|
ntalya'nın Beydağlarındaki antik yerleşimlerin yüzey araştırmasını yapıp iki yıldır da Kumluca'daki Rhodiapolis antik şehrinin kazılarına başkanlık eden Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nevzat Çevik, geçmişten gelen kültürel emanetlerin bugün yok edildiğini belirterek, "Bundan binlerce yıl önce Antalya’nın dağlarında bile her türlü altyapısı olan şehirler inşa edilmişti. Antalya'yı kuran Attalos kenti yer yüzü cennetine benzetmişti. Ama, Attalos’un cenneti bugün tarih kitaplarında kalmıştır.Bugün Kaleiçi'nde ne Helenistik, ne Roma ne de Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerinden iyi bir resim kalmamıştır. Elimizde kalanlar ise sadece minik ayrılardır. Hiç olmazsa kalanlara kıymayın. Antalya'nın önümüzdeki 100 yıllık planlamasını yapılmalı. Bu plan da bir daha değiştirilmemeli" diyerek kenti idare edenlere çağrıda bulundu.
Beton uygarlığı yarattı
Neolitik çağda yerleşik hayata geçip konutlar yapmaya başlayan insanoğlunun, 2 bin yıl önce Roma döneminde betonu bulması ile inşaatta devrim yaşadığını bildiren Çevik, "Bugün, beton dikitler kalabalığı olarak şikayet ettiğimiz beton, 2 bin yıl önce şehir uygarlığını yaratmıştır. O güne dek enine yayılan mimarlık artık boyuna da yükselmeye başladı. Çok katlı yapılar, 6 katlı apartmanlar ortaya çıktı. İnsan yığınları daha dar alanlarda yoğunlaştı. Büyük metropol kentlerde yaşama, çalışma, trafik, buluşma, atık, su gibi bir çok temel ihtiyaç dikkate alınarak şehirler planlandı. Kompakt, organize şehirler doğdu. En simgesel kent resmileri ise kanalizasyon ve meydanlarda belirdi. Önceki dönemlerden beri hep var olan kentsel meydanlar Roma'da forum adı altında organize oldu. Artık, yeni buluş olan su-kemeri ve şehir içi dağıtım sistemleri aracılığıyla evlere ve tüm kamu yapılarına su medeniyet ulaşmaktaydı. Kentin atık suları da cadde altlarından ilerleyen kanalizasyonlardan tahliye ediliyordu. Böylece modern kentin doğuşu için Roma döneminde her türlü zemin hazırlanmış oldu. Bugün Antalya'nın çevresindeki antik yerleşimlerde bütün bu özellikleri görebiliriz" dedi.
Çevik, "Antalya'nın, gidişatını, en azından 1980'den itibaren görmek ve kontrolsüz büyümeyi baştan uzun vadeli plan yaparak engellemek mümkündü" dedi
Vadeli planlama yapılmadı
Geçmişte uzun vadeli planlama yapılmadığı için kentin bugün sorunlarla mücadele ettiğini bildiren Çevik, "Geçmişte uzun vadeli planlama yapılsaydı, bugünkü alt geçit, kavşak, tren gibi yoğun çabalara da gerek kalmazdı. 20-30 yıl önce çok kolay olabilecek bu gibi işler bugün çok zor hatta imkansız hale gelmiştir. Her yeni yetkilinin kendine göre değiştirdiği, imar planları değil. Meydanlara sahip, altyapısı işleyen, trafiğe boğulmamış, denizle ve dağla sağlıklı ilişkileri kurulmuş, alacağı göçleri karşılamaya hazır, geleceği öngörülmüş bir Antalya'yı herkes istiyor. Bunun için önümüze bir 100 yıllık vizyon planı koyup geleceğimizi planlamalıyız. Bu vizyon planı da asla değiştirilmemelidir. Bugün Antalya'nın güneyi iyiki denizle çevrli. Eğer deniz olasaydı, burası da betonlaşacaktı. Dağla deniz arasında betonlaşan Antalya'nın bugün kimliği yoktur. Çok övündüğümüz turizm kenti ise Antalya şehriyle bağlantısı olmayan ve ne işletmeleri ne de misafirleriyle bir ilgimiz olmayan tatilci yapı-köyleridir" diye konuştu.
|
