Bir Tepki de Peyzaj Mimarlarından: Biz Sadece Bitki Seçmeyiz

İzmir’in en tartışmalı konuları arasında yer alan Büyükşehir Belediyesi’nin Körfez Kıyı Tasarımı Projesi kapsamında yaptığı Konak Pier-Cumhuriyet Meydanı arasındaki düzenlemeler halen tamamlanamadı. Yüklenici firmanın imalatları nedeniyle Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu’nun da tepki gösterdiği ortaya çıkan manzara tartışılmaya devam ediyor. Ege'de Son Söz'ün haberine göre, proje ile ilgili “beton yığını” eleştirileri devam ederken bir tepki de Peyzaj Mimarları Odası’ndan geldi. Oda, kendilerinin devre dışı bırakıldığını açıkladı.

Mimarlar Odası’nın “işi acil durdurun” açıklamasından sonra Peyzaj Mimarları Odası’ndan gelen yeni değerlendirme dikkatleri farklı yerlere çekti. Projenin, “İzmir hiç değişmiyor, İzmir’e çivi çakılmıyor” eleştirilerine karşı göğsünü gererek övüneceği bir proje olması açısından umut kaynağı olduğunu anlatan oda proje yapılırken kaygılarını dile getirdiklerini ifade etti.

Biz sadece bitki seçmeyiz

Açıklamada, “Ortaya çıkan projelerin birbirlerinden bağımsız ve birleştirilmesi son derece güç tasarımları içermesi, gerçekleşme ve maliyet analizlerinin düşünülmemiş olması ve peyzaj mimarlığı meslek disipliniyle beraber, hidrolog gibi önemli yardımcı meslek alanlarına tam anlamıyla yer verilmemiş olması bugün karşılaştığımız tablonun bir habercisi gibiydi. Oysa ki dünyanın tüm modern ülkelerinde kıyı tasarımlarının baş aktörü peyzaj mimarlarıdır. Peyzaj Mimarlığı sosyal açıdan, iklim açısından, kullanım açısından, ekolojik açıdan ve tabiî ki yapısal ve bitkisel öğelerin uyumu açısından değerlendirme yapabilecek tek uzmanlık alanıdır. Eğer siz tasarımlarınız içerisine sonradan dahil ettiğiniz peyzaj mimarlarına, tüm yapısal kararlar alındıktan sonra bitkisel seçim yaptırmayı hedeflerseniz sonuç her durumda hüsran olur” denildi.

İnsan faktörü göz ardı edildi

Projedeki süreci ve yaşananları da anlatan oda, “Bu ilk kazma vurulurken ki temel sorun etüt ve proje aşamalarında olduğu gibi uygulama ve iş teslimi aşamalarında da gerekli ve yeterli ölçüde Peyzaj Mimarlığı mesleğine yer verilmemesiydi. Yine unutulan, peyzaj mimarlarının, kentsel tasarımların maestrosu olduğuydu. Pasaport ve Konak bölgesinde projeyle uyumlu başlayan imalatlarla birlikte Kordon ve Göztepe Köprüsü bölgelerindeki yenileme çalışmaları herkesin kafasını iyice karıştırdı ve kıyı tam bir kaos görünümüne büründü. Bugün geldiğimiz noktada proje ile uyumlu olduğu söylenen Pasaport ve Konak uygulamalarında Peyzaj Mimarlığı meslek disiplinin dilinden uzak, betonarme ağırlıklı, kullanım sorunları olan, özellikle iklim faktörü düşünülmemiş ve son derece kalitesiz imalatlar özellikle biz peyzaj mimarlarını bir kez daha yaraladı. Ayrıca, yaşanan tüm bu süreçler, planlama ve uygulamanın nedeni olan insan faktörünün de göz ardı edildiğini gösterdi. Bu durum, İzmirlilerin bu uygulamaları yeteri kadar benimseyememesine neden olma tehlikesini de beraberinde getirdi ki uygulamalara yönelik İzmirlililerin seslerinin tonunun yükselmesinin nedeni de buna bağlıdır” dedi.

Daire Başkanlığı kurun

Yapılan açıklamada ayrıca şu ifadelere yer verildi: “Eğer tasarımın içerisine sonradan ve sadece bitkisel seçimler için peyzaj mimarlarını koyarsanız, bütün tablo yanlış oluşur ve anlatmak istediği şeyi değil bize bambaşka hatalı bir peyzajı anlatır. Bu yüzden İzmir gibi çağdaşlıkla övünen bir kentin kentsel tasarım süreçleri Peyzaj Mimarlarının koordinasyonunda yürütülmeli; mimar, şehir plancısı, hidrolog, jeolog, inşaat mühendisi gibi yardımcı meslek grupları ihtiyaç duyulan teknik alanlarda tamamlayıcı olmalıdır. İzmir kıyıları için henüz çok geç değilken, sayın Belediye Başkanımızın da bu gerçekleri gördüğüne olan inanıyla, projelerin yeniden etüt edilerek, revizyon, uygulama ve iş teslimi aşamasında meslektaşlarımıza görev vermesini bekliyoruz. İzmir için çok önemli olan bu tasarım ve kentimizin tüm Peyzajları için Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Peyzaj Tasarım ve Uygulama Daire Başkanlığı kurularak bu dairenin tüm kentsel açık alanlarda söz sahibi olmasını ve Etüt Proje, Fen İşleri gibi diğer dairelerin yine bu daireden çıkacak tasarımların uygulanma aşamasında görev yapmalarını bekliyoruz. Umarız şimdi Peyzaj Mimarlarının sloganının neden “Yaşadığınız Her Yerde Biz Varız” olduğu daha net anlaşılmıştır”