ürkiye'de otomobilden ilaca kadar pek çok ithal malın fiyatının yükselmesine, faiz ve enflasyonun artmasına neden olan dövizdeki dalgalanma sona erdi. Dolar kurunun 1.50'lerden 1.72'lere çıktığı haftalarda kredi faizlerini gün içinde bile birkaç kez değiştiren bankaların kredi tablolarındaki dalgalanma da duruldu. Bankalar yeniden dalga öncesindeki uzun vadelere dönmeye başladı. Fortis son dalgalanmayla birlikte 60 aya düşürdüğü en uzun vadeyi 120 aya, Vakıfbank da 120 ay olan en uzun vadeyi yeniden 240 aya kadar çıkardı. Dalgalanmada vade ile oynamayan Finansbank da halen 360 ay ile en uzun vadeli borçlanma imkânını tanıyor.
Ancak uzayan vadelerin kredi kullanacak olanlara faydası yok. Çünkü yüzde 2'nin üzerine çıkan faizler düşmediği için aylık taksitlerde 10 yıl ile 20 yıl vadeli borçlanmak arasında fazla farklılık bulunmuyor. Yüzde 1.90 faizle 100 bin YTL krediyi 20 yıl vadeli kullanan bir tüketicinin aylık taksiti 2 bin 12 YTL olurken 10 yıl vadeli aylık taksiti ise 2 bin 200 YTL seviyesinde seyrediyor. Kredi süresini 10 yıl uzatmanın aylık taksite etkisi sadece 188 YTL tutarında kalıyor. Tüketici vadeyi daha da kısaltmak isterse, 5 yıllık kredinin taksiti 2 bin 873 YTL, 7 yıllık kredinin taksiti 2 bin 463 YTL'yi buluyor. Uzun vadeli kredilerden uzak duran tüketici, ağırlıklı olarak 5 yıl vadede borçlanmayı tercih ediyor.
'İhtiyaç varsa bu faizlerden borçlanın'
Anadolubank'ın Bireysel Pazarlama Mevduat Müdürü Sarp Akkartal, piyasalardaki dalgalanmanın durulduğunu söyledi ama Ortadoğu'daki siyasi gelişmeler ve ABD'deki faiz dengeleri açısından pek çok belirsizlik mevcutken, vade uzatmanın veya faiz düşürmenin bankalar açısından erken verilmiş bir karar olacağını belirtti. Dalgalanma öncesinde 0.99 oran ile en düşük faizi uygulayan Anadolubank, şu anda piyasaya paralel yüzde 1.90 faiz uyguluyor. Sarp Akkartal, piyasanın bir dengeye oturduğunu belirterek yıl sonuna kadar önemli bir terslik olmazsa rakamlarda büyük oynamalar yaşanmasının beklenmediğini açıkladı.
Yaz mevsimi ile birlikte kredi talebinin yüzde 70 düştüğünü ama eylül ayından itibaren piyasanın hareketleneceğini ifade eden Akkartal'ın konuta ihtiyacı olanlara önerisi ise taleplerini bekletmemeleri yönünde. Akkartal, "Şu anda belki faizlerin düşeceği beklentisi ile talepler askıya alınmış olabilir. Ama bekledikleri süre içinde inşaat malzemesine gelen zamlarla birlikte hayallerindeki evi bugünkü paraya da alamayabilirler. Bankaların sözleşme yaptıkları faizi yükseltmeleri mümkün olmadığına göre piyasada yakaladıkları en düşük faiz oranlarından borçlanıp evlerini almaları onların yararına olur. Eğer piyasada faizler düşerse zaten gidip daha ucuz faiz veren bankadan kredilerini yenileyebilirler. Kaybettikleri bir şey olmaz" dedi.
Faiz düştüğünde uzun vade makul olacak
Şu anda HSBC ile birlikte (30 yıl vadeli) en uzun konut kredisini kullandırmayı taahhüt eden Finansbank'ın Bireysel Krediler Yetkilisi İsmet Erdem, uzun vadenin Türkiye'de çok kullanılan bir şey olmadığını, buna rağmen dalgalanma zamanında bile vadeyi kısaltmadıklarını söyledi. Erdem, "20 yıl üzeri vadelerde kredi taksitleri arasında büyük farklar oluşmadığı için uzun vadeye çok sınırlı talep geliyor. Ama faiz düştüğünde uzun vade makul olacak. Bu nedenle vade ile oynamadık" dedi.
Ortalama konut faizi yüzde 1.90 seviyesinde
Bankaların konut kredisi faiz oranları yüzde 2.5'e kadar çıktı. En düşük faiz yüzde 1.66 ile Finansbank'ta bulunurken piyasada ağırlıklı ortalama faiz yüzde 1.90'da seyrediyor. Geçen hafta içinde TEB yüzde 2.15 olan 120 ay vadeli kredi faizini yüzde 1.88'e indirdi. Yapı Kredi Bankası ise 1.75'ten 1.90'a yükseltti.
|