|
Kahramanmaraş merkezli depremlerinin üzerinden iki yıl geçti. Depremlerde en az 53 bin 737 kişi hayatını kaybetti, 107 bin 213 kişi yaralandı, binlerce konut yıkıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 22 Mart 2023'te katıldığı canlı yayında, deprem soruşturmalarına ilişkin, "Milletime bu acıları yaşatan, sorumluluklarını yerine getirmeyen adalet önünde bunun hesabını verecek. Buradan kaçış yok" açıklamasını yaptı.
Adalet Bakanlığı verilerine göre, depremde yıkılan binalara ilişkin 2 bin 31 soruşturma açıldı, bunların bin 491’i davaya dönüştü. Şu ana kadar 149 dosya karara bağlanırken, 189 sanık çeşitli cezalara çarptırıldı.
ANKA'da yer alan habere göre; sonuçlanan 17 deprem davasında müteahhitler 8 ila 21 yıl 9 ay arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. Ancak birçok davada sanıklara "iyi hal indirimi" uygulanırken, bazı sanıklar beraat etti. Yargılaması süren deprem davalarında art arda verilen tahliye kararları, depremde yakınlarını kaybeden ailelerin tepkisine yol açtı. Son 6 ay içinde deprem davalarında verilen tahliye kararları ve yargı sürecinde yaşanan gelişmeler şöyle özetlenebilir:
"Şizofrenim" diyen sanık tahliye edildi
Hatay'da "Cennetten bir köşe" sloganıyla satılan ve depremde yıkılarak 269 kişiye mezar olan, 59 kişinin hala cenazesine ulaşılamadığı Rönesans Rezidans'ın 17 Temmuz 2024'teki duruşmasında, tutuklu sanık kontrol elemanı Önder Artun, savunmasında kendisini şizofreni hastası olarak tanımladı ve cezaevinde olduğu için sıkıntı çektiğini iddia etti. 24 Ekim 2024'te görülen duruşmada ise Önder Artun, "sağlık sorunları" gerekçesiyle tahliye edildi.
Müteahhit Özat'a "kocama hali" gerekçesiyle ev hapsi
Hatay'ın Antakya ilçesinde 169 kişinin yaşamını yitirdiği Emlakbank 1. Etap Konutları'nın müteahhidi Mehmet Özat hakkında soruşturma aşamasında yakalama kararı çıkarılmış ancak bulunamamıştı. Emlakbank Konutları'nda yakınlarını kaybedenler, 10 Kasım 2023 tarihinde Ankara'da bir alışveriş merkezinde Özat'ı yakalayarak polise teslim etmiş, sorgusunun ardından tutuklanmıştı. Hatay 3. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 28 Kasım 2024'te görülen ilk duruşmada, müteahhit Mehmet Özat, "tutuklulukta geçirdiği süre, sağlık sorunları ve kocama hali" gerekçesiyle ev hapsi kararıyla serbest bırakıldı. Dosya kapsamında tutuklu sanık bulunmuyor, sanık Aytaç Kınay da firari olarak aranıyor.
"Kocama hali" nedeniyle tahliye edilen müteahhit kayıplara karıştı
Kahramanmaraş'ın Onikişubat ilçesindeki Palmiye Sitesi'nin üç bloğunun yıkılması sonucu 151 kişi hayatını kaybetti. AK Parti Kahramanmaraş İl Başkan Yardımcısı Eray Ersoy'un da babası olan müteahhit Hacı Mehmet Ersoy, 26 Aralık 2024'te görülen ikinci duruşmada tutuklandı ancak 17 Ocak'ta "kocama hali" nedeniyle tahliye edildi. Kahramanmaraş 4. Ağır Ceza Mahkemesi, 29 Ocak'ta ailelerin itirazı üzerine müteahhit Ersoy'u tutuklamak üzere yakalama kararı çıkardı. Yakalama kararına rağmen Ersoy, kayıplara karıştı.
