nefes alınamaz hale getiren sistemin ilmek ilmek nasıl örüldüğünü; “Afet Yasası”nın içyüzünü, 2012 içerisinde temeli atılmak istenen 3. Köprü projesinin altında yatan dinamikleri ve olası sonuçlarını gözler önüne seriyor.
İlgiyle izlenen filmin, Özlem Ölçer tarafından tasarlanan ve geri dönüştürülebilir çevre dostu kağıttan tek tek elle üretilen özel kutusundaki DVD’si, 21 Kasım itibariyle kitapçılarda ve müzik marketlerde yerini aldı. Filme  toplumun her kesiminin ulaşabilmesi için DVD, mümkün olan en düşük fiyattan (14.99 TL) satışa sunuluyor.
Bugün İstanbul “kontrolsüz kentleşme” hastalığının bütün belirtilerini gösteriyor. “Kentsel dönüşüm” yüzlerce yıllık mahalleleri yerlebir ediyor, insanları evsiz bırakıyor. Kent bir tarafta Bolu’nun, öteki tarafta bütün Trakya’nın suyunu çekiyor. Kuzey ormanları gözle görünür bir şekilde tahrip olurken, "3. Köprü" ve “Kuzey İstanbul” projeleri İstanbul’un son kalan orman ve su havzalarını tehdit ediyor. Rant odaklı projeler kentlileri birbirinden koparıyor. Trafik her geçen gün daha da içinden çıkılmaz bir hal alıyor.
Peki ya İstanbullular olarak biz bu değişimin neresinde yer alıyoruz? Kentler toplumun aynası ise, İstanbul’a bakarak kendi toplumumuz için ne diyebiliriz? Gelecek nesillere nasıl bir İstanbul bırakacağız?
Henüz 1980 yılında, yani ilk metropoliten ölçekli İstanbul planı yapıldığında kentin coğrafyasında en fazla 5 milyon kişinin sağlıklı ve insanca yaşayabileceği tespiti yapılıyordu. Bugün kent nüfusu 15 milyon. Böyle devam ederse 15 sene sonra 25 milyon olacak. Yani coğrafyasının kaldırabileceğinin 5 katı.
Çarpıcı görselleriyle Kentsel dönüşüm masalını, 3. Köprü’yü, küresel kent iddiasını, yaklaşan emlak krizini, TOKİ’nin icraatlarını, mahalleleri, AVM'leri, ormanları, Marmaray projesini, gökdelenleri, kısacası bütün İstanbul’u mercek altına alan Ekümenopolis, Ali Ağaoğlu'dan, Ayazma sakinlerine, Oktay Ekinci'den Mücella Yapıcı'ya, Mustafa Sönmez’den Hüseyin Kaptan’a pek çok önemli isme belgeselde yer veriyor.
Dünyada ve Türkiye’de birçok film festivalinde, üniversitede, mahallede ve BM Habitat Ajansı gibi kentleşme üzerine birçok sempozyumda gösterilen yapımın yönetmenliğini İmre Azem, yapımcılığını ise Gaye Günay üstlendi. Türkiye’de ilk defa “kitlesel fonlama” (crowd-funding) yöntemiyle, yani filmin samimiyetine ve niteliğine inanan insanların bireysel katkılarıyla dağıtımı gerçekleştirilen film, belgesel sinemanın etkisi üzerine de çarpıcı bir örnek teşkil ediyor.
Yönetmenlerin, izleyiciye kısa bir notu var: "Kente makro ölçekte bir bakışı animasyonlar, grafikler ve özgün müziklerle destekleyen bu film sayesinde İstanbul’u yeniden keşfedecek, (ve umarız) değişime seyirci kalmayacak, onu sorgulayacaksınız. Çünkü kentler hepimizin!"
“Türünün bu sene yapılan en güzel örneklerinden biri.” - Jord den Hollander, Rotterdam Mimarlık Filmleri Festivali Direktörü
“İstanbul’un niceliksel büyümesinin yanında niteliksel küçülmesinin altını çizerek, aslında yaşadığımız şehrin, coğrafyanın ve bunun nezdinde dünyanın aldığı hali gözler önüne seriyor. ” - Aylin Solakoğlu, Ekşi Sinema
“Önce ikametgahı istanbul'a kayıtlı olan herkese, sonra da tüm türkiye'ye böyle göz kapakları arasına kibrit çöpü koyularak ya da a clockwork orange'daki gibi kelepçeli düzeneklerle bağlanıp zorla izletilmesi gereken belgesel film.” - nevroticzone, Ekşi Sözlük
Künye:
Yönetmen: İmre Azem
Yapımcı: Gaye Günay
Ortak Yapımcı: Stephan Anspichler
Yardımcı Yapımcılar : Kaan Çuhacı, Fikret Manoğlu
Kurgu: Eray İlhan, Arzu Volkan
Kurgu Asistanı: Mesut Ulutaş
Müzik Yapımcıları: Lari Dilmen, Nilüfer Ormanlı
Çizimler: Özlem Ölçer
Motion Graphics: Egemen Şenkardeş, Sinan Büyükbaş, Uluç Ali Kılıç
Özel Efektler: Onur Güngör, Piero Masztalerz
Ödüller:
* Saraybosna Film Festivali – İnsan Hakları Ödülü
* SİYAD – En İyi Belgesel Ödülü
* İstanbul Mimarlar Odası Mimarlık ve Kent Filmleri Festivali – En İyi Belgesel Ödülü
* Documentarist: İstanbul Belgesel Günleri – Yeni Yetenek Ödülü
Filmin katıldığı festivallerden bazıları:
* İstanbul Film Festivali - Ulusal Yarışma (İKSV tarihinde ilk kez bir belgesel ulusal yarışmada kurgu filmlerle birlikte yarıştı.)
* Rotterdam Mimarlık Filmleri Festivali – Açılış Filmi
* Eastern Neighbours Film Festival, Hollanda, Sheffield, İngiltere
* L'Alternativa, İspanya
* Reel Earth, Yeni Zellanda
* Zürih Film Festivali
* Hamburg Film Festivali
* One World, Polonya
|
