Depreme Değil Ranta Baktılar

Taraf Gazetesi'nden Billur Özgül'ün haberine göre, Mimar, akademisyen, şehir plancıları ve kent siyaseti araştırmacılarından oluşan Toplum İçin Şehircilik Platformu, bir atölye çalışması düzenleyerek kentsel dönüşüm projelerinde deprem riskinin ne ölçüde dikkate alındığını araştırdı. Bu araştırma kapsamında Toplum İçin Şehircilik Atölyesi düzenleyen platform, 6306 Sayılı Yasa ve Riskli Alanlar & Rezerv Alanları konuları özelinde çalıştı. Çalışmalar sonucunda mahallelere ulaştırmak üzere “Afet Lobisi” başlıklı bir broşür hazırlandı.

Broşür ‘risk’ adı altında ne amaçlandığını sorguluyor. İstanbul genelinde ağır hasarlı yapıların oranını gösteren bir haritanın da yer aldığı broşürde, ağır hasar görebilirlik oranı en yüksek olan binaların bulunduğu ilçelerin neredeyse hiçbirinin riskli alan ilan edilmediği anlatılıyor. Bunun yerine kentsel dönüşüm projeleri rantın yüksek olduğu alanlarda hayata geçiriliyor.

Broşürde ayrıca İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin JICA’ya (Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı) hazırlattığı mikro bölgeleme çalışması da ele alınıyor. Bu raporda binaların ağır hasar görebilirlik oranlarına yer veriliyordu. Ancak hazırlanan kentsel dönüşüm projelerinde sözkonusu rapor dikkate alınmadı.

Mezarlık bile riskli alan

JICA’nın hazırladığı mikro bölgeleme çalışmasına göre binaların ağır hasar görebilirlik oranı en yüksek olan ilçelerin neredeyse hiçbiri riskli alan ilan edilmedi. Raporda, depremde hasar ve can kaybı en fazla olabilecek Bahçelievler’de hiçbir riskli alan ilan edilmezken risk sıralamasında sonda gelen ilçeler içerisinde bulunan Gaziosmanpaşa’da 11 adet riskli alan ilan edildiği belirtildi. Ayrıca Gaziosmanpaşa’daki bir mezarlığın bile riskli alanda bırakılması çok tartışılmıştı.

Kamusal alanlar imara açılıyor

Beyoğlu İstiklal Mahallesi’nde 9 hektarlık alan riskli alan ilan edildi. Ancak riskli ilan edilen alanın sadece yüzde 56’sında yapılaşma var. Yani mevcut alanın yarısına yakını boş araziydi. Bir plan hazırlandı ve bu planın da sadece yüzde 20’si yeşil alan, otopark, sağlık tesis, dini tesis ve sosyal tesisi alanı olarak belirlendi. Bu durumda bölgedeki kamusal alanlar, riskli alan ilan edilerek imara açılmış oldu.

Riskli alanda kentsel dönüşüm yok

İstanbul'da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na göre 1106,25 hektar alan riskli alan ilan edildi. Riskli ilan edilen alanların en büyüğü 392 hektar ile Gaziosmanpaşa. İkinci sırada ise 168 hektar ile Sarıyer var. Esenler ve Beyoğlu’nun da bir bölümü riskli alan ilan edildi. Buna karşılık JICA’ya göre Beylikdüzü, Bahçelievler, Bakırköy, Büyükçekmece, Avcılar, Küçükçekmece gibi alanlar en riskli alanlar. Ancak buralarda kentsel dönüşüm projeleri bulunmuyor.