Denetim Tüketici Sorumluluğuna Bırakılmamalı

TMMOB Makine Mühendisleri Odası tarafından yapılan açıklamada, gaz zehirlenmelerine karşı şu uyarılarda bulunuldu:

- Doğalgaz dağıtım şirketleri, doğalgazın ilk devreye alınmasında kontrolleri yapıyor, ancak yıllık denetimler eksik bırakılıyor. Gazın güvenli kullanımı tüketicinin duyarlılığına bırakılmıştır. Bu konu ivedilikle ulusal düzeyde geçerli, uygulaması zorunlu yasal statüye kavuşturulmalı. Mağdurların eğitimli olması, konunun tüketici sorumluluğuna bırakılamayacağını gösteriyor.
-  Atık gaz çıkışı borusu periyodik biçimde denetlenmelidir.
-  Bazı servisler, bacanın iyi çekmemesi nedeniyle kombilerdeki emniyet düzeneğini kapatmaktadır. Periyodik denetimler bu uygulamaların sonlanmasını sağlayacaktır.
-  Ventilasyon menfezleri (havalandırma) hiçbir biçimde kapatılmamalıdır.
-  Kombi cihazlarının her yaz bakıma alınması için yasal zorunluluk sağlanmalıdır.
-  Karbonmonoksit gazı belli bir seviyeye ulaştığı anda uyarı veren sensörlerin kullanımı teşvik edilmeli.
-  Gaz dağıtım şirketleri, büro tescil belgesi olmayan firmalara yetki verme uygulamasını sonlandırmalıdır.   Bu konuda EPDK’ya yaptığımız başvurular sonuçsuz kaldı. Başkent Doğalgaz da doğalgaz projelerinin onaylanması konusundaki işbirliği tekliflerimizi karşılıksız bırakmıştır.

Bacalı kombilerde dikkat edilecekler:

3 ayda bir baca temizlenmeli

Cihazın bulunduğu ortamdaki oksijeni kullanması nedeniyle olası gaz sızıntılarında karbonmonoksitin daha hızlı tesir ettiğini vurgulayan Baran, bacalı kombi kullanıcılarına şu uyarılarda bulundu:

- Gazlı cihazların bulunduğu binanın bacası 3 ayda 1 kez, itfaiye veya itfaiyenin yetkilendirdiği şirketlerce temizlenmeli. Bacalarda çekimin olup olmadığı vakum ve duman testi ile kontrol edilmeli. Kömür yakılan binalarda baca temizliği 2 ayda 1 yapılmalı.
- Bacaya ulaşan alüminyum fleksi borular çelik boru ile değiştirilmeli. Geçmişte kullanımına izin verilen alüminyum borular darbelere karşı çok dayanıksız ve temizlik sırasında bile delinip yırtılabiliyor. Çelik boru alüminyum boruya karşı çok daha güvenli.

Menfezlere  dikkat

- Cihazdan çıkan karbonmonoksitin atımını sağlayan boru kombiden 30 santim yükseldikten sonra doğru bir kavisle bacaya ulaşmalı. Yüksekliğe uygun bir dirsekle bağlantı yapılmazsa yanan gaz yükselemeden dirseğe çarparak yeniden cihaza dönüyor ve baca sensorunu harekete geçirerek gazı kesiyor.
Oluşan arızanın ardından vatandaşların çağırdığı bazı servis görevlileri, sensörü çıkararak soruna çözüm sağlıyor. Ancak sensorun cihazdan alınması olası karbonmonoksit zehirlenmelerine davetiye çıkarıyor.
- Pencere menfezi mutlaka olmalı. Pencereleri PVC’ye çeviren birçok kişi menfezi açmaya gerek görmüyor veya menfezi bezle kapatıyor. Havalandırma çok önemli olduğu için menfez kesinlikle kapatılmamalı.
- Bacalı cihazlar hiçbir şekilde yatak odası, banyo ve tuvalet gibi yerlere konulmamalı.
- Kalabalık ailelerde kombinin veya sobanın olduğu yerde yatılmamalı. 
- Sızıntılara karşı gaz alarm cihazı ve beraberinde kapama vanası kullanılmalı. Gaz alarm cihazlarının fiyatı 150- 200 TL arasında değişirken, korbonmonksit alarm cihazları da piyasada 70 TL’den başlayan fiyatlarla satılıyor. Ama cihazı alırken metan duyarlılığının olup olmadığı sorulmalı.

Hermetik kombiler için:

Bacaların ucu dışarıda olmalı

Baran, baca çıkışının pencere veya balkonda olduğu hermetik cihazları kullananların da şunlara dikkat etmesi gerektiğini söyledi:

-  Kombi ve sobalara yıllık bakım yapılmalı.
-  Hermetik cihazlar mutfak veya mutfak balkonlarına konulmalı.
-  Yıllık bakımda servise baca ve fan temizliği de yaptırılmalı ve bu işin faturası servisten istenilmeli.
-  Bacanın ucu yüzde 1-2 oranında aşağı eğimli olarak çıkış yapmalı. Böylelikle yağmur sularının gelmesi engellenir. Açık balkonlarda da dahi baca ucu dışarıda olmalı.
-  Gaz dedektörü ve karbonmonoksit dedektörleri kullanılmalı.