Demir Çelikte Sıfır Zam Grevi

Krizin Türkiye'yi etkilemeye başladığı eylülden itibaren toplu iş sözleşme görüşmelerin başladığı demir çelik sektöründe şirketler, işçi ile ücret pazarlığında sıkıntılı günler yaşıyor. Asil Çelik'te "sıfır zam" teklifini kabul etmeyen işçi grev kararı alırken, ücret artışı konusunda sıkı pazarlıkların sürdüğü Karabük ve İskenderun Demir Çelik fabrikalarında her an grev kararı çıkması bekleniyor. Öte yandan, sektörün lideri Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları'nda (Erdemir) 4 ay süren görüşmeler sonunda anlaşma sağlandı.

Krizin en fazla etkilediği otomotiv, inşaat ve imalat sanayiine çelik hammaddesi tedarik eden büyük şirketler, piyasanın daralması ve taleplerin durma noktasına gelmesi nedeniyle zor günler yaşıyor. Krizin yarattığı bunalım ortamı, toplu iş sözleşme görüşmelerini de olumsuz etkiliyor. Toplu sözleşme görüşmelerine sıkı pazarlıklar damgasını vuruyor.
 
Görüşmeler sonuçsuz kalıyor

Hak-İş'e bağlı Çelik-İş Sendikası Toplu Sözleşme Uzmanı Burak Yüceyalçın, kriz nedeniyle işverenin "piyasa daraldı zam yapmam" diye direttiğini işçinin ise emeğinin karşılığını istediğini söylerken DİSK'e bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası Genel Sekreteri Selçuk Göktaş'a göre ise işveren krizi bahane ediyor.

Toplu sözleşme görüşmelerindeki tıkanma, sektörün en önemli üreticilerinde grev dalgasını yaymaya başladı. İşverenin kriz gerekçesiyle sıfır zamda ısrar ettiği Asil Çelik'te ipler koptu. Geçen hafta Birleşik Metal-İş ile masaya oturan Asil Çelik yönetimi sıfır zam teklifini geri çekmeyince, işçiler 30 Ocak'ta başlattıkları greve devam kararı aldı. Birleşik Metal-İş Bursa Temsilcisi Erol Bektaş, işçilerin her zaman masadan ve anlaşmadan yana olmasına karşın işverenin sıfır zam tavrının grev kararında etkili olduğunu belirtti. Bektaş, "İşçiler grevde kararlı. Eğer işveren sıfır zam yerine makul bir teklif sunsaydı yüzde 27 artış talebini gözden geçirecektik" diye konuştu. Birleşik Metal-İş grevde olan 437 işçiye grev süresince her ay 150 TL destek ödemesi yapacak. Toplam bin 100 çalışanın bulunduğu Asil Çelik'te Birleşik Metal-İş çatısında örgütlü 437 işçi bulunuyor. Diğer çalışanlar ise taşeron firmalara bağlı işçiler ve memur statüsünde.
 
Karabük ve İskenderun'da uzlaşma yok

Sektörün büyüklerinden Karabük ve Erdemir iştiraklerinden İskenderun Demir Çelik'te ise pazarlıklar hala sürüyor. Her iki işletmede de 5 aydır Çelik-İş sendikasının yürüttüğü toplu sözleşme görüşmeleri uyuşmazlıkla sonuçlandığını söyleyen Toplu Sözleşme uzmanı Burak Yüceyalçın, "Şu ana gerçekleşen görüşmelerden uzlaşma çıkmadı. Ücret artışları ve sosyal ödemeler konusunda her iki tarafın da farklı talepleri var" dedi. Küresel mali kriz nedeniyle işveren temsilcilerinin toplu sözleşme pazarlıklarında daha katı bir tutum sergilediğini dile getiren Yüceyalçın, "İşveren 'talep yok, piyasa giderek daralıyor' diyerek ücret artışlarını frenlemeye çalışıyor. Sendika olarak iki tarafın daha az zarar göreceği bir anlaşma üzerinde duruyoruz" diye konuştu. İki işveren ile tekrar masaya oturulacağını söyleyen Yüceyalçın, uzlaşma sağlanmaması halinde grev kararının alınacağı vurguladı.
 
Erdemir grevden döndü

Krizdeki demir çelik sektöründen iyi haberlerde geliyor. Yıllık 3 milyon ton düzeyinde ham çelik üretim kapasitesi ile halen Türkiye'nin en büyük demir çelik kuruluşu ve tek entegre yassı çelik üreticisi olan Erdemir'de işçi-işveren arasında uzun süren pazarlıklar sonrasında nihayet anlaşma sağlandı. 5 Eylül'de başlayan toplu sözleşme görüşmelerinde ilk önce anlaşma sağlanamamış, işçi temsilcisi Türk-İş'e bağlı Türk Metal-Sen'in 16 Ocak'ta grev kararı alması üzerine işletmenin üyesi olduğu MESS, 16 Mart'ta uygulanmak üzere lokavt ilan etmişti. Erdemir'e bağlı toplam 7 bin çalışanı ilgilendiren görüşmeler iki gün önce tamamlandı. Türk Metal-Sen ve MESS anlaşmaya vardıklarını duyurdu.
 
İki yılda bir masaya oturuluyor

Demir çelik ve metal iş kollarında toplu iş sözleşmeleri her iki yılda bir imzalanıyor ve iki yıllık süreyi kapsıyor. Şu anda süren görüşmeler, 2008-2010 yıllarını kapsayacak. Sektördeki toplu sözleşmeler ise iki farklı kanaldan yürütülüyor. Bunlardan ilki, bir işveren sendikası olan Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS). MESS, kendisine üye 100'ün üzerindeki işletme adına, DİSK'e bağlı Birleşik Metal-İş, Haki-İş'e bağlı Çelik-Sen ve Türk-İş'e bağlı Türk Metal Sen ile masaya oturuyor ve sözleşme imzalıyor. Şu anda devam eden toplu sözleşme görüşmeler ise MESS'e üye olmayan diğer işletmeleri kapsıyor ve her görüşme işveren ile işçi temsilcisi sendikalar arasında doğrudan gerçekleşiyor.