Arkeologlar Derneği'nden Kiralık Diploma Açıklaması

Radikal'in haberine göre, dernek kültürel mirasın korunmasında ticari anlayıştan uzak durulması gerektiğini belirterek taşeronlaşmanın getirdiği tehlikelere dikkat çekti. Açıklamada şöyle denildi:

"Mesleki liyakat kadar etik sorumlulukları da hiçe sayan diploma kiralama sadece 21.01.2015 tarihinde Ömer Erbil imzalı “Restorasyon Skandalı: Kiralık Diploma” başlıklı haberde dile getirilen diplomalar için değil, bir çok meslek alanı için de geçerli olan bir sorundur ve bugünün Türkiye ’sinde diploma kiralama sorunu ne yazık ki arkeoloji gibi sadece kişileri değil toplumun tümünü, toplumun geçmişini ve gelecek için korunması gereken değerlerini de ilgilendiren bir alanı da kapsamıştır. Söz konusu haberde bu sorunun açığa çıkması ya da bilenler için de kamuoyuyla paylaşılmış olması son derece olumludur. Kuşkusuz bu sorun diplomanın kiralanmasından çok daha karmaşık ve büyüktür. Bu konuda bireylerin ahlakını ve vicdanını sorgularken, kültür mirasının korunmasının ticari anlayıştan, kâr amacı güden şirketlerden beklenmesi gibi, mevcut yasalara rağmen, giderek yaygınlaşan uygulamaları görmezden gelirsek, sorunu eksik teşhis etmiş oluruz. “Arkeoloji ve Taşeronlaşma” başlığıyla daha önce paylaşmıştık. Yasa maddelerinden de anlaşılacağı gibi arkeolojik yüzey araştırması, kazı vb. çalışmalar 2863 no'lu yasaya göre Kültür Bakanlığı'nın asli işidir. Bu tanım gereği, Anayasa ve İş Kanunu asli işin kurum dışında bir kurumun, şahsın, oluşumun yürütmesini mümkün değildir. Aksi uygulamalar söz konusu alanların kamu yararı gözetmeksizin kâr amacıyla kurulan şirketlere havale edilmesi riskini ortaya çıkaracaktır. Bu, aynı zamanda kurumsallaşmış, dünya arkeolojisinde yer edinmiş ve yeterli tecrübeye sahip üniversite ve bakanlığa bağlı kurumların yok sayılması anlamına gelmektedir. Halen ülkemizde yürütülmekte olan otoyol, boru hattı gibi kapsamlı projelerde arkeolojik yüzey araştırma ve kazı çalışmalarının ne yazık ki özel şirketler tarafından yürütüldüğü örnekler bulunmaktadır. Söz konusu çalışmaların üniversite ve müze çalışmalarından beklenen denetimden uzak oldukları, raporların ilgili kurum ve kamuoyu ile yeterince ve doğru zamanda paylaşılmadıkları anlaşılmaktadır. Sağlıklı bir çalışma yürütüleceği varsayılsa bile, kamu kurumlarının etkisizleştirilerek, müzelerin asli işinin yetkisiz ve hesap sorulabilir olmaktan uzak, ticari amaçla kurulmuş özel bir şirkete devredilmesi, kültürel mirasın korunmasında önüne geçilemez bir tahribata neden olacağı açıktır. Bu durum, başta Kültür Bakanlığı olmak üzere, kamu kurumlarında yeterince arkeolog, sanat tarihi vb. uzmanları istihdam etmek yerine arkeolojik miras ile ilgili tasarrufun özel sektöre terk edilme niyetini ortaya koymakta, diğer taraftan istihdam sorununun çözümü olarak da taşeronlaşma dayatılmaktadır."