|
Özetle söylemek gerekirse; alternatif bir anlayış olarak yönetime geldiğimizde, Ak Parti’nin kısa bir süre önce pankartlaştırdığı “İstanbul’u kültür ve sanat başkenti yapacağız” söylemini, kendimize hedef edineceğiz. Ancak Ak Parti’nin yaptığı işlerin tam tersini yapacağız. İstanbul’un kültür ve sanat dokusunu değiştireceğiz. İstanbul Belediyesi’ni kültür ve sanatın hem baş destekçisi hem de dinamosu şekline dönüştüreceğiz. Özellikle gençlerin ve öğrencilerin müze ve kütüphanelere ve kültürel etkinliklere katılımı için, özel eğitim organizasyonları dâhil, her şeyi yapacağız. Özellikle de üniversiteler ve sivil toplum kurumlarıyla ilişkileri en üst seviyelere çıkaracağız.
Su kültürü konusundaki zaaflarımız, tarihsel kökeni olan ulusal bir sorunumuzdur. Ancak bu alandaki sorunlarımızı gidermenin pilot proje ve uygulaması İstanbul’da yaratılabilirdi. Çünkü coğrafi yapısı ile İstanbul tam bir su şehriydi. Boğaziçi ve Haliç’le, koyları, gölleri ve adalarıyla eşsiz bir potansiyel sunmaktaydı. Günümüzde ise bu değerlerini, örselemiş de olsa koruyor. Bu nedenle kıyı mekânları, özel itina ile korunması ve çok nitelikli olarak değerlendirilmesi gereken alanlardır.
Bu alanların hem korunması hem geliştirilmesi için, çok farklı ve nitelikli bir tasarım yaklaşımı gereklidir. Ayrıca, deniz İstanbul yaşamına olduğu kadar ulaşım sorununa da ciddi çözümler sunan bir ögedir. 50 yılı aşkın zamandır, zaman zaman yapılan hamleler, bu konuda hala bir ulaşım sistemi oluşturabilmeyi sağlamamıştır. İstanbul’un yalnız ulaşımla ilgili olarak değil, yaşamsal kimliğinin en ciddi boyutlarından biri olan bu sorun daha fazla dondurulmamalıdır. Bu sorunun çözümü için de ciddi bir uzmanlık organizasyonunun gerekeceği açıktır. Bu bağlamdaki proje yaklaşımınızda proje alanının büyük olasılıkla Karadeniz’de Riva’dan, başlayarak Marmara Denizi’nin çok büyük bir kesimini kapsayacağını söyleyebiliriz. Böylece, İstanbul’a en keyifli ve özel deniz yaşamını geri kazandıracağımız gibi, hem turizm potansiyelini zenginleştirecek hem de kaotik hale gelmiş ulaşım sorununu hafifletecek bir potansiyeli değerlendireceğiz.
En çok bilinen ulaşım çarelerinden toplu taşıma ve metro sistemlerinin ana çözüm yaklaşımları olduğu fikri, başta şehircilikle ilgili kişi ve kurumlar olmak üzere, geniş halk kesimleri ile paylaşılırdı. Hatta 30 yıl önce Ankara’da çok ciddi bir adım da atılmıştı. Ayrıca, bütün gelişmiş ülke kentlerindeki metro sistemleri Ak Parti yönetimlerince de biliniyordu. Buna rağmen bu konuya eğilmekten kaçındılar. Çünkü olaya oy ve seçim kazanmak açısından yaklaşıyorlardı ve yaptıkları tespitler büyük ölçüde haklıydı. Gözle algılanmayan bu sistem, viyadükler ve katlı kavşaklar kadar kısa sürede etkili değildi.
Örneğin; Ankara, metrosunu hayata geçirmek muhteşem bir örnek olmuştur: CHP’li Karayalçın, kendisinin hayata geçirdiği metroya 25 yıl boyunca bir metre bile ilave yapmamış Melih Gökçek’e yenilmiştir. Metro için İzmir Belediye Başkanı Osman Kibar (Asfalt Osman), “…Ben toprak altına yatırım yapacak kadar aptal mıyım?!” diyordu ancak daha da önemlisi, yaptığı yeni yollar ve köprüler, beraberinde yeni yerleşim ve gecekondu alanlarının kısa sürede oluşumuna sebep oluyor yani yeni oy kaynaklarını doğuruyordu. Bu nedenle de gerek raylı toplu taşım (metro) ve deniz ulaşımı, yakın tarihlere kadar, kentin ulaşım politikalarına giremedi. Oysa son 25 yılda, dünyanın metro sistemlerini (ki 100–150 yıl önce başlamışlardı) %50 genişleten uygulamalar, Ak parti yönetimlerine hiç örnek olamadı ve bu olgudan ders çıkarılamadı. Ancak İstanbul ulaşım sorununun oy kaybettirecek kadar kaotik hale gelmesiyle uyandılar. Son dönemlerinde metro yatırımlarına yönelmeye başladılar. Ancak metro ve ulaşım sorunları, kent planlama sorunlarından soyutlanacak bir alan değildir. Kent planlama olgusunu, gündemlerinden çıkarmışlardı ve onun yerine oy kazanmaya yönelik bir anlayışla ve panik içinde yaptıkları icraatların maliyeti normalin 2-3 katını aşıyordu. Doğal olarak da para yetmiyordu. Bu nedenle özel sektörün, daha doğrusu iç ve dış sermayenin tuzağına düştüler. Dünyanın hiçbir kentinde görülmeyen ve “garantilerle destekli ulaşım modellerini” hayata geçirdiler. İnşaatı 2-4 kat maliyetli, kullanılması 8-10 kat pahallı ve halkın fazla maliyeti karşılayacağı bu yönetimin sürdürülmesi halinde, gerek İstanbul’un, gerekse Türkiye Cumhuriyeti’nin, 1900’lerin sonunda Osmanlı’nın yaşadığı “düyunu umumiye” ortamına sürükleneceği açıktır. Peki… Ak Parti yönetimi dünyada uygulanan yap-işlet-devret yöntemleri gibi yöntemleri kamu yararları doğrultusunda iyileştirebilir ve geliştirebilir mi? Buna “maalesef kesinlikle hayır” diyebiliriz.
