81 İlin Dönüşümü için ‘Kentsel Vizyon Planı’

Milliyet'ten Yavuz Karaman'ın haberine göre, Kentsel Vizyon Platformu, NEF Yönetim Kurulu Üyesi Erden Timur ve Kentsel Strateji Şirketi Kurucu Ortağı Faruk Göksu tarafından kamu, özel ve sivil sektörlerin işbirliğiyle kentlerin geleceğini kurgulamak amacıyla kuruldu. 17 Ağustos 1999 Marmara depreminin 14’üncü yıldönümünde kurulan platform, ilk olarak ‘81 Kent, 81 Vizyon’ sloganıyla Türkiye’nin tüm illeri için Kentsel Vizyon Planları hazırlanmayı hedefliyor.

Platformun amacının açıklandığı toplantıda konuşan Faruk Göksu, yaklaşık 1 yıldır bu proje üzerinde çalıştıklarını belirterek, 1999 depreminde ortaya çıkan vahim fotoğrafların bir daha yaşanmaması için herkesin üzerine büyük sorumluluk düştüğünü söyledi. Göksu, bu kapsamda kendilerinin de sorumluluk aldığını ve kamu-özel-sivil toplum işbirliğinde kentlerin yeniden tasarlanması için alt zemini oluşturacaklarını söyledi.

Büyük kentlerin 3. dönüşüm dönemine girdiğini vurgulayan Göksu, 1960 ile 1980 arasında kentleşmeyle birlikte apartman ve gecekonduların oluştuğunu, 1980-2000 arasında gecekonduların apartmanlaştığını ve 2000’den sonra başlayan dönüşümün pek başarılı olmadığını ifade etti.

Göksu, “Dünyanın hiçbir yerinde bir kent 3 kez yıkılıp yeniden yapılmaz. Ama şu durumda 3. dönüşüm hareketi 1 ve 2’den farklı olmayacak. Biz bunun böyle olmaması için gerekli çalışmaları yapıyoruz ve bunları ilgili tüm taraflarla paylaşıyoruz” diye konuştu.

‘Eylem platformu’

Gayrimenkul sektöründen para kazandığını ve bu sektör için bir şey yapması gerektiğini ifade eden Erden Timur ise, bu platformu da daha çok Anadolu kentleri için hayata geçirdiklerini söyledi. Platformun bir dönüşüm hareketi olmadığını, kentlerin yeniden tasarlanması için bir vizyon sunacağını dile getiren Timur, “Burası sadece söylem değil eylem platformu. Bu çalışmaların neticesinde projeler hazırlanıp planlar yapılacak. Kamu ile işbirliği içinde bu konsept çalışmaların hayata geçirilmesini sağlayacağız” dedi.

Timur, bu platformda bölge, kent ve mahalle ölçeğinde kentsel yenilenmeye hizmet edecek konsept çalışmalar hazırlanacağını vurgulayarak, şöyle konuştu:

“Biz böyle şehirlerde yaşamayı hak etmiyoruz. Bunun sorumlusu herkes. Biz bu projeyle ilgili olarak valilik, belediye, STK’lar, üniversiteler, kalkınma ajansı gibi birçok kurum ve kuruluşla görüşeceğiz. Bölge, kent ya da mahalle ölçeğinde şehirleri tasarlayacağız. Her kenti ya da bölgeyi kendi dinamikleri içinde ele alıp planlayacağız ve nefes alan kentler yaratmak için çalışacağız. Bu projelerin uygulanması aşamasında da takipçi olacağız.”

100 binadan 25’i riskli

Göksu, kentlerdeki yapı stokunun büyük risk taşıdığını belirterek, Marmara Depremi’nden 100 binanın 42’sinin etkilendiğini bunun da 33’ünün yıkıldığını kaydetti. Bu sayının çok ağır bilanço ortaya çıkardığını dile getiren Göksu, şunları söyledi:

“Bu oran yüzde 1-2 seviyesinde olmalıydı ama olmadı. Demek ki binalar bilimsellikten uzak bir şekilde yapılmış. Kentlerimizin yüzde 80’i 1 ve 2. deprem kuşağında yer alıyor. Türkiye’deki son afetlerde 540 bin bina yıkılmış. 100 yapının yüzde 77’si son 40 yılda yapılmış. İstanbul’da Fatih, Küçük Çekmece ve Zeytinburnu’nda yapılan araştırmalara göre 100 binadan 25 tanesi riskli. Yüne ağır bir bilanço çıkabilir. Kentler hiç nefes almadan inşa edilmiş.”

81 stratejist aranıyor

81 Kent 81 Vizyon projesi kapsamında kentsel stratejistlere de çağrı yapıldı. Bu çalışmada yer almak isteyen gençler 1 Eylül’e kadar Stüdyo 33’e başvuracak. Eğitimin ardından seçtikleri illerle ilgili projeler hazırlayacaklar. Projeleri kabul edilenlere devam edilecek ve ayda 1000 TL ödenecek. Bunların arasından başarılı olan 10 kentsel tasarımcı 1 yıl boyunca istihdam edilecek.