Gaziantep'teki Emir Ali Han (Çekirdekçi Han), bakımsızlık nedeniyle yıkılma
tehlikesi ile karşı karşıya... Kunduracılar Çarşısı Karagöz Caddesi'nde bulunan
ve Osmanlı Han mimarisi ile yapılan tarihi mekan, uzun yıllar yapılış amacına
uygun olarak hizmet vermesine karşın, son zamanlarda otopark olarak
kullanılıyor. Esnafın çok yoğun olarak bulunduğu, birbirine bitişik yüzlerce iş
yerinin bulunduğu dar bir cadde üzerinde bulunan tarihi han, zamana yenik düşmüş
olmanın izlerini taşıyor.
Hiç bir bakım ve onarım çalışması yapılmayan hanın, duvarlarının büyük
oranda yıkıldığı gözleniyor. Ancak, bütün bu olumsuzluklara karşın, tarihi
mekanda, insanlara otopark hizmeti verilmeye çalışılıyor. Özel mülk olan tarihi
han, bir an önce bakım ve onarımdan geçirilmezse, tamamen yok olma tehlikesi ile
karşı karşıya bulunuyor.
Tarihi hanın mülkiyetinin bazı kişilere ait olması, bu kişilerin şu ana
kadar gerek bakım ve onarım, gerekse de restorasyon çalışmaları için bir
girişimde bulunmaması, tarihi hanın günden güne daha fazla tahrip olmasına neden
oluyor. Gaziantep
Vakıflar Bölge Müdürü İsa Güven, Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşıyan
tarihi Emir Ali Han'ın Gaziantep'te bulunan hanlar içinde çok önemli bir yere
sahip olduğunu söyledi.
Güven, Vakıflar Bölge Müdürlüğü olarak, Gaziantep'te bulunan tarihi
mekanların aslına uygun olarak restore edilmesine büyük önem verdiklerini ifade
ederek, şöyle konuştu:
''Belirli bir program dahilinde sorumluluk alanımızda bulunan illerdeki han,
hamam, cami ve ev gibi mekanların restorasyonunu yapıyoruz. Tarihi mekanların,
yok olmaktan kurtarılması ve günümüzee kazandırılması için bu çalışmaların çok
önemli olduğunun bilincindeyiz. Bu anlamda, mülkiyeti şahıslara ait olan Emir
Ali Han'ın da aslına uygun olarak restore edilmesi ve yok olmaktan kurtarılması
son derece önemli. Kent merkezinde bulunan bu tarihi mekanın, bakım, onarım ve
restorasyonu düşünülürse, biz Vakıflar Bölge Müdürlüğü olarak her türlü teknik
desteği vermeye hazırız.''
Tarihi Emir Ali Han
Sadece günümüzde değil, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde de İpek Yolu
üzerinde bulunduğu için çok önemli bir ticaret merkezi konumunda olan Gaziantep,
bu özelliğine uygun olarak çok sayıda tarihi hana ev sahipliği
yapıyor. Gaziantep'te 20.
yüzyılın başında 31 han bulunuyordu. Bu hanlar içinde en eski olanının arşiv
kayıtlarına göre Mihaloğlu Yanşi Bey Medresesi'nin vakıflarından olan Han-ı
Cedit'ın (Yeni Han) 15. yüzyılda yapıldığı biliniyor. Bu hanlar içinde bulunan
ve yapılan restorasyon çalışmaları ile günümüze kazandırılan Millet Hanı, Tütün
Han gibi çok önemli hanlar da
bulunuyor. Bu hanlar
içinde yine çok önemli bir yere sahip olan tarihi Emir Ali Han, Antep Şer'i
Mahkeme sicillerine göre, 1719 yılında Sekkatoğlu Esseyit Ali Bey tarafından
yaptırıldı. Hanın sivri kemerli bir girişi bulunuyor. Aynı zamanda tonoz örtülü
eyvan biçiminde. Osmanlı Han mimarisinin önemli eserleri arasında yer alan iki
katlı hanın sivri kemerli bir girişi bulunuyor. Aynı zamanda tonoz örtülü eyvan
biçiminde. Han iki katlı hanlar gurubunda. Hanın birinci katında avluya açılan
odalar sıralanmış. İkinci katın önüne direklerin taşındığı bir revak yapılmış,
bunların arkasına da odalar sıralanmış. Han bir çok değişikliğe karşın,
özelliğini kısmen de olsa koruyabilmiş.
|