|
Kamu İhale Kanunu (KİK), Kamu Alımları
Yasası adı altında ihaleli, ihalesiz tüm kamu alımlarını kapsayacak
şekilde 19’uncu kez yeniden düzenleniyor. Yapılan 18 değişiklikle özerkliği
tartışmalı hale gelen yasanın düzenlemeyle, Avrupa Birliği (AB) direktiflerine
uyumlu hale getirilmesi amaçlanıyor. Bu çerçevede, ‘eşik değer’
esas alınarak, bu değerin üzerindeki ihaleler birebir AB’ye uyumlu olacak. Eşik
değerin altında kalan ihaleler ise mevcut durumdan daha esnek bir yapıya
kavuşturulacak. İhale Kanunu’nun delik deşik edilmesine yol açan istisnalar yeni
düzenlemeyle daraltılacak. Yasa kapsamı dışında alım yapılmasını öngören
istisnalar, savunma, güvenlik, acil durum, araştırma geliştirme gibi zorunlu
alanlarla sınırlı olacak.
Yapılacak son düzenlemeye ilişkin Kamu İhale Kurumu Başkanı Hasan
Gül’ün yaptığı açıklamaları TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı
Serdar Harp, Taraf için değerlendirdi.
Ete kemiğe dönüşmesi meçhul
Yapılan açıklamalar çerçevesinde yapılacak düzenlemeyi olumlu bulduklarını
belirten Harp, kanunu delik deşik eden değişikliklerin ‘istisnalar’ olduğuna
dikkati çekti. İstisnalar ne kadar azaltılırsa Kurum’un da o kadar bağımsız ve
özerk hale geleceğini söyleyen Harp, “Şimdi bunları AB’ye uyumlu hale getirecek
olmaları olumlu bir adım. Ancak, bu taslağın siyasi iktidar tarafından ete
kemiğe dönüştürülmesi meçhul” dedi. AKP’nin yaptığı değişikliklerle kamu
kuruluşlarının kendi istedikleri gibi ihale yaptıklarını ifade eden Harp, AB
direktifilerinin uygulanmasının yasayı ilk çıktığı yıl olan 2002’deki haline
dönüştüreceğini vurguladı.
Dört ayda rant için pazarlayacaklar
Türkiye’nin yasayı AB’ye uygun hale getirmek zorunda olduğunu ve bunu 2010’a
kadar yapması gerektiğini kaydeden Harp, “Ancak, AKP 2010’a kadar kalan dönemi
parselliyor. Dört ay kendi siyasi çevrelerine rant için bu dönemi pazarlıyor.
Sonrasında AB direktifine uygun hale getirecek. AB’ye girmek istiyorsa yapmak
zorunda” dedi.
Afetlerde yasanın payı çok
Harp, İhale Kanunu’na göre yapılan Karadeniz Otoyolu, sağlıksız kentleşme,
dere yataklarının imara açılması, Mimar Sinan’ın yaptığı köprünün gözlerinin
tıkanması, Ayamama Deresi, Tavukçu Deresi’nin ıslahının bilimdışı yapıldığını
söyledi. Yoğun yağışla afetlere davetiye çıkarıldığının gözler önüne serildiğini
dile getiren Harp, “Dereye iki duvar yapıp, estetik görünüm sağlanıyor. Derenin
iki tarafına duvar çekmek ıslah değil. DSİ’nin debilerine ve maksimum yağışa
göre değil, farazi yani, ‘Bu kaldırır’ denerek, ıslah çalışması yapılıyor. Sonuç
ne? Karadeniz’de ve İstanbul’da sel felaketi. Karadeniz afetinde yaşananlarla
İstanbul’da yaşananlar arasında fark göremiyorum” dedi.
Yasa nasıl delik deşik edildi
Eski Başbakan Bülent Ecevit’in döneminde çıkan ve yürürlüğe girmeden önce
2002’de ilk değişikliği yapılan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu yürürlüğe girdiği
2003’ten bu yana 18 kez değiştirildi. AKP iktidarı döneminde 16 değişikliğin
yapıldığı kanunda 18. değişiklik TBMM kapanmadan torba yasasıyla yapıldı. AB’nin
bütün ilerleme raporlarında kanun eleştirildi. Birlik, yerli şirketlere
ayrıcalık taşıyan maddeler ve kamu ihaleleri ile ilgili düzeni eleştirdi. AB
2008 İlerleme Raporu’nda ise, kamu ihalelerinin verilmesinde az ilerleme olduğu
belirtilerek, “Türk kamu alımı mevzuatı çeşitli açılardan müktesebattan farklı
olmaya devam etmektedir. Kamu hizmet kurumları klasik kamu alımı prosedürlerine
bağlı olmayı sürdürmektedir” dendi.
‘Yenilikte hükümetin tasarrufu olabilir’
Kamu İhale Kurumu (KİK) Başkanı Hasan Gül, yeni düzenlemeye ilişkin hükümetin
tasarrufta bulunabileceğine dikkati çekerek, düzenlemeyle eleştirilere konu olan
istisnaların da önemli ölçüde daraltılacağını kaydetti. Türkiye’nin AB’ne
sunduğu ulusal program kapsamında hangi mevzuatın ne zaman hayata geçirileceği
konusunda taahhütte bulunduğunu ifade eden Gül, bu takvime göre AB’ye tam uyumlu
kanunun, 2009-2010’da tamamlanması gerektiğini söyledi. 2010 sonuna kadar
yasanın hayata geçirilmesi gerektiği için çalışmaya bir kaç ay içinde son
şeklini vermeye uğraştıklarını belirten Gül, “Yasanının adını da kamu ihale
kanunu değil, kamu alımları kanunu gibi düşünüyoruz. Bir takım kamu alımları
ihalesiz yapılabiliyor. Bu kanun hepsini kapsayacağı için ihaleli, ihalesiz,
kanun kapsamı genişleyecek’’ dedi. Gül, eşik değer tutarının üzerindeki
ihalelerin bire bir AB’ye uygun olacağını, altındaki ihalelerde ise esnek bir
yapının uygulanacağını söyledi. Gül, yasanın büyük ölçüde eşik değerin
üzerindeki ihaleleri kapsayacağını, altında kalan ihaleler için ise temel
prensiplerin bulunacağını, ayrıntıların ikincil mevzuatla belirleneceğini
anlattı.
|