105 kişinin ölümüne önce 21 yıl hapis cezası, sonra tahliye
Osmaniye'de Bilge Sitesi'nin yıkılması sonucu 105 kişi yaşamını yitirdi. Osmaniye 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 8 Ocak'ta görülen karar duruşmasında, binanın inşa edildiği dönemde imar müdürlüğünde görev yapan eski MHP'li Osmaniye Belediye Başkanı Kadir Kara, o dönem İmar Müdürlüğü’nde görevli Sevinç Ayşe Argun, fenni mesuller Ayhan Gedik ve Haluk Koç'a, "Bilinçli taksirle birden fazla insanın ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan 21 yıl hapis cezası verildi. Osmaniye 2. Ağır Ceza Mahkemesi, 21 yıl hapis cezası alan Kadir Kara, Sevinç Ayşe Argun ve Haluk Koç'un tahliye edilmesine karar verdi. Kadir Kara'nın sosyal medya hesabında, tahliye kararını veren mahkeme başkanıyla fotoğrafı ortaya çıktı. Aynı davada, müteahhitler Mustafa İpek ve Faruk Pilge'ye ise "Basit taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma" suçundan 8 yıl hapis cezası verildi ve iki sanık adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Bilirkişi raporu beklenirken "uzun tutukluluk süresi dolduğu" gerekçesiyle tahliye
Hatay'ın Antakya ilçesinde 103 kişinin hayatını kaybettiği Kule Apartmanı'nın soruşturma aşamasında müteahhit Ömer Cihan, 13 Şubat 2023 tarihinde Antalya'da depremzedeymiş gibi ailesiyle birlikte otelde kaldığı ve yurt dışına kaçma hazırlığında olduğu ihbarı üzerine yakalanarak tutuklandı. Hatay 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen 12 Şubat'ta görülen üçüncü duruşmada yeni bilirkişi raporu beklenmesine rağmen, müteahhit Ömer Cihan'ın "uzun tutukluluk süresi dolduğu" gerekçesiyle tahliye edilmesine karar verildi. Dosya kapsamında tutuklu sanık kalmadı.
96 kişinin öldüğü binanın müteahhidine adli kontrol kararıyla tahliye
Kahramanmaraş'ta Ebrar Sitesi F bloğunun yıkılması sonucu 96 kişi yaşamını yitirdi. Kahramanmaraş 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 10 Ocak'ta görülen duruşmada, mahkeme heyeti, tutuklu sanık müteahhit Çetin Kurt'un "tutuklulukta kaldığı süre"yi dikkate alarak adli kontrol tedbiriyle tahliyesine karar verdi.
Bin 475 yıla kadar hapis istemiyle yargılanan müteahhit tahliye edildi
Hatay'ın Hassa ilçesinde Arık ve Parlak Apartmanı'nın yıkılması sonucu 59 kişi hayatını kaybetti. Soruşturma aşamasında Arık Apartmanı'nın yapı müteahhidi Celal Arık, 14 Şubat 2023 tarihinde tutuklandı. Müteahhit Arık hakkında "olası kastla adam öldürme" suçundan bin 475 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı. Kırıkhan Ağır Ceza Mahkemesi'nde 8 Ocak'ta görülen yedinci duruşmada mahkeme heyeti, oybirliğiyle sanık müteahhit Celal Arık'ın "tutuklu kaldığı süre ve suç vasfının değişmesi ihtimali" nazara alınarak tahliyesine karar verdi. Dosya kapsamında tutuklu sanık kalmadı.
56 kişi öldü, tutuklu sanık kalmadı
Hatay'ın Antakya ilçesindeki Nilüfer Apartmanı'nın yıkılmasıyla 56 kişi yaşamını yitirdi. Hatay 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 13 Aralık 2024'te görülen duruşmada, tutuklu müteahhit Murat Fuatoğlu ve tutuklu yapı denetim uzmanı Mehmet Haşim Eraslan, "tutuklu kaldığı süre" göz önünde bulundurularak tahliye edildi. Eraslan'ın diğer deprem dosyalardan tutukluğu ise devam ediyor.
