|
STRONG>Asyaport'ta 2013'te 200 bin teu'su
yurtiçine olmak üzere 500 bin teu transit konteyner hareketi
öngörülüyor. Bu rakamın 2014'te transitte 800.000 teu'ya
yükseleceği, toplam hareketin ise 1 milyon 300 bin teu'ya çıkacağı,
2015 yılında ise sadece transit konteyner hareketinin 1 milyon
200 bin teu'yu bulacağı belirtiliyor.
Tekirdağ'ın
Barbaros kasabası sahillerinde kurulacak olan Asyaport
yatırımına ait teşvik onay kararı Hazine Müsteşarlığı Teşvik ve
Uygulama Genel Müdürlüğü'nün 19 Aralık 2009 tarihli yazısıyla yayımlandı.
Komple liman ve ulaştırma yatırımı olan Asyaport'un inşaat bitiş tarihi
11 Eylül 2013 olarak planlanırken, sabit toplam yatırım 554
milyon lirayı bulacak. Asyaport'un Türkiye'nin en büyük
konteyner limanı olacağı ifade ediliyor.
Ana şirket MSC
- Mediterranean Shipping Grubu'na bağlı TIL - Terminal
International Limitet ve GTL - Global Terminal Limitet yatırım ve
işletme portföyündeki yatırımı paylaşıyor. GTL - Global Terminal Ltd. ortak
şirket TIL - Terminal Investment Ltd. ile dünyanın en büyük liman işletmecisi
grup olarak biliniyor. GTL'nin 18 ülkede işletmesinde bulunan liman sayısı 24.
"Greenfiel Projesi" olarak adlandırılan İspanya'da Valencia ve
Brezilya'da Navegantes liman işletmeleri ile Rusya, Fransa, Hindistan ve
Afrika'da halen üzerinde çalışan liman işletme yatırımları bulunuyor.
Bu
limanı tercihli transit terminali seçen MSC ise dünyanın en büyük ikinci düzenli
hat şirketi durumunda. Dünya konteynerli yük taşımacılığının yüzde 12'sine hâkim
olan MSC'nin filosunda halen 1.5 milyon teu kapasitesine sahip
321 konteyner gemisi var. 1970 yılında 7 konteyner gemisine sahip olan MSC,
hızlı büyüme ile dünya ikinciliğine çıktı.
Konteyner
hareketi hızı büyüyecek
Uluslararası terminal işletmesi TIL
Grup'un muhtelif ülkelerde liman işletmeciliği yapan şirketi olan TIL, halen
MSC'nin Avrupa'daki ana limanı Antwerp, Almanya'da
Bremerhaven, ABD'de Seattle, Litvanya'da
Kleidepa, Fransa'da Le Havre, Hollanda
Rotterdam'da ETC Don, İstanbul'da
Marport, İspanya'da MSCTV, Las Palmas'ta
OPCSA, Portekiz'de PSA Sinet, Lagos'ta
PCHS ve ABD'de Long Beach SSA Pier A
terminallerinin işletmecisi olarak servis veriyor. TIL'nin diğer yatırımları ise
Brezilya Santos'ta BTP, Lome'de LCT,
Hindistan'da Mundra, Rusya Lomonosov'da LFT,
Fransa Fos Marsilya'da Fos 2XL terminal yatırımları
bulunuyor.
GTL ile TIL'nin dünya üzerinde Kanada'da yüzde 33 sahibi
olduğu Kanada Montreal, yüzde 50 sahibi olduğu ABD Newark, yüzde 49 sahibi
olduğu Bahamas Freeport, Brezilya'daki tamamına sahip olduğu Santos, yüzde
50'sine sahip olduğu Navegantes, Türkiye'deki yüzde 50'sine sahip olduğu
Marport, Çin'deki yüzde 50'sine sahip olduğu Qingdao, Togo'daki tamamına sahip
olduğu Lome, Litvania'da yüzde 96'sına sahip olduğu Kilpeda, Çin'de yüzde
50'sine sahip olduğu Ningbo gibi çok önemli liman yatırımları ve işletmeciliği
var.
Resmi verilere göre, 2003 yılı sonunda Akport, Borusan,
Evyap, Gemport, Kumport, Mardaş, MIP-Mersin, Port Akdeniz, Roda Port, Yılport,
Derince, Haydarpaşa, İskenderun, İzmir, Bandırma, Trabzon limanları
toplamında 2.496.390 teu'luk bir elleçleme gerçekleşirken, bu toplam 2004'te
3.081.351 teu, 2007'de 4.699.529 teu ve 2008 sonu verilerine göre 5.418.427 teu
olarak gerçekleşti.
Asyaport'un hedefi 2 milyon
teu
Asyaport için yapılan değerlendirmelere göre 2013'te 200.000
teu yurtiçine olmak üzere 500.000 teu transit konteyner hareketi öngörülüyor. Bu
rakamlar 2014'te transitte 800.000 teu'ya yükselirken, toplamın 1.300.000 teu'ya
çıkacağı, 2015'te ise sadece transit konteyner hareketinin 1.2 milyon teu'yu
bulacağı ifade ediliyor.
Türkiye'nin ve Karadeniz'e sahili olan çevre
ülkelerin ekonomik kalkınması dikkate alınarak yapılan hesaplamalarda, 2015'ten
2031 yılına kadar Asyaport'un yıllık transit konteyner elleçlemesi 1.2-1.3
milyon teu, yurtiçi konteyner elleçlemesi 620.000 teu olarak verilmekte.
2015-2031 yılları için varsayılan azami kapasite ise 2 milyon
teu.
Global Terminal Ltd. Asyaport'un sermaye artırımı
yoluyla yüzde 70'ine resmen ortak olarak Avrupa Kalkınma Bankası'yla
müzakerelerine devam ediyor. GTL'nin sahibi Maritime Holding olmakta. Ancak
yatırımın kaynağını meydana getiren ana şirket ise bir dünya denizcilik devi
olarak MSC gösteriliyor.
Projenin gerçekleşebilmesi için öngörülen
sürenin dört yıl gibi devamlı bir yatırım dönemi olduğu belirtilirken, yapılan
karşılaştırmada Ambarlı Limanlar bölgesinin İstanbul gibi metropolün sanayi ve
ticaret potansiyeline dönük ithalat ve ihracat yükleri için ana liman önemi
taşıdığı, Asyaport'un en büyük özelliğinin 14.000 teu'lara giden gemilerle çok
daha ekonomik ve transit liman anlayışıyla hizmet vermek olduğu
hatırlatıldı.
|
