Depreme Karşı ‘Su Yastığı’ Hayal

eraltı sularının zeminlerde oluşturduğu boşlukları, su yastığıyla doldurarak olası depremde konutların yıkılmasını önleyecek projeye bazı bilim adamları ‘hayal ürünü’ diyerek karşı çıkıyor.

Yeraltı sularının yıllar içinde azalarak, toprak zeminlerde boşluklar oluşturması ve bunun çökmelere neden olması araştırmacıları harekete geçirdi. Depreme karşı alınacak önlemler zincirine 'su yastığı yöntemi' de eklendi. Buna göre zeminlerde oluşan boşluklar hava yastığıyla doldurularak sitatik denge sağlanacak.

İstanbul pilot bölge
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Marmara Üniversitesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Devlet Su İşleri (DSİ) İstanbul Bölge Müdürlüğü ve Çevre ve Orman Bakanlığı'nın ortaklaşa yürüttüğü çalışmalarda pilot bölge Haliç ile Küçükçekmece arası seçildi. Bu bölgenin yeraltı suyu emniyetli çekim rezervinin altına düştüğü, zeminde oluşan boşlukların binalarda oturanları olası bir depremde ciddi tehlikeye soktuğu iddia ediliyor. Su yastığı projesi İstanbul'da başarılı olursa Tüm Türkiye genelinde uygulanacak. Fakat bazı bilim adamları ise bu projenin tamamen bir hayal ürünü olduğunu ve uygulanabilirliğinin söz konusu olmadığını söylüyor. İşte görüşler...

Depremle ilgisi yok

Prof. Turgut Öztaş (Mimar Sinan Üniversitesi Hidroji Uzmanı): Anlamadığım şey bu projenin depremle nasıl bir ilgisi olduğu. Çünkü İstanbul'un altında mağara boşluğunda boşluklar yok. Yeraltına su göndermek için başta su olması gerekli. Galiba arıtma tesislerinde arıtılan sular tekrar 1950'li yıllarda açılan kuyulara gönderilecek.

Bu yöntemin uygulanması imkansız

Prof. Dr. Ahmet Ercan (Jeofizik Kurumu Onursal Başkanı): İstanbul'da yeraltı suyu düzeyi eşit değil’ gibi bir açıklamayı kabul etmiyorum. Bakırköy'de yeraltı suyu derinliği 250, Tuzla'da 25, Maslak'ta 500 metre. Bu eşitsizliği su yastıklarıyla nasıl ayarlayacaklar? Bu çok saçma. Yeraltından zamanında sondajla sular çekilmiş. O zaman göçmelere sebep olmamış. Şimdi mi olacak? Bir kere çekilen suyun, tekrar geriye doldurulması dünyada olmamıştır. Yeraltındaki boşlukları suyla doldurarak, depremin hasarları önlenemez. Bu projenin bilimle hiçbir ilgisi yok. Olmayacak işlerle halkı yanlış yönlendirmenin bir anlamı yok.

Bu proje bence çok saçma

Haluk Eyidoğan (Ulusal Deprem Konseyi Başkanı): Proje, yağmur sularını, yeraltı suyu konumuna kazandırmak anlamına geliyor. 'Depreme Su Yastığı' ifadelerinin projeyle bir alakası yok. Çünkü, yeraltı suları yüzeye çok yakın olursa depremin şiddeti çok fazla olur. Bu konuları depremle ilişkilendirmek çok saçma. Ne park ne bahçe kaldı. Her yer beton yığını haline geldi. Bu yüzden yüzeydeki sular yeraltına geçmiyor. Ancak suların çok çekildiği yerde havza çökmesi oluyor.