Çarklar Kriz Öncesini Zorluyor

2008’in son çeyreğinde düşmeye başlayan, bu yılın mart ayında dip noktasını gördükten sonra aydan aya yükselişe geçen sanayi üretim endeksi, haziranda da aylık çıkışını sürdürerek, son 8 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Sanayi üretiminde haziran verilerini açıklayan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), endeksin geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9.7 azaldığını, bir önceki aya göre ise yüzde 7.3 artış gösterdiğini bildirdi. 2005 yılında 100.0 olan toplam sanayi üretiminin her ay nasıl değiştiğini gösteren endeks, haziranda 109.9’a çıktı.

Sermayede büyük düşüş

Sanayi üretiminde geçen yıla göre eksi yazılması, sanayi üretiminin tam anlamıyla kriz öncesine dönmediğini ortaya koydu. Ara malı üretimi 2008’in aynı ayına göre yüzde 10.8, sermaye malı üretimi yüzde 29.7, makine ve teçhizat üretimi yüzde 28.1, motorlu nakil araçları yüzde 33.6 oranında eksi yazdı.
Bununla birlikte aylık bazda yaşanan çıkış, krizin etkisiyle ciddi düşüşe geçen sanayideki canlanmaya işaret etti. Son dört aydan bu yana endekste yaşanan çıkış bunun önemli göstergesi oldu. Sanayi üretimi haziranda, krizin etkisindeki Ocak 2009 üretiminin yüzde 24.1 üzerine çıktı.
Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, haziranda, geçen yılın aynı ayına göre, madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 7.9 azaldı. Alt gruplara bakıldığında da aynı dönemde en yüksek düşüş oranı yüzde 36.5 ile ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti.

Enerjiden ‘çıkış sürecek’ sinyali

Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) verilerine göre, temmuzda elektrik tüketimi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3.2 azalsa da, hazirana göre yüzde 11.5 arttı. Enerji tüketiminde ilgili ayda 17 milyar 694 milyon kilovatsaat’a (KWH) ulaşıldı. Bu durum sanayinin krizin olumsuz etkisini aydan aya üzerinden attığını ortaya koydu. Temmuz rakamı, bu yılın en yüksek seviyesi oldu. Bu rakamda klima kullanımının da etkisi var.