Bilirkişi Uyardı: 'Munzur Havzası Yok Olur'

Birgün Gazetesi'nden Olgu Kundakçı'nın haberine göre, Elazığ 2. İdare Mahkemesi’nde görülen davada görüş bildiren bilirkişi heyeti, projenin çevreye geri dönüşü olmayan zararlar vereceğini belirtti. Raporda, projenin “flora ve faunanın geri dönüşümsüz bir şekilde kaybına sebep olabileceği, yerüstü ve yeraltı sularının ve proje çevresi topraklarının giderilemeyecek ölçüde kirlenebileceği” belirtildi. Bilirkişi, projenin yörenin ekolojik dengesinin bozulmasına yol açabileceğini vurgularken çevresel etki değerlendirmesinin gerekli olduğu sonucuna ulaştı.

Proje sahası Munzur Vadisi Milli Parkı yakınında, Munzur Çayı’nın su havzası içerisinde yer alıyor. Proje sahası 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda tarım arazisi, ekolojik öneme sahip alan, ormanlık alan olarak planlanmış durumda. Bilirkişinin tespitine göre proje sahası endemik dağ keçisi türleri, vaşak, ur kekliği gibi nadir bulunan hayvan türleri ile soyu tükenmekte olan Anadolu Parsı’nın yaşam alanı. Ayrıca Munzur havzası,  Türkiye ve Avrupa’nın en önemli bitki alanlarından birini teşkil ediyor. Bölgede saptanan 1518 bitki türünden 227’si Türkiye’ye özgü endemik bitkiler; 43 tanesi ise yalnızca yöreye özgü. Bilirkişi raporunda, proje tanıtım dosyasında havzanın bitki ve hayvan çeşitliliğinin tespit edilmediği ve projenin flora ve faunaya etkisinin araştırılmadığı belirtildi.

Maden atıkları ne olacak?

Bilirkişi heyeti, proje tanıtım dosyasında maden ocağının faaliyetleri sonucu oluşacak maden atıklarının da yeterince incelenmediğini tespit etti. Raporda, pasa döküm sahasından sızacak ve ocaklardan deşarj edilecek maden sularının başta Munzur Çayı’na temas eden Büyükdere olmak Munzur Çayı havzasındaki su kaynaklarını ve toprağı kirleteceği belirtildi.

Şirketten 'ÇED' oyunu

Lidya Madencilik bünyesindeki Tunçpınar Madencilik, Munzur bölgesinde toplam 43 bin 350 hektarlık bir alan için maden işletme ruhsatları almış durumda. Dava konusu olan proje için ruhsat aldığı alan 17 bin 107 hektar. Ancak şirket ÇED sürecini işletmemek için proje alanını 19 hektar olarak gösterdi. Çünkü ÇED yönetmeliğine ÇED süreci işletme zorunluluğu 25 hektarın üzerindeki projeler için geçerli. Dava avukatı Barış Yıldırım, şirketin ruhsat sahip olduğu alanı parçalara bölerek etap etap proje alanı olarak gösterdiğini, böylece ÇED yükümlülüğünden kaçınmayı amaçladığını belirtti.

Rapor emsal niteliğinde

Danıştay’ın ÇED yönetmeliği hükümleri için toplam ruhsat alanının göz önünde bulundurulmasına ilişkin kararının olduğunu belirten Yıldırım, “Verilen ÇED Gerekli Değildir kararı hukuksuzdur. Munzur havzasında BERN sözleşmesine göre korunması gereken habitatlar ve flora fauna türleri yer alıyor. Uluslararası Doğayı Koruma Birliğince (IUCN)  nesli tükenmiş olduğu saptanan 3 ex-tür yer alıyor. Dolayısıyla bu projeye izin verilemez. Rapor Munzur Vadisi’ndeki diğer projeler için emsal niteliğinde” dedi.