"Delilleri karartma ve değiştirme şüphesi yok" gerekçesiyle tahliye
Gaziantep'in Nurdağı ilçesinde bulunan Akar ve Güven Apartmanı da yıkıldı. Enkaz yığınına dönen binalarda 51 kişi hayatını kaybetti. Soruşturma sürecinde her iki binanın müteahhidi olan Mesut Akar hakkında yakalama kararı çıkarıldı ve 19 Mart 2023'te tutuklandı. İslahiye Ağır Ceza Mahkemesi'nde 16 Ekim 2024'te görülen Akar Apartmanı ile İslahiye Ağır Ceza Mahkemesi'nde 18 Aralık 2024'te görülen Güven Apartmanı davalarında mahkeme heyeti, sanık müteahhit Mesut Akar'ın, "delillerin büyük çoğunluğunun toplanmış olması ve toplanmayan delillere ilişkin olarak sanığın delilleri karartma ve değiştirme şüphesinin bulunmaması, sanığın sabit ikamet sahibi olması" gerekçesiyle tahliyesine karar verdi.
"Olası kastla" yargılanan sanık önce tahliye edildi, ardından tutuklama kararı çıktı ancak kayıplara karıştı
Kahramanmaraş'ın Dulkadiroğlu ilçesindeki Sulayıcı Apartmanı'nın yıkılması nedeniyle 24 kişi yaşamını yitirdi. Soruşturma aşamasında Sulayıcı Apartmanı'nı yaptıran ve aynı zamanda zemin kattaki traktör galerisinin sahibi Mahmut Sulayıcı, 15 Şubat 2023 tarihinde tutuklandı. Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcılığı, Mahmut Sulayıcı hakkında "olası kast ile kasten öldürme" ve "olası kast ile kasten yaralama" suçlarından 618 yıla kadar hapis istemiyle dava açtı. Kahramanmaraş 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 11 Aralık 2024'te görülen dördüncü duruşmada savcı, sanık Sulayıcı'nın tutukluluk halinin devamını istedi ancak mahkeme heyeti, Sulayıcı'yı "tutuklu kaldığı süre"yi göz önünde bulundurarak tahliye etti. Savcının ve ailelerin itirazı üzerine Kahramanmaraş 3. Ağır Ceza Mahkemesi, Sulayıcı'nın tekrar tutuklanmasına karar verdi ancak süreçte kayıplara karışan sanık Sulayıcı bulunamadı.
16 kişi öldü, tutuklu sanık kalmadı
Hatay'da yıkılan ve 16 kişinin hayatını kaybettiği Derya Apartmanı'na ilişkin Hatay 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde 21 Ocak'ta görülen dördüncü duruşmada, savcı sanık müteahhit Ganim Emre Sahil'in tutukluluk halinin devamını istedi. Mahkeme heyeti, Sahil'in "tutuklukta geçirdiği süre" gerekçesiyle tahliyesine karar verdi.
"Bu tahliye kararını verenler bilsin ki biz adalet aramaktan vazgeçmeyeceğiz"
Depremde yakınlarını kaybedenler, binaların müteahhitlerine peş peşe tahliye kararı verilmesini değerlendirdi.
Adalet Peşinde Aileleri Platformu temsilcisi Döne Kaya, şöyle konuştu: “İki yıl önce binlerce insanı sevdiğinden ayıran 6 Şubat depremlerinden sonra 'Milletime bu acıları yaşatan, sorumluluklarını yerine getirmeyen adalet önünde bunun hesabını verecek. Buradan kaçış yok' diyenler bilsin ki sorumlular tek tek serbest bırakılıyor. Binlerce insanın ölümüne sebep olan sorumlular, 'kocama hali, akli dengesinin yerinde olmama hali, delilleri karartma şüphesi yok, tutuklukta kaldığı süre' gerekçeleriyle tek tek serbest bırakılmaktadır. Çoğu ise daha yakalama kararı çıkmadan firar etmiştir. Binaların yıkımında en büyük paya sahip olan kamu görevlileri de hiçbir şekilde cezalandırılmadı. Bu tahliye kararları bin 100 kişi ve yakınını bir kez daha enkaz altında bırakmıştır. Biz adalet arayan aileler her gün başka bir hukuksuzluk ile karşılaşmaktayız. Bu kararı verenler bilsin ki biz adalet aramaktan vazgeçmeyeceğiz. Gerçek suçlular hesap verene kadar mücadelemiz devam edecek.”
|
(Fotoğraf: DHA)
