|
b>Hızlandırılmış tren projesinin devam edip etmeyeceği, Sakarya’da meydana gelen kazanın raporuna göre belli olacak. Buna karşın Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD), tarihinin en hızlı trenini önümüzdeki hafta rayına oturtacak. Saatte 160 ile 200 kilometre arasında yol alabilme yeteneğine sahip 2 yeni lokomotif Bosna- Hersek'teki fabrikadan Türkiye'ye teslim edilecek.
Kazaya rağmen demiryoluna yatırımlardan vazgeçilmeyeceğini bildiren Devlet Demiryolları yetkilileri, 160 kilometre hız kapasitesine sahip trenin kullanılacağını belirtiyor. Ancak, trenin hız kapasitesinin yüksek olmasının, altyapıya uygun hareket edilmeyeceği anlamına gelmediğinin de altını çiziyor. Söz konusu 2 lokomotif ile birlikte Türkiye'deki elektrikli lokomotiflerin sayısı 22'ye ulaşacak. Bunların bakımı ile hız limitlerinin ayarlanması Bosna-Hersek'teki Centrelna Radionica isimli tesiste yapılıyor. Tesisin müdür yardımcısı Lonçariç Krunoslav, TCDD'nin lokomotiflerinin bakım ve hız ayarının yapıldığı merkezi Zaman'a gezdirdi.
Raylardaki iyileştirmeye rağmen 22 Temmuz günü Sakarya yakınlarında vagonları devrilerek 38 yolcunun ölümüne sebep olan hızlandırılmış tren kazasından sonra kimse saatte 160 kilometre hız yapacak lokomotiflerden söz etmeye cesaret edemiyor. Ancak Avrupa Birliği, üyesi ve aday ülkelerde demiryollarını saatte en az 160 kilometre hıza sahip lokomotifler ve uygun demiryoluna sahip olma şartı arıyor. Lokomotifini bir anda Avrupa standardına yükselten Türkiye, demiryolundaki iyileştirmeyi, hızı taşıyacak kapasiteye yükseltemediği için kazalara davetiye çıkarıyor. Kazazede Yakup Kadri Treni, saatte maksimum 140 kilometre hıza ulaşabilen Türkiye'nin ilk hızlandırılmış treniydi.
Bosna-Hersek Devlet Demiryolları Genel Müdür Yardımcısı Hamdiya Salziç, Türkiye'nin 2004 Şubat ayındaki talebi üzerine İstanbul-Eskişehir-Ankara hattında kullanılmak üzere 3 lokomotif teslim ettiklerini hatırlattı. Bunların fabrika çıkışı hız limitlerinin saatte 120 kilometreden 140'a yükseltildiğini vurguladı. Salziç'in verdiği bilgiye göre, Türkiye'de maksimum 120 kilometreye sahip olarak kullanılan lokomotiflerin hız limiti, İsveç'ten alınan lisansla Hırvatistan'daki Koncar şirketinin bilgisi ve onayı dahilinde yükseltiliyor.
Hırvatistan, Sırbistan, Romanya ve Bulgaristan'da yıllardır Koncar'ın hız limitini 140 ve 160'a yükselttiği bu lokomotifler kullanılıyor. Türkiye'deki mevcut 3 lokomotif ile yoldaki 3 lokomotifin hızları ise Hırvatistan'ın başkenti Zagrep'teki Koncar'da değil, Saraybosna'daki tamir, bakım ve hız ayar merkezinde yine Koncar'ın gözetiminde ve onayı dahilinde yükseltildi. Hız yükseltme sanıldığı gibi Türkiye'nin Bosna'ya siparişi üzerine "Türk icadı", "Türk işi" bir uygulama değil. Hamdiya Salziç ve Bosna-Hersek Demiryolları Dış İlişkiler Sorumlusu Marko Buntiç, Türkiye'deki kazada lokomotifin hızının yükseltilmesini eleştirmeyi yanlış buluyor. Marko, "Lokomotif raydan çıksaydı onun hatalı olup olmadığını o zaman tartışabilirdik. Ama rayda kaldı." dedi. Saraybosna'daki tamir, bakım ve hız ayar merkezi Centrelna Radionica'nın müdür yardımcısı Lonçariç Krunoslav, Sakarya’daki kazanın ray yetersizliği veya makinist hatasından kaynaklanmış olabileceğini söyledi.
Salziç'in verdiği bilgiye göre Bosna-Hersek devletinin Koncar'dan satın alarak Türkiye'ye kiraladığı 120 kilometre orijinal hız limitli 20 lokomotifin maksimum hızı 120 km/saat idi. 4 Haziran 2004 tarihinden itibaren bunlardan 3'ü hızları 140'ya yükseltilmiş olarak Ankara ile İstanbul arasında kullanılmaya başlandı. Türkiye'deki 22 vagondan saatte 140 km hız yapan 4'ü ile 160 yapacak 2'si dışında kalanlar 120 km hızda kalacak. Saatte 160 km yapacak lokomotifin ilki önümüzdeki hafta, ikincisi ise 10 Ağustos 2004'te Türkiye'de olacak.
|
