uzdolabı, çamaşır ve bulaşık makinesi almaya giden tüketicinin tercih
sebebi enerji sınıfı olunca esnaf, elindeki ürünleri üzerindeki sahte
etiketlerle satıyor. Daha fazla enerji tasarrufu sağladığı iddia edilen 'A Plus' enerji etiketleri, üretici firmalarca
fabrikalarda yapılan testler sonucu konuluyor. Üretici testlerinin
denetlenmediğine dikkat çeken Tüketicileri Koruma Derneği Başkanı Şükran
Eroğlu, "Enerji etiketlerine sahip ürünler denetlenmiyor. Bazı firmalar
bu etiketleri herhangi bir test yapmadan keyfi olarak koyabiliyor. Hâlihazırda
mağazaya giden vatandaş, A plus etiketinden etkilenip daha çok bu etikete sahip
ürünleri almayı tercih ediyor. Ancak tüketici, ürünlerin böyle bir denetime tabi
olup olmadığını bilmediği için kandırıldığının da farkında değil." diyor.
Yıldız Teknik Üniversitesi Enerji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü
Prof. Dr. Yunus Çengel ise piyasaya A plus diye sunulan
ürünlerinden bazılarının Avrupa'da Avrupa Komisyonu'nun belirlediği standartlara
göre test edilince, olduğundan daha düşük kalitede çıkabildiğini belirtiyor.
Etiket uygulamasının pazarda fark oluşturmak adına uygulanan bir pazarlama
stratejisi olduğunu sözlerine ekleyen Çengel, şikâyet mercii konusunda da
kargaşa olduğuna dikkat çekiyor. Uzmanlar, bu etiketleri denetleme yetkisinin
kanun ve tüzüklerde yapılan bazı denetimler ile belli kurum ve kuruluşlara
verildiğini, kamuoyundaki algının aksine Türk Standartları Enstitüsü'nün
(TSE) enerji etiketlerini denetlemesine ilişkin bir yetkisi
bulunmadığının altını çiziyor.
"Beyaz eşya firmaları ürünün kalitesini belirleyen standartları kendisi
yapıyor." diyen Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği Genel Koordinatörü Rıfat
Öztaşkın ise, "Firmalar kendi testlerinden çıkan neticeye göre
ürünlerin üzerine enerji etiketlerini koyuyor." diye konuşuyor. Avrupa Birliği
standartlarına göre kamu kurumlarının piyasa gözetim ve denetimi çerçevesinde bu
etiketlerin doğruluğunu denetlemesi gerektiğini kaydeden Öztaşkın, firmaların
sınıflandırma konusunda sınır tanımadığını ileri sürüyor. Hatta, bazı ürünlerde
o ürüne ait herhangi bir etiket uygulaması bulunmamasına rağmen etiketleme
yapıldığını ifade ediyor. Ünlü beyaz eşya üreticisi Arçelik,
tüketiciyi yanlış yönlendirmemek için A plus ifadesini kullanmadıklarını
açıkladı.
A sınıfı, yüzde 45 daha az elektrik tüketiyor
Enerji verimliliği etiketi sınıflandırması bir aletin yıllık enerji tüketimi
bazında ne kadar tasarruflu olduğunu gösterir. A'dan G'ye kadar 7 sınıftan
oluşur. En düşük enerji harcayan beyaz eşyalar A tüketim sınıfında yer alır. A
sınıfı bir elektrikli alet almanız durumunda ortalama enerji tüketiminden yüzde
45 daha az enerji tüketecektir. G harfi sınıfına ait bir alet de ortalama enerji
tüketiminden en az yüzde 25 daha fazla enerji tüketecektir. A, B ve C harfli
sınıfa ait elektrikli aletlerin tüketimi ortalama tüketimden daha düşük seviyeyi
gösterir.
Etikette, imalatçının adı veya ticari markasının, model tanımının, cihazın
enerji verim sınıfı EK- V'ye uygun olarak belirtildiğine ve enerji kilovatsaat
cinsinden yıllık elektrik tüketim miktarının yer almış olduğuna dikkat
edilmelidir. Bunun dışında alet hakkında desibel cinsinden gürültü seviyesine
kadar teknik açıklamalar da yer almalıdır.
|