Cenor Group Üst Yöneticisi (CEO) ve Aerium Türkiye Başkanı Anthony
Mehran Khoi, temsilciliğini yaptıkları Aerium Fonu`nun
Türkiye`de 1 milyar doların üzerinde ilave alışveriş merkezi (AVM) yatırımı
planladığını bildirdi. Khoi, yaptığı açıklamada, Cenor Group`un hem dünyada hem
Türkiye`de alışveriş merkezleri (AVM) ve ticari gayrimenkullerde yatırımcı,
geliştirmeci ve yönetici olarak sektör lideri konumunda bulunduğunu söyledi.
Temsilciliğini yaptıkları fonun son 15 yıldır AVM sektöründe dünyada 8,5 milyar
dolar yatırım yaptığını ifade eden Khoi, 2006 senesinde Aerium fonlarının
Türkiye`deki AVM sektörüne 240 milyon dolar yatırım yaptığını, bunun Türkiye`de
AVM sektörüne giren ilk yabancı yatırım olduğunu belirtti. Grupları bünyesinde
bulunan Cefic`in de Türkiye`de AVM`lerin yönetimi ve kiralanması konusunda
sektör lideri olduğunu söyleyen Khoi, bu şirketin portföy olarak Türkiye`de 2
milyar dolarlık bir AVM yatırımını yönettiğini kaydetti.
Bursa da aralarında:
Khoi, `Yeni alışveriş merkezlerini yapmak ve geliştirmek üzere de Retfund
Turkey şirketimiz var. Halen inşaat ve geliştirme aşamasında olan 6 AVM`miz
bulunuyor. Bu 6 AVM yatırımının 3`üne başladık, 3`ünün de planlaması devam
ediyor. Carrefour yatırımları, Bursa, Ankara ve Mersin`dekiler inşaat halinde,
diğer 3 proje ise İçerenköy, Haramidere ve İzmit`te` dedi. Aerium Fonu`nun son
finansal krize rağmen 2009 yılında Türkiye`ye mevcut alışveriş merkezlerinin
yenilenmesi ve büyütülmesi için yaklaşık 100 milyon dolar yatırım yaptığını
ifade eden Khoi, şunları kaydetti:
`1 milyar doların üzerinde ilave yatırım planlanmakta olup, idari izinlerin
alınması sonrasında, 2010-2015 yılları arasında diğer projelerin geliştirilmesi
için kullanılacak. Yenileme ve devam eden büyütme işleri için ilave yatırım
yapılmasını takiben, Aerium Fonları Türkiye`nin portföy varlık değeri 2006
yılında 240 milyon dolardan 2009 yılında 500 milyon dolara, 2010 yılında ise 600
milyon dolara çıkmıştır.`
15 milyon metrekareye:
Türkiye`nin önümüzdeki 10 yılda hem perakende hem AVM sektöründe ciddi
yatırımcıya ihtiyacı bulunduğuna işaret eden Khoi, `Şu anda Türkiye`deki AVM
sektörü yatırımı 30 milyar dolar. Bunun da 10 milyar doları doğrudan yabancı
sermayeyi temsil ediyor ve bu 10 milyar doların neredeyse yarısı son 5 yılda
gerçekleşti. Bu ekonominin çok ciddi bir sektörü. Büyük bir büyümeye ihtiyacımız
var ve bu planlı bir şekilde olmalı. Ne küçük perakendeciye ne şehir plancısına
ne belediyeye zarar vermemeli` dedi. Khoi, Türkiye`de AVM`lerin toplam alanının
6 milyon metrekare olduğunu bunun diğer gelişmiş ülke seviyeleri olan 15 milyon
metrekareye ulaşması gerektiğini söyledi.
Gelişmişlik göstergesi:
Anthony Mehran Khoi, `Kişi başına gelişmişlik örneği olarak okul, hastane
sayısını telaffuz ederiz, kişi başına düşen AVM metrekare sayısı da bir
gelişmişlik göstergesi sayılmalı. Türkiye`de bin kişiye düşen AVM metrekaresine
bakıldığında 80 metrekare iken, gelişmiş ülkelerde bu 200 metrekarenin üzerinde`
diye konuştu.
`Türkiye'de çok büyük potansiyel var`
Türkiye`de hipermarket ve süpermarket alanında çok büyük potansiyel olduğunu
belirten Khoi, bu potansiyelin iyi yönlendirilmesi için iyi bir planlama
yapılması gerektiğini vurguladı. Anthony Mehran Khoi şunları kaydetti:
`Türkiye`ye yatırım yapmaya çok hevesliyiz ve istekliyiz. Türkiye, yabancı
yatırımcılar için de çok büyük bir potansiyel taşıyor. Yabancı yatırımcılar
tarafından yapılacak yatırımları cesaretlendirmek için Türkiye`de AVM
yatırımları daha sağlıklı gelişmeli. Şehir planlaması konuları daha fazla
dikkate alınmalı, daha düzgün planlanmalı. Türkiye`nin alışveriş merkezlerine
ihtiyacı var. Uluslararası standartlara göre Türkiye`de önümüzdeki 10 yıl
içerisinde bir 10 milyon metrekare daha ilave AVM yatırımı yapılmasına ihtiyaç
var.`
Düzenleme yapılmalı
AVM`lerin geliştirilmesi konusunun bir düzenlemeye ihtiyacı bulunduğunu
söyleyen Khoi, `Tıpkı bir okul gibi. Mesela bütün okulları aynı sokağa koymamız
doğru olmaz. Okulları insanların rahatça ulaşabileceği, şehrin bir ucundan
öbürüne gitmeyeceği şekilde şehrin çeşitli yerlerine nasıl dağıtıyorsak, farklı
alışveriş merkezlerini de daha küçük, beki daha parça parça şehrin farklı
alanlarına yayarak geliştirilmesine önem verilmeli` diye konuştu. Khoi,
belediyelerin ve devletin de AVM`lerin geliştirilmesi konusunu daha yakından
takip etmesi ve yönlendirmesi gerektiğini kaydetti. Anthony Mehran Khoi, `Eğer
devlet bu hedefe ulaşabilirse Türkiye sadece AVM yatırımları ile yılda minimum 1
milyar dolardan fazla doğrudan yabancı sermaye yatırımı çekebilir ve bu 10 yıl
sürekli devam eder. Perakendecilerin ve AVM`lerin gücünü, sağlıklı gelişimini
artırırsak bu yabancı sermaye Türkiye`ye gelecektir` dedi.
`Yerel yönetimlerden destek bekliyoruz`
Bu yıl sadece kendilerinin temsil ettiği fonun farklı ülkelere yaklaşık 600
milyon avro yatırım yaptığına işaret eden Khoi, `Türkiye`ye yatırım yapmaya çok
istekliyiz. Yerel yönetimlerden izinler ve ruhsatlar konusunda bize daha yol
gösterici, yönlendirici ve yardımcı olmalarını bekliyoruz. Bu süreçleri hızlı
geçmek istiyoruz çünkü ne kadar hızlı yaparsak yatırımımızı o kadar çabuk
tamamlayacağız. Sadece izinler için 4-5 yıl beklemeyi yabancı yatırımcıya
anlatmak zor olur. Devlet tarafında bizim yolumuz açacak bir takım yaklaşımlar
görmemiz lazım` şeklinde konuştu.
|