|
Tarihsel kültürümüze yakışmayan ‘yeni cami’lere ‘çağdaş fikirler’
yarışması yapıldı
Yıllardır hemen tüm kentlerimizde ve
köylerimizde önü alınamaz bir “kayırma”yla inşa edilen “çirkin”lik abidesi
camiler için sayısız eleştiri yazıldı, tepki dile getirildi...
Bu
serzenişlerin hemen tümü imardan ve camilerden sorumlu kesimlerin bir kulağından
girip öbür kulağından çıkarken Diyanet İşleri’nin “tip cami projeleri” de
tarihsel kültürümüze yakışır düzeyde “çağdaş” sonuçların alınmasını
sağlayamadı.
Kimi yeni camilerde, özellikle yaptıranların duyarlılığı
sayesinde “mimar”a tasarlatılan ve mimarının da “sanat”çılığını yansıttığı
örnekler ise “genel”i etkilemediği gibi zaten çok az...
Peki, ne yapmalı;
bugünün camilerini de geçmişteki gibi özenli ve mimarca gerçekleştirecek bir
anlayışı ülkeye nasıl kazandırmalı?
Soruyu ortak bir duyarlılık içinde
“dert” edinen Kayseri Büyükşehir Belediyesi ve Tarihi Kentler Birliği Başkanı
Mehmet Özhaseki ile Mimarlar Odası Kayseri Şubesi Başkanı
Hakan Mahiroğlu, yeni camilerimizin bundan böyle “tarihimize
yakışır bir çağdaş uygarlık” düzeyini yakalayabilmeleri için öncelikle
mimarların düşüncelerini geliştirmeye önder oldular.
Her 8-9 Nisan’da,
yani 1588’de 98 yaşındayken yaşama veda ettiği günde anılan Mimar
Sinan için bu yıl düzenlenen etkinliklere “ulusal” bir “fikir”
yarışması da ekleyerek, “hemşeri”leri Koca Usta’nın kemiklerini sızlatan yeni
cami tiplerinden kurtulmamızı başlatabilecek önemli bir başlangıç
yarattılar.
Prof. Dr. Zekai Görgülü’nün başkanlığında
Nevzat Sayın, Cem Altınöz, Ahmet Tahir Gül ve Yener
Torunoğlu’ndan oluşan bir seçici kurulla ilan edilen “Büyük
Usta Mimar Sinan’ın Anısına Cami Mimarisi Üzerine Fikir Yarışması”nın
amacı ve konusu özetle şöyleydi: “...cami konusunu kendi özgün koşulları içinde
tartışmaya açmak ve bu konudaki pırıltılı düşüncelerin yapısal ipuçlarına
ulaşmak. Bu amaçla 500 kişilik kapalı ibadet mekânına sahip bir caminin hangi
yapısal ve işlevsel eklerle ele alınacağı yarışmacılara
bırakılmıştır.”
Bu amaç doğrultusunda ülke düzeyinde tam 250 mimarlık
bürosundan belki de bine yakın mimarımız “geçmişimize yakışır çağdaş
camilerimiz”in nasıl olması gerektiği yönünde fikirlerini belirlerken Belediye
Başkanı da şunu söylüyordu: “Olağanüstü geleneksel örneklerin olduğu bir
coğrafyada günümüz camilerinin büyük çoğunluğunda gözlenen durum, en hafif
deyimiyle iç karartıcıdır. Bunu aşmamız tarihsel
sorumluluğumuzdur.”
Benzer şekilde, Oda Başkanı Mahiroğlu
ise yarışmanın önemini şöyle açıkladı: “Hepimizi üzen mimarlık yoksunu
cami salgınına karşı, başta yaptıranlar ve izin verenler olmak üzere herkesi
düşünmeye yöneltecek bir yarışmanın mimarlar arasında düzenlenmesi, mesleğin
toplumsal yükümlülüğü açısından da özel değer taşıyor...”
Seçici Kurul
Başkanı Prof. Dr. Görgülü ise yarışmaya yüksek düzeyde
katılımın nedeni olarak, bugünden yarına miras kalacak cami mimarisindeki
mesleki ve toplumsal özlemin büyüklüğünü gösterirken; sonuçların genel
değerlendirmesi için şunları vurguladı: “Belli bir arsaya ya da yere bağlı
kalınmaksızın, genel olarak ‘bugüne ait’ cami mimarisinin temel ilkelerini
belirlemeye dönük bir fikir yarışması elbette ki örnek proje elde etmek için
değildir... Bu nedenle en başarılı gördüğümüz 6 çalışma ve genelde sergilemeye
değer bulunanların tümü, ilgili kurumların ve cami yaptırmak isteyen herkesin,
öncelikle bir mimarla anlaşmalarından sonra izlenecek tasarım anlayışında yol
gösterici rehber niteliğindedir.”
Başarılı Bulunanlardan
Örnekler
 250 projenin sunulduğu
yarışmaya katılan tasarımlar, Mimarlar Odası şubelerinin bulunduğu kentlerimizde
sergilenerek tanıtılacak...
Sonuçlar
Sergileniyor
Yarışmada “en başarılı” bulunan mimari fikirler
arasında 6 “eşdeğer” ödülü kazanan gruplar ve mimarları
şunlar:
 1- Mimar Cem İlhan
(İTÜ-Ekip Temsilcisi), Mimar Tülin Hadi (İTÜ), Türkan Kahveci (YTÜ), yardımcı
ekip: İç Mimar Aydoğan Özsoy (Bahçeşehir Üniv.)
2- Mimar
Didem Durakbaşa Tuwien (Viyana TÜY-Ekip Temsilcisi)
3-
Mimar Bahadır Altınkaynak (Erciyes Üniv.-Ekip Temsilcisi), Mimar Tevfik Aydın
(Erciyes Üniv.), yardımcı ekip: Mimar Zeliha Kaya (Erciyes
Üniv.)
4- Mimar Kutlu Bal (Gazi Üniv.-Ekip Temsilcisi),
Mühendis Hakan Evkaya (Gazi Üniv.)
5- Mimar İbrahim Eyüp
(YTÜ-Ekip Temsilcisi), yardımcı ekip: Mimar Olcay Ovalı Eyüp
(YTÜ)
6- Mimar Özgür Karakaş (ODTÜ-Ekip
Temsilcisi)
Yarışmaya katılarak ilk elemeyi geçen yaklaşık 100 proje bir
kitapta toplanırken aynı projelerden oluşan sergi de Mimarlar Odası şubelerinin
bulunduğu kentleri dolaşmaya başlıyor... Seçici kurulun değerlendirme notları ve
seçim gerekçeleri ile yarışmaya sunulan projeler ise Mimarlar Odası Kayseri
Şubesi’nin ve Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nin internet sitesinden
incelenebiliyor.
(Cami Yarışması, Prof. Dr. Zekai Görgülü ve Oda Başkanı
Hakan Mahiroğlu’nun katılımıyla 22 Mayıs 2010 Cumartesi gecesi
23.00’te Kanal B’deki İmar Dosyası’nda)
|
