|
Anikya İznik Çini’nin sahipleri
Nejla Anıl ve Sevinç Öztürk, Bursa’daki
Yeşil Türbe için 15’inci yüzyılın sonlarında uygulanan, ısı
farklılıklarına, suya ve darbelere dayanıklı İznik Çinisi
üretimini başardı. Üniversite ile işbirliği içinde yürütülen proje
sonucu üretilen özel çiniler, donmaya ve darbelere daha dayanıklı oldukları için
dış yüzeylerde ve yerlerde kullanılabilecek. Nejla Anıl, ilk önemli uygulamanın
soğuk havasıyla ünlü Astana’da Nursultan
Nazarbayev tarafından inşa ettirilen ‘Nur Camii’nde
gerçekleşeceğini söyledi. Sevinç Öztürk ise bu proje için 10 bin adetlik özel
üretim çinilerin Astana’ya gönderildiğini belirtti.
Yeşil Türbe sayesinde
Bursa’daki tarihi Yeşil Türbe’nin restorasyonu sırasında yaşanan sorunların
dış yüzey çinilerinin çok özel teknikle üretilmesi gerektiğini ortaya koyduğunu
anlatan Nejla Anıl şöyle konuştu: “Dış cephedeki 14’üncü yüzyılın sonu ile
15’inci yüzyıl başlarında üretilmiş çinileri kimse üretememiş. 3 santimetre
kalınlıkta, renkli sır tekniği ile rölyefik bir şekilde yapılması gerekiyordu.
Üniversite ile Ar-Ge başlattık. Çininin orjinalini laboratuvarda inceledik ve
üretmeyi denedik. Donmaya, bazı kimyasallara, asitlere ve darbelere dayanıklılık
testleri yapıldı. Ortaya çok daha dayanıklı bir çini çıktı. Restorasyon bize
geldiğinde 2009’du ve 2 yıl gecikmişti. Hatta düz renk çiniler başkaları
tarafından yapılmıştı ve sonradan o çinilerde sorunlar çıktı. Biz sadece desenli
çinilerini, mozaik teknikli panolarını yaptık, hiçbir bozulma olmadı. Biz de
‘neden çiniyi yerde kullanamıyoruz’ sorusunun cevabını bulmuş olduk.”
Nur Camii ve Batı Ataşehir
Sevinç Öztürk ise sıcak soğuk farklılıklarına, darbelere, kimyasalallara,
suya neme daha dayanıklı İznik Çinisi ile havuzlarda, dış cephelerde ve yerlerde
İznik Çinisi kullanımının mümkün hale geldiğini belirterek şunları aktardı: “5
milimetre daha kalın ve daha yüksek ısıyla pişiriliyor. Su emme katsayısı
azaldı, sert sırlı bir yapı kullanılıyor. Daha sert ve daha kalın olan sır,
kolayca çizilmiyor. Bu nedene de evlerin girişlerinde yerde uygulanabilir.
Hamamlarda, havuzlarda, teraslarda uygulamalara başladık. Artık İznik Çinisi’nin
üzerine basılacak ve birşey olmayacak. Bakü’de bin metrekarelik bir villaya
uygulama yaptık. Astana’da Sembol İnşaat’ın inşatını sürdürdüğü Nur Camii’nde
yapılıyor. 16 Aralık’ta Sayın Nazarbayev’in doğum gününde bu cami açılacak.
Ayrıca Sayın Başbakanımızın çok önem verdiği Batı Ataşehir Camii’inde de
uyguluyoruz.”
Eski yöntemle üretime ‘patent’ olmuyor
Anikya İznik Çini ortağı Nejla Anıl, yeni ürüne ‘İznik Yer Çinisi’ adını
verdiklerini belirterek şöyle konuştu: “Yeşil Camii’nin içinde bir yer çinisi
uygulaması gördük ama o da mat bir çiniydi. Bizimkisi eski yöntemle inovasyon
(yenilikçilik) oldu. Patent için başvurduk ama ‘ilk biz yaptık’ diye bir belge
alınamıyor. Çünkü, yeni formül çıktı ama bu çok eski dönemlerdeki zaten var olan
bir formülü yeniden keşfetmek oldu. Testler -26 ile +26 derece arası
şoklamalarla yapıldı. Nur Camii için de sert ısı değişimlerine ve yoğun
yağışlara dayanıklı çini gerekiyordu. Taç kapısı ve ön girişi yapıyoruz. İç
kubbeler, kemerler v.s. Aslında projede 4 bin metrekare çini alanı vardı.
Sonradan daraltıldı. Biz şu anda partiler halinde 10 bin adet çiniyi
gönderiyoruz.”
|
