3. Köprü 2023’ten Sonra

Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın 3. Boğaziçi Köprüsü için tasarlanan 6 güzergâh hakkında “hiç birisi kesin değil” demesi, projenin “ertelendi”ği şeklinde yorumlanırken; “Ulaştırma Şûrası’nın sonuçları” aynı ertelemenin “2023’ten sonra”ya uzayabileceğini de gösteriyor...

“Hedef 2023” sloganıyla 27-30 Eylül’de düzenlenen ve Cumhuriyet’in 100. yılına kadar “ulusal yol haritası”nın belirlenmesini amaçlayan şûranın “100 karar”ı arasında 3. köprü yer almıyor. Yeni planlanacak Trakya-Anadolu bağlantılarının “deniz”den yapılması öngörülürken; İDO’nun “Ambarlı-Bandırma Ro-Ro seferleri” hazırlığı TIR’lar için savunulan 3. köprünün çekiciliğini de ortadan kaldırıyor.

Aynı kararlardaki “ulaşım projelerinin kent planlarına uyumlu olması” ilkesi ise 3. “köprüsüz plan”a köprünün “işlenmesi” istemiyle çelişiyor. Bu nedenle Ulaştırma Bakanlığı’nın, “şûranın yol haritası”nı gözeterek, metropoliten planın reddettiği köprüyü plana ekletme talebini geri çekmesi gerekecek...

Nitekim Bakan Yıldırım’ın kapanış konuşmasında 3. köprüyle ilgili şu sözleri de artık “ısrarcı olunmayacağı”nın işareti; “Burada alınan kararlar var. Herkes bilmelidir ki artık ‘ben yaptım, oldu’ mantığı çok daha zordur; bunu yapma imkânımız yoktur... Biz bu hassasiyeti köprü için de sürdüreceğiz...”

Bakanın şu ifadeleri de 3. köprünün “şûraya takıldı”ğını gösteriyor: “Biz bugüne kadar vatandaşımızın işine yaramayan, hayatını kolaylaştırmayan, ülkemizin rekabetine olumlu katkı sağlamayan hiçbir işin arkasında olmadık... O yüzden de ‘köprü hassasiyeti’miz, çevreyle, İstanbulumuzun su havzalarıyla, akciğerlerindeki yeşil alanlarıyla ilgili hassasiyetimiz 12 milyon İstanbullu kadar bizde de var...”

Taşımacılıkta deniz yolunun payı arttırılacak

Ulaştırma Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanı ve 10. Ulaştırma Şûrası Genel Sekreteri Kenan Bozgeyik’in ilan ettiği “100 şûra kararı”nda 3. köprüyle ilintili olanlar özetle şöyle:

-“Kuzey-güney karayolu koridorları”: Bu karar, Karadeniz Kıyı Yolu’nu İstanbul’a devam ettirmek yerine ülkenin kuzeyini güneyine bağlayan yeni yollar öngördüğünden, “3. köprülü Batı Karadeniz Kıyı Yolu” önceliğini yitiriyor.

-“Taşımacılıkta denizyolu payının yükseltilmesi”: Bu karar da Trakya-Anadolu yük taşımacılığında “deniz yoluna öncelik” verilerek, 3. köprü bahanesi olan “ağır vasıta geçişi”nin denize kaydırılmasını hedefliyor.

-“Marmara Denizi’nde Ro-Ro terminalleri”: İDO hazırlıklara başladı bile... Ambarlı-Bandırma arasındaki özel taşımacılığa ek olarak aynı hatta TIR ve ağır vasıta geçişi için çalışmalarını hızlandırdı.

-“İmar planları ile uygunluluk”: Bu karar da planlara uygun olmayan ulaşım projelerini sorguladığından; metropoliten planda yer almayan 3. köprüyü dayatmak “şûrayla çelişmek” anlamına gelecek...

-“Kent içi ulaşımda AB standartları”: Şûraya katılan Avrupalı uzmanlar, 3. köprüdeki “karayolu önceliği”ni eleştirerek, yeni projelerde AB hedefinin demiryolu ve denizyolu olduğunu vurguladılar.

-“Demiryolu payının arttırılması”: Bu karara göre Marmaray projesindeki transit yük taşımacılığına ayrılan 3. hat ile gece geçişleri geliştirilerek, 1. ve 2. köprülerdeki ağır vasıta geçişi de azalmış olacak.

-“22 Eylül’ün ‘otomobilsiz gün’ ilanı”: Şûra bu kararıyla, ulaşımda “otomobile bağımlı”lığı arttıran tüm seçeneklerin her yıl sorgulanmasını öngörüyor. Bu nedenle aynı bağımlılığın ürünü olan 3. köprü de her yıl 22 Eylül’de “istenmeyen proje” ilan edilecek.

İşte bütün bu kararlar “ödünsüz” uygulanabilirse, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılı hem yeniden demiryolu atılımıyla, hem daha gelişkin denizyollarıyla hem de “3. köprüsüz” kutlanacak...