Bilirkişi Raporu: “Güvenpark Planları Kamu Yararına Aykırıdır”

Mimarlar Odası Ankara Şubesi,  birinci derece doğal SİT, Cumhuriyetin simge mekanı ve nefes alanı olan betonlaşma tehdidi altındaki Güvenpark için mücadeleyi sürdürüyor. Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin, Güvenpark’ın altına dolmuş ve otopark yapımına yol veren Güvenpark 1. Derece Doğal SİT Alanı ve Etkileşim Geçiş Sahasına ilişkin 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planının yürütmesinin durdurulması ve iptali için açtığı davada bilirkişi raporu çıktı.

Ankara 7. İdare Mahkemesi Başkanlığı’na sunulan bilirkişi raporu ders verdi. Bilirkişiler mahkemeye, plan kararlarının koruma ve imar mevzuatına, planlama ve şehircilik ilkelerine, tasarım kriterlerine ve kamu yararına aykırı olduğu görüşünü sundu.

Güvenpark’ı yok edecek, betonlaştıracak, altını oyacak bu planlar en kısa zamanda iptal edilmelidir
Raporu değerlendiren Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, “Bilirkişi raporunda yer alan gerekçeler meslek odalarının mücadelesinde ne kadar haklı olduğunu bir kez daha gözler önüne sermiştir. Güvenpark’ın altına otopark yapılmasından, kent merkezlerinin araç depolama alanları olmasından ivedilikle vazgeçilmesi zorunluluktur. Kent merkezinden dolmuşların uzaklaştırılması ve kent merkezinin yayalaştırılması gerekmektedir. Cumhuriyet’in simge mekânı ve birinci derece doğal SİT alanı olan Güvenpark’ı yok edecek, betonlaştıracak, altını oyacak bu planlar en kısa zamanda iptal edilmelidir” dedi.

Güvenpark Başkent’in göz bebeğidir, belediye öncelikle Güvenpark’ın çevresindeki işgalleri kaldırmalıdır
Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne çağrıda bulunan Candan, “ Belediye, Ankara’da mekansal olarak fark yaratmanın en önemli mekanlarından olan, gündüz nüfusu 2.5 milyona ulaşan Kızılay ve Güvenpark’ın geleceğine yönelik olarak, öncelikle Güvenpark’ın etrafındaki işgalleri temizlemelidir. Güvenpark’ın ve anıtın bakımının yapılması, bir geçiş mekanından öte bir nefes mekanı haline gelmesi, Başkentin göz bebeği Güvenpark’a hak ettiği değerin kazandırılması ve bunun için meslek odaları ile işbirliği halinde çalışılması elzemdir”

“Güvenpark ve Anıt’ın yapılacak yeni yapılardan daha da olumsuz etkileneceği ortadadır”
Candan, raporla ilgili şu detayları da paylaştı: “Raporda yer alan ‘Söz konusu plan notu, araştırma ve analiz kısmında yapılan tespitler ile plan kararlarının çeliştiğini gözler önüne sermektedir. Plan kararlarının analiz ve araştırma aşamasında ortaya konulan sorunlara çözüm bulması beklenirken, söz konusu plan notu koruma mevzuatı, planlama ve şehircilik ilkeleri, tasarım kriterlerine ve kamu yararına aykırılık oluşturmaktadır. Güvenpark ve anıtın Cumhuriyet tarihi ve ideolojisi, şehircilik yaklaşımı ve sosyo-kültürel açıdan çok önemli bir noktada yer aldığı, sadece Ankara kent ölçeğinde değil ulusal öneme sahip olduğu, özgünlüğünün korunması için alınan kurul kararlarının uygulanmadığı ve yetersiz olduğu, Güvenpark’ın kimi bölümlerinin otobüs-dolmuş ve taksi depolama alanı olarak kullanılmasının, gelişi güzel yerleştirilmiş metro giriş-çıkışları ve bacaları, reklam panoları, büfeler, konteynır vb. gibi etkenlerin hem yaya dolaşımını hem de anıtın algılanabilirliğini olumsuz etkilediği, bakımsızlığa terk edilmiş bir görüntüye sahip olduğu görülmektedir. 

Öte yandan simgesel önemi, değeri ve görsel algı olanaklarını yitirdiği değerlendirmesi yapılan Güvenpark ve Anıt’ın yapılacak yeni yapılardan daha da olumsuz etkileneceği ortadadır. Söz konusu plan bu yönleriyle yeni yapıların önünü açmaktadır. Plan notunda yer alan ‘ve benzeri kullanımlar’ ifadesiyle parkta yer alabilecek kullanımlar ucu açık bir şekilde Koruma Kurulu’nun kararlarına bırakılmıştır. Buna göre hangi kullanımların yer alacağı, sayıları belirsizdir. Bu belirsizlik koruma planlarının amacına ters düşmektedir. Söz konusu plan notu ile koruma amaçlı imar planı ile net bir şekilde belirlenmesi gereken kapasite, büyüklük, adet, müdahale ve uygulamalar ucu açık ve yuvarlak bir şekilde Kentsel Tasarım Projesi’ne bırakılmaktadır’ ifadeleri Güvenpark’ın tahribini ortaya koymuştur.”

Toplu taşım sistemlerin taşıt depolama alanlarının kent merkezinde değil, kent çeperlerinde olması daha akılcı olmakla beraber, planlama ve şehircilik esaslarına daha uygundur
Candan, sözlerine şöyle devam etti: “Raporda dolmuş depolama alanlarının, Kızılay Kan Bankası otobüsünün, büfelerin, reklam panoları parkın özgünlüğünü gölgelediği, işgal altındaki Güvenpark ve çevresinde parçacıl değil bütüncül çözümlere ihtiyaç olduğu da belirtilmiş.  Yine rapor gerekçesinde yer alan ‘SİT alanı çevreleyen yollar kaldırımlar ile Güvenpark’a bağlantısı olan yaya akslarının yani, Kumrular, Milli Müdafaa ve Yüksel Caddelerini içine almaması nedeni ile dar kapsamlı olduğu, bu durumun Korunan Alanlarda Yapılacak Planlara Dair Yönetmelik ve üst ölçekli 2023 Başkent Ankara Nazım İmar Planı’na aykırılık oluşturduğu, Plan kararlarının Güvenpark ve anıt üzerindeki baskıyı daha da artırdığından söz edilebilir.

Toplu taşım sistemlerin taşıt depolama alanlarının kent merkezinde değil, kent çeperlerinde olması daha akılcı olmakla beraber, söz konusu ulaşım çözümlerinin parsel ölçeğinde yapılan Güvenpark Koruma Amaçlı İmar Planı ile çözülmesi yerine kent bütününde yapılacak Ulaşım Ana Planı ile çözülmesi gerekmektedir’ ifadeleri bunu desteklemiştir.”