|
Kentsel Dönüşüm Yasa Tasarısı’nın
Bakanlar Kurulu’nda görüşülmesi sırasında Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan sunum korkunç gerçeği bir kez
daha ortaya çıkardı. Gazete Habertürk'ten Ahmet
Kıvanç'ın haberine göre, Türkiye’nin deprem riskinin gözler önüne
serildiği sunumda, “60 milyon nüfus, 12 milyon konut ve 400 milyar dolarlık
altyapı ve makine parkının deprem riski altında olduğu” belirtildi. Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı’nın sunumuna göre, Türkiye’de 1903 yılından günümüze kadar
hasar doğuran 130 depremde 110 bin kişi yaşamını yitirirken, 2 milyon ev de
kaybedildi.
İstanbul senaryosu
“Ülke zenginliğimizin yüzde 90’ı ciddi deprem riski altındadır” denilen
sunumda, “Bununda nüfusun 60 milyonu, konutların 12 milyonu ve 400 milyar
dolarlık altyapı ile makine parkı anlamına geldiği ” vurgulandı. Sunumda,
Türkiye’nin son 100 için de depremlerde ortalama her yıl milli gelirinin yüzde
1’ini kaybettiği ifade edildi. Bakanlığın sunumunda, İstanbul için daha önce
dile getirilen deprem senaryosuna da yer verildi. İstanbul’da 7.0 veya üzeri bir
depremde 50 bin ila 100 bin insanın hayatını kaybedebileceği belirtilirken,
böyle bir İstanbul depreminde üretim kaybı, ekonomik büyümede duraksama,
ekonomik, sosyal ve siyasal kaos, salgın hastalıklar, otorite boşluğu
yaşanmasının beklendiği dile getirildi.
Dönüşüm nasıl yapılacak?
1- Riskli yapılar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TOKİ veya belediyeler
tarafından belirlenecek.
2- Riskli yapılar Tapu Sicil Müdürlüğü’ne bildirilecek.
3- Kentsel dönüşüme tabi tutulacak alanlardaki riskli yapıların sahipleri ile
öncelikle anlaşma yolu aranacak.
4- Anlaşan maliklere ya da içinde oturanlara geçici konut tahsisi veya kira
yardımı yapılacak.
5- Anlaşan mülk sahipleri binaları kendileri yıkacak. Aksi takdirde yıkım
işlemi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yaptırılacak. Kararlar,
hissedarların 2/3’ünün ortak kararıyla alınacak. Karara katılmayan hissedarların
payları açık artırmayla diğer maliklere satılacak. Satılmazsa rayiç bedel
üzerinden satın alınarak Hazine adına tescil edilecek.
6-Hissedarların 2/3’ünün ortak kararı olmadığı takdirde gerçek veya özel
hukuk tüzel kişilerinin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar için kamulaştırma veya
acele kamulaştırma yapılacak.
7-Anlaşma yoluyla yıktırılan yapıların sahiplerine ve bu yapılarda en az 1
yıldır ikamet ettiği tespit edilenlere konut, iş yeri, arsa veya dönüşüm
gelirlerinden kredi verilebilecek.
8-Yoksul ve dar gelirlilere verilecek konut veya işyerleri için uzun vadeli
kredi imkânı sağlanacak.
‘Fikirtepe’de uygulama sorunlu’
Kentsel dönüşüme ilişkin bugüne kadar farklı birimler tarafından, sorunlar
ortaya çıktıkça geliştirilen düzenlemeler ve uygulamalarla çözüm bulunmaya
çalışıldığı belirtilen sunumda, hazırlanan yasa tasarısıyla soruna bütüncül bir
çözüm getirileceği kaydedildi. İstanbul Fikirtepe’de kamu desteği olmadan,
parseller büyüdükçe imar hakkının artırılması şeklinde bir dönüşüm modeli
uygulandığı anlatılan sunumda, ancak uygulamada sorunlarla karşılaşıldığı,
parsel maliklerinin kendi aralarında anlaşamadıkları, müteahhitlerle karşı
karşıya geldikleri ifade edildi.
|
