BR> 1 milimlik bir malzeme
-
Bulduğunuz metot nedir?
Karbon lifli polimer uygulaması. 1
milimlik bir malzeme ama çelikten 4-5 kat hafif, üstelik 7-8 kat daha sağlam.
Özellikle havacılık ve savunma sanayinde çok sık kullanılıyor. Mesela kalkan
olarak uçak kanatlarında kullanılıyor ve vurma dayanımı çok yüksek. Biz de
bunların çekme mukavemeti ve inceliğinden faydalanıyoruz. Bu aslında dünyada
uygulanıyor ama biz uygulama yöntemini değiştirdik.
- Ne
yaptınız?
Normalde Türkiye'de tuğlaları dizerek harçla
birleştirip dolgu duvar yapıyoruz ve bunu odaları birbirinden ayıran iç duvarlar
olarak kullanıyoruz. İşte bu dolgu duvarlar tehlike arz ediyor. Deprem sırasında
ezilince patlayıp gidiyor ve insanların üzerine devrilip öldürüyor. Bu
olay ayrıca binanın toptan göçmesini tetikleyen bir olay. Bina çökmese bile
duvarın düzlem dışı devrilmesiyle bile depremde çok can kaybı oluyor. Biz bu
lifli polimeri kullanarak dolgu duvarları nasıl bir arada tutarızın cevabını
araştırdık. Ve mümkünse nasıl bunları güçlendirip tüm binayı ayakta tutabiliriz?
Benim iç duvarları depremde kaybetmemem lazım. İşte burada çaprazlama yöntemini
bulduk.
İç duvarların çökmesini
engelliyoruz
- İşlemi nasıl
yapıyorsunuz?
Bütün işlem dolgu duvarlar üzerinde yapılıyor.
Amaç, tuğla duvarı sanki bir beton duvara çevirmek. Karbon lifli polimer çok
ince bir malzeme. Kumaş şeklinde ve makas ile bile kesilebilir bir malzeme.
Uygulama sonrasında da levha gibi katılaşıyor.
Toros köylüleri 'arap
bacağı' derler, bir çit çatarsınız, aralara da çapraz atarsanız o çiti
ittirdiğinizde fazla gitmez, sadece biraz kaykılır. İşte biz tuğla duvar üzerine
karbon fiber elemanlarını çapraz olarak yerleştiriyoruz. Çekmede çok güçlü
olduğu için depremde ileri geri hareket etmesini engelliyor. Karbon fiberi
yapıştırdığınız duvarlar aynı bir gergi gibi deprem sırasında binayı çekerek
yerinde tutuyor.
İç duvarlar mimari bir elemandır ama biz biliriz
ki bu duvar sisteme deprem sırasında başlangıçta yardım eder. Ancak sistemin
ileri geri sarsılması ile koz helva gibi eziliyor ve patlayarak çöküyor,
insanları öldürebiliyor. Burada sistemin ileri geri oynamasını azaltmak, yani
katılığını artırmak lazım. İşte karbon lifli polimerlerle güçlendirilen iç
duvarlar bunu sağlıyor. İç duvarların çökmesini engelliyoruz ve sistem bir kutu
gibi davranıyor deprem anında, lambur lumbur hareketi engelliyor.
Sonuçta binanız hasar görebiliyor ama katların göçmesi kesinlikle
engellenebiliyor. Her ne kadar mal canın yongasıysa da temel felsefe hayatta
kalmak... Göçerek ölüme neden olabilecek yüzbinlerce yapının depremde
hasar görmesini kabul etmek durumundayız, ama yeter ki bu binalarda oturan
insanlar malıyla mülküyle hiç bir şey yapılmazsa göçecek olan bu binalardan
sapasağlam çıkabilsin.
- Nasıl monte
ediliyor?
Dübellerle betonarme elemanlara bağlıyorsunuz. Bütün
işlem sırasında bir boya-badana işindeki rahatsızlık kadar bir rahatsızlık
veriliyor kullanıcıya. Tüm ihtiyacınız bir top kumaş karbon fiber, bir makas,
bir fırça, bir epoksi (kuvvetli yapıştırıcı) ve bir el matkabı. Bu kadar
basit... Elbette bütün bu işler işinin ehli teknik elemanlarca
yapılmalı.
- Dışarıdan belli oluyor mu?
Dışarıdan
sıva ile kapatılabiliyor. Çünkü bu sadece 1 milim kalınlığında bir malzeme.
Gömlek kumaşı gibi.
|