16 Yıl Sonra İlk Serbest Bölge Kuruluyor

16 yıl aradan sonra ilk serbest bölge, Kütahya'da kuruluyor. Başvurunun kabul edilmesi durumunda Kütahya, Türkiye'deki 19. serbest bölgeye ev sahipliği yapacak.

Bölge için üç farklı alan belirlenirken, 7 firmanın ön başvuru yaptığı belirtiliyor.

Kütahya'ya serbest bölge kurulması için 2 aydır çalışma yürüttüklerini belirten Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası (KUTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Nafi Güral, Ekonomi Bakanlığı'na projenin ön başvurusunu yaptıklarını söyledi.

Ekonomi bakanlığı'ndan onay bekleniyor

Dünya'ya konuşan Güral, Kütahya Serbest Bölgesi'ni kurmak için 300 ile 600 hektar arasında değişen alternatif 3 alan tespit ettiklerini ifade ederek, "Bu alternatif alanlar arasında hangisi Ekonomi Bakanlığı tarafında onaylanırsa o alan üzerinde çalışmalarımıza başlayacağız. Şuana kadar serbest bölgede yer almak isteyen yaklaşık 7 firma ön başvuru yaptı. Çalışmalar sonuçlandığında taleplerin artacağını düşünüyoruz" dedi.

Serbest bölge kurulduğunda Kütahya ekonomisine büyük katkıları olacağını ifade eden Güral, "Üretime yönelik yatırımcıların gelmesi hızlanacak ve kentin lojistik üs hedefi ivme kazanacak. Serbest bölge ilin sosyo ekonomik açıdan gelişmesine katkı sağlayacak, yerel yatımcıların ihracata yönelik üretime yönelmelerini teşvik edecek, Kütahya'da üretim dışındaki diğer sektörlerin gelişmesi ve yatırım almasına katkısı olacak" diye konuştu.

16 yıldır yeni serbest bölge kurulamadı

Ege Serbest Bölge AŞ (ESBAŞ) Danışmanı Mehmet Pulak, yaklaşık 16 yıldır çeşitli planlanmaların yapılmasına rağmen mevzuattaki sıkıntılardan dolayı yeni bir serbest bölgenin kurulmadığını belirterek, "Türkiye'de şu anda 18 serbest bölge faaliyette. Serbest bölgelerin gelişmişliği bölgeden bölgeye değişebiliyor. Bazı bölgelerde OSB gelişirken arzu edildiği seviyelerde yabancı yatırımcı çekemediği için serbest bölge gelişemiyor" dedi. Türkiye'de serbest bölgelerde 3 arazi modelinin olduğunu söyleyen Pulak, birincisi arazisi ve altyapısı devlet tarafında yapılmış model, ikincisi arazisi devlete ait ama altyapı ve üst yapının özel sektöre ait olduğu model, üçüncüsü ise arazi, altyapı ve üstyapı çalışmalarının da özel sektöre ait olduğu model. Türkiye'ye yatırım çekmeden serbest bölgeye yatırım çekmek mümkün olmuyor. Ülkemizde mevzuattan kaynaklı olarak bazen yabancı yatırımcı başka ülkeleri tercih etmek durumunda kalıyor" diye konuştu.

Türkiye'de 18 serbest bölge

Akdeniz kıyısında, Mersin, Antalya ve Adana-Yumurtalık Serbest Bölgeleri,

Ege Bölgesi'nde Ege (İzmir), Denizli ve İzmir Serbest Bölgeleri,

Marmara Bölgesi'nde, İstanbul Atatürk Havalimanı, İstanbul Endüstri ve Ticaret, İstanbul Trakya, Avrupa, Kocaeli, Tübitak-Mam Teknoloji ve Bursa Serbest Bölgeleri,

Karadeniz kıyısında, Trabzon, Rize ve Samsun Serbest Bölgeleri,

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Gaziantep Serbest Bölgesi,

İç Anadolu Bölgesi'nde, Kayseri Serbest Bölgesi faaliyete geçmiştir.

Serbest bölge nedir?

Serbest bölgeler; bir ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olarak tanımlanıyor.

3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu'nda serbest bölgelerin kurulması ve işletilmesindeki temel amaçlar; ihracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırmak, işletmeleri ihracata yönlendirmek ve uluslararası ticareti geliştirmek olarak sıralanıyor.

Serbest bölgelerin avantajları

Bu kapsamda serbest bölgelerin avantajları şu şekilde sıralanıyor:

1) Yüzde 100 kurumlar vergisi istisnası

Serbest Bölgede üretim yapan firmalar, Türkiye’de dönem sonunda ödemekle mükellef oldukları Kurumlar Vergisi’nden istisna tutuluyor.

2) Yüzde 100 gelir vergisi istisnası

Gerçek ve tüzel kişilerin serbest bölgelerde gerçekleştirdikleri üretim faaliyetleri sonucu elde ettikleri kazanç ve iratlardan Gelir Vergisi de alınmıyor.

3) Muhtasar ödemesi muafiyeti

Üretiminin yüzde 85’ini ihraç eden kullanıcılar personel için gelir vergisi ödenmediğinden yüzde 25-40 oranında ucuz işçilik sağlanıyor.

4) KDV muafiyeti

Türkiye’den serbest bölgeye yapılan mal ve hizmet satışı ihracat sayıldığından, söz konusu mallar ve hizmetler katma değer vergisinden muaf tutuluyor.

5) Serbest kar transferi

Serbest bölgede elde edilen kâr ve iratlar Türkiye dahil istenilen herhangi bir ülkeye, kambiyo mevzuatına uygun olarak, vergilendirilmeden serbestçe transfer edilebiliyor.

6) Gümrük vergisi muafiyeti

Serbest Bölgelere giren mallar gümrük vergisinden muaftır.

7) KKDF muafiyeti

Kabul kredili ithalatlarda uygulanan yüzde 3 oranındaki Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu serbest bölge içinde uygulanmıyor.

8) Ucuz enerji kullanımı

Serbest Bölgelerde elektrik ve yakıt KDV’den muaf olduğu için, ucuz enerji kullanımı sağlanıyor.