b>Radar kulelerinin inşaatı tamam, sıra donanımda. Halen 'Rus dürbünü'yle korunan Boğaz'da yedi-sekiz ay sonra 'balık sıçrasa radara yakalanacak ve kazalar azalacak'
Boğazlar'daki gemi trafiğini düzenleyecek ve güvenliği sağlayacak olan radar kulelerinin yüzde 95'i tamamlandı.
Radar sistemi, teknik ekipman da montajının da yapılmasından sonra 2003'ün şubat ya da mart ayında hizmete girecek. Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma İşletmeleri Genel Müdürü Hücum Tulgar, sivil toplum kuruluşlarından gelen 'İstanbul'un estetiği bozulacak ve radyasyon yayılacak' eleştirilerine, "Sistem sayesinde Boğaz'da bir balık kafasını dışarı çıkartsa haberimiz olacak. Kuleler, Boğaz'ın broşları" yanıtını veriyor.
İstanbul ve Çanakkele Boğazı' ndaki gemi trafiğini ve güvenliğini sağlamak amacıyla 2001 yılı başında temeli atılan 'Türk Boğazları Gemi Trafik Yönetim ve Bilgi Sistemi Projesi'nde (GTYBS) sona yaklaşıldı. Tulgar, İstanbul'da sekiz radar kulesi ile İstinye'deki merkez inşaatının yüzde 95'inin, Çanakkale'deki beş kule ile merkez inşaatlarının ise yüzde 98'inin tamamlandığını söyledi.
Rumelikavağı ve Garipçe'deki 15 metrelik kule inşaatlarının bittiğini belirten Hücum Tulgar, şöyle dedi:
"Ağustos sonuna kadar tüm inşaat tamamlanmış olacak ve teknik donanımın montajı için ABD'li Lockheed Martin Overseas Co. şirketine teslim edilecek. 2003 Ocak ayında montajın da bitmesinin ardından yapılacak deneme testlerinden sonra sistem şubat ya da mart ayında yüzde 100 devreye girecek. Boğaz'ı bugüne kadar ilkel yollarla, ellerimizde Rus dürbünleriyle koruyorduk. Boğazlar artık teknolojiyle korunacak. Hollanda ve Pire limanları bizim kurduğumuz bu sistemi örnek alıyor. Ancak bu sistemi yine de kılavuzluk hizmetleri, römorkör ve eskort hizmetiyle destekleyeceğiz."
33.4 trilyona mal oldu
Toplam maliyeti 20 milyon doları (yaklaşık 33.4 trilyon lira) bulan projeyle Boğazlarda gemi kazalarının yüzde 70 azaltılması hedefleniyor.
Radar sistemi, akıntı ölçerle gemi kaptanları
için büyük önem taşıyor. 7 mil (bir deniz mili 1852 metre) hızla giden bir geminin 8 mil hızındaki akıntıya girmesi sonucu meydana
gelen dümen kilitlenmesi gibi tehlikeler, akıntı ölçerler sayesinde kaptana verilecek
gerekli bilgilerle engellenecek. Ayrıca sürekli yön değiştiren rüzgârlara ve sert hava koşullarına maruz kalan Boğazlar, meteoroloji bilgi sistemleriyle de devamlı takip altına alınacak.
24 saat gözaltı
Kulelerin tepelerine yerleştirilecek üçlü kamera sistemi ise Boğaz'ı gözaltına
alacak. Biri renkli, biri siyah-beyaz biri de gece kamerası olacak sistem sayesinde Boğaz'daki her olay saniyesi saniyesine kaydedilecek. Kameralarla yarım milden 10 santimetre, 2 milden 40 santimetre büyüklüğündeki bir yazı okunabilecek.
Kameralarla Boğaz'ın sularından kafasını dışarıya çıkaran bir balığı görmek mümkün olduğu gibi, denizi kirleten ve hatalı yol alan gemiler de tespit edilecek.
Radar sistemiyle Boğaz içindeki büyük küçük tüm gemiler saniye saniye takip edilecek ve yönlendirilebilecek. Bu sayede bir süre önce Laila adlı gece kulübü ve Kız-kulesi
önünde meydana gelen kazaların tekrarı engellenecek.
İstanbul Boğazı'ndaki sekiz insansız kule,
İstinye'deki merkezden kontrol edilecek. Merkeze yedi izleme sistemi kurulacak. Operatörlerin çalışma saatleri bir saat iş, iki saat dinlenme şeklinde düzenleniyor. Merkezde operatörlerin iki saatlik dinlenme molaları için yataklı, banyolu kamaralar yapıldı. Teras katı kafe şeklinde düzenlenecek.
Geminin rotasından çıkması, hızını artırıp azaltması, önündeki gemiye tehlikeli olacak
şekilde yaklaşması, yanlış manevra, çevre kirliliği gibi 250 ayrı detay, sistem tarafından tespit edilerek alarm sistemiyle operatörü uyaracak. Bu sistemle operatörün dikkatsizliği de engellenecek.
Tepkilere yanıt
Hücum Tulgar, radar kulelerinin 'Boğaz'ın estetiğini bozduğu ve çevreye radyosyon yaydığı' şeklindeki iddialara şu sözlerle yanıt veriyor:
"Aslında sivil toplum kuruluşlarının bu tür tepkileri iyi oluyor. İşimize olduğundan daha çok önem veriyoruz. Kulelerimizin estetik yapıları bence çok güzel.
İspanya'daki sistemin kuleleri düz bir beton yığını şeklinde. Bizdekiler ise bir yarışma sonucunda belirlendi. Boğaz'daki yapı kirliliğine baktığımızda kulelerin güzellik kattığına inanıyorum.
'Boğaz'ın broşları'
Radarlarımız sadece denize dönük ve 2-3 millik. Radarların yaydığı radyasyon miktarı,
şehir hatları vapurlarındaki radarların yaydığı radyasyonun yalnız üçte biri. Sağlık açısından hiçbir tehlikesi yok. Boğaziçi köprüsü ilk yapıldığı zamanlarda da çok tepki göstermiştik. Şimdi köprü için Boğaz'ın
gerdanlığı diyoruz. Bu kuleler ise Boğaz'ın broşları olacak."
İstanbul Boğazı'ndaki sekiz kulenin yapımını
'Fermanlı', Çanakkale'deki beş kulenin yapımını ise 'Şentürk' adlı inşaat şirketleri üstlendi.
ABD'li şirket kuracak
Kulelerin teknik donanımını ABD'li Lockheed Martin Overseas Co. şirketi yapacak. Şirket inşaatları teslim aldıktan sonra İstinye ve Çanakkale Akbaş'taki merkezlere izleme sistemlerini kuracak. Teknik donanıma radar cihazları, meteorolojik ve hidrografik algılayıcıları, hassas uydu konum belirleme sistemi, gece ve gündüz 24 saat izleme yapacak kamera sistemi, haberleşme teçhizatı, elektronik harita gösterim ve bilgi sistemi, kayıt ve denetim birimleri, akıntı ölçerler ve GPR sistemli gemilere yardımcı olabilmek için iki 'dGPR' destek sistemi dahil. Entegre olabilme özelliğine sahip sistemle, bu sistemin uygulandığı tüm limanlarla bağlantı sağlanacak. Ayrıca İstinye'deki sistem kullanılmaz hale gelirse, Çanakkale'den İstanbul Boğazı'nı kontrol etmek mümkün.
|