|
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan
belirlemeye göre, Eylül’de istihdam edilen toplam nüfus 22 milyon 973 bin
olurken, bunun 10 milyon 101 bin kişisini herhangi bir sosyal güvencesi
bulunmayanlar oluşturdu. Eylül 2009’da yüzde 45.5 olan kayıtdışı istihdam oranı
2010 yılının aynı döneminde 1.5 puanlık azalışla yüzde 44’e indi.
Eylül itibariyle son bir yıllık dönemde kayıtdışı çalışanların sayısında 76
bin kişilik artış yaşandı. Eylül’de geçen yılın aynı dönemine göre erkek
istihdamında kayıtdışılık oranı 1.8 puan gerilemeyle yüzde 37.8 olurken, 16
milyon 471 bin erkek çalışanın 6 milyon 231 binini kayıtdışı çalışanlar
oluşturdu. Kadın çalışanlar içinde kayıtdışılık oranı yüzde 1.2 puan azalarak
yüzde 59.5’e geriledi. 6 milyon 502 bin kişilik kadın istihdamından 3 milyon 871
bininin kayıtdışı istihdam ettiği saptandı.
Son bir yıllık dönemde istihdam edilen kadın sayısı 345 bin kişilik artış
gösterirken bunun 132 bin kişisinin kayıtdışı istihdam ettiği tespit edildi. Son
bir yılda erkek istihdamındaki artış 608 bin kişi olurken, kayıtdışı çalışan
erkek sayısında 55 bin kişilik azalış yaşandı.
Kendi adına çalışanlarda kayıtdışılık yüzde 68.1
Eylül itibariyle son bir yıllık dönemde kendi hesabına çalışanlar arasında
kayıtdışı istihdam edenlerin sayısı 24 bin kişilik artışla 3 milyon 57 bin oldu.
Bu dönemde kendi hesabına çalışan 4 milyon 492 bin kişiden yüzde 68.1’i
kayıtdışı istihdam etti. Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 13 milyon
967 bin kişiden yüzde 26.5’ini oluşturan 3 milyon 705 bin kişisinin kayıt dışı
çalıştığı belirlendi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 245 bin kişiden
yüzde 25.2’sini oluşturan 314 bin kişinin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı
tespit edildi.
Aile işçilerinin yüzde 92.3’ü kayıtdışı
Kayıt dışı “çalışanlar” içinde en büyük grubu ücretsiz aile işçileri
oluşturdu. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan
farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan ailesine yardım eden bu kişilerin
toplam sayısı 3 milyon 270 bin kişi. Bunların yaklaşık yüzde 92.5’i oranındaki 3
milyon 25 bininin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü.
Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu
kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye’deki işsizliğin
boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor. Kayıt dışı çalışanlar toplamının 5
milyon 132 bini tarımda, 4 milyon 970 bini ise tarım dışı sektörlerde bulunuyor.
Tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı Eylül 2009’da
yüzde 87.2 iken, bu oran 2010 Eylül’ünda yüzde 85.5’e geriledi. Tarım dışı
sektörlerde istihdam edenler içinde sosyal güvenlikten yoksun olanların oranı
ise 2009 Eylül’ündeki yüzde 30.9’luk seviyesinden yüzde 29.3’e indi.
|