Çünkü:
1. Teknik olarak ulaşım, kent planlamasından asla soyutlanamaz. Mevcut yönetimin politikalarında ise planlamanın ağırlığı ve yeri yoktur.
2. Politika olarak özel sektöre yaptırılacak projelerde, özel sektör karı ile dengelenen kamu yararı hiç gözetilmemektedir.
3. Metro yatırımlarının, halkın kullanımına etkileri en az 5 yıl sürer. Yani bir orta ve uzun dönem yatırımıdır. Yani, ne kısa dönemde oy getiricidir ne de seçim palavralarına meze yapılacak bir konu değildir.
Örneğin, İstanbul’un altını, Moskova ve Paris’in 2 katı kadar çelik raylarla döşeyeceğiz gibi, “yalandan oy üretmek” amaçlı, Sayın Binali Yıldırım’ın söylemleri ile sergilenen gayriciddi yaklaşımla bir yere varılamaz. Ancak, her konuda olduğu gibi, ulaşım ve metro konusunda da İstanbul halkına durumu gerçekçi anlatmanın yolu ve söylemleri bulunmalıdır. Halkın ulaşım konusunda yaşadığı olumsuzlukların düzeyi, İstanbul halkının en az yarısında yeterli bilinci oluşturmuştur. Bu durumu halkın gerçekleri anlama ve gerçeklerle yüzleşme ihtiyacına yaslı olarak, seçilen için bir tarihi fırsat olarak kullanmasının yolu ve yordamlarını bulmak, önümüzdeki süreçte en başta gelen görevlerimizdendir.
Sayın Cumhurbaşkanı “İstanbul’a ihanet ettik” derken, Ak Partinin İstanbul adayları “yaptıklarımız yapacaklarımızın teminatıdır” diyorlardı. Yani yukarıda değindiğimiz ihanet anlamındaki izahatların teminatı mı oluyor bu beyanlar? Bu yaklaşımı ciddiye alırsak İstanbul’un ulaşımı konusunda Ak Parti’den hiçbir yeni yaklaşım beklememek gerektiğini İstanbul halkına anlatmak zorundayız.
İktidarın “yalandan kim ölmüş” kurnazlığı ile uyguladığı yöntemin ulaşım ve metro konusunda da süreceği anlaşılıyor. Bu nedenle ve özellikle metro konusunda, çok zor şartlarda yapılan Ankara ve İzmir metroları, İstanbul için referans gösterilmelidir. Çünkü CHP için metro konusundaki icraatlar “yaptıklarımız yapacaklarımızın teminatıdır” sözüne en yakışan olgulardır. İstanbul’a gelecek yeni yönetimin, ulaşım ve metro için de, yukarıda diğer sektörler için önerdiğimiz gibi, bir organizasyon ve yeniden yapılanma, sürecine girmesi kaçınılmazdır.
Son olarak değineceğimiz husus, son günlerde meydanlarda sıkça dile getirilen bir tehdit hakkındadır: Ak Parti Ankara adayı tarafından, seçimi CHP’nin kazanması halinde devletin ulaşım ve metro gibi konularda katkı ve katılımlarını kullandırmayacağı ifade (tehdit) edilmektedir. İstanbul halkına bu tehditlerin karşılığının olamayacağı anlatılmalıdır. Hiçbir iktidar özellikle de ulaşım sorunları işkence halinde yaşanan İstanbul halkını, kendisine oy vermedikleri için cezalandıramaz. Böyle bir cezalandırma gelecek genel ve yerel seçimlerde yüzde yüz kaybetmeyi sağlar. Bu nedenle bu tehditlerin uygulanma şansı yoktur. Kaldı ki böyle bir işlem yasal bir suçtur. Ancak bu durum İstanbul halkına açıkça anlatılmalıdır.
Haberin devamı için ilerleyiniz.
|